31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ: Από αύριο 1η Ιανουαρίου 2011 αρχίζει η εφαρμογή της νέας μορφής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με το σχέδιο «Καλλικράτης», που προβλέπει Περιφέρειες και Δήμους. Οι Νομοί θα είναι πλέον Περιφερειακά Διαμερίσματα. Κάθε Νομός αποτελεί και Περιφερειακό Διαμέρισμα και κάθε πρωτεύουσα νομού είναι έδρα του αντίστοιχου περιφερειακού διαμερίσματος. Η Μακεδονία κατενεμήθη σε τρία Περιφερειακά Διαμερίσματα, που είναι: Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Οι εκλογές διεξήχθησαν τις Κυριακές 7 και 14 Νοεμβρίου, εξελέγησαν δε αντιστοίχως οι παρακάτω Περιφερειάρχες και δήμαρχοι:

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ: Περιφερειάρχης ο κ. Αριστείδης Γιαννακίδης. Η περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης περιλαμβάνει τους Νομούς Δράμας, Έβρου, Καβάλας, Ξάνθης και Ροδόπης. Έδρα της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης είναι η Κομοτηνή.

ΔΗΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ (ΝΟΜΟΙ)

(Με έντονα γράμματα η έδρα του περιφερειακού διαμερίσματος)
(Σε παρένθεση ο εκλεγείς δήμαρχος, στις εκλογές της 7ης, 14ης Νοεμβρίου 2010)

ΔΡΑΜΑΣ: Δράμας (Χαρακίδης Κυριάκος), Δοξάτου (Χατζηλαζάρου Αναστάσιος), Κάτω Νευροκοπίου (Μαυρίδης Μελέτιος), Παρανεστίου (Καγιάογλου Νικόλαος), Προσωτσάνης (Λυσσέλης Άγγελος).

ΘΑΣΟΥ: Θάσου (Χατζηεμμανουήλ Κωνσταντίνος).

ΚΑΒΑΛΑΣ: Καβάλας (Σιμιτσής Κωνσταντίνος), Νέστου (Μιχαηλίδης Σάββας), Παγγαίου (Ξουλόγης Βασίλειος).

ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ: Περιφερειάρχης ο κ. Παναγιώτης Ψωμιάδης. Η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνει τους Νομούς Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πιερίας, Πέλλας, Σερρών και Χαλκιδικής. Έδρα της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι η Θεσσαλονίκη.

ΔΗΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ (ΝΟΜΟΙ)

ΗΜΑΘΙΑΣ: Αλεξάνδρειας (Δημητριάδης Φώτιος) , Βέροιας  (Ουσουλτζόγλου – Γεωργιάδη Χαρ.), Νάουσας (Καραμπατζός Αναστάσιος).

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: Αμπελοκήπων – Μενεμένης (Κυρίζογλου Λάζαρος), Βόλβης (Γαλαμάτης Δημήτριος) , Δέλτα (Γιουτίκας Νικόλαος), Θερμαϊκού (Αλεξανδρής Ιωάννης), Θέρμης (Παπαδόπουλος Θεόδωρος), Θεσσαλονίκης (Μπουτάρης Ιωάννης), Καλαμαριάς (Μπακογλίδης Θεοδόσιος), Κορδελιού – Ευόσμου (Λαφαζανίδης Ευστάθιος), Λαγκαδά (Αναστασιάδης Ιωάννης), Νεάπολης – Συκεών (Δανιηλίδης Συμεών - Σίμος), Παύλου Μελά (Παπαδόπουλος Δ ιαμαντής), Πυλαίας – Χορτιάτη (Καϊτεζίδης Ιγνάτιος), Χαλκηδόνος (Δαϊκούδης Παναγιώτης), Ωραιοκάστρου (Σαραμάντος Δημήτριος).

ΚΙΛΚΙΣ: Κιλκίς (Μπαλάσκας Ευάγγελος), Παιονίας (Λαπόρδας Αθανάσιος).

ΠΕΛΛΑΣ: Αλμωπίας (Πασόης Δημήτριος), Έδεσσας (Γιάννου Δημήτριος - Τάκης), Πέλλας (Στάμκος Γρηγόριος), Σκύδρας (Χοϊδης Γεώργιος).

ΠΙΕΡΙΑΣ: Δίου – Ολύμπου (Παπαθανασίου Γεώργιος), Κατερίνης (Χιονίδης Σάββας), Πύδνας – Κολυνδρού (Πολύζος Ευάγγελος).

ΣΕΡΡΩΝ: Αμφίπολης (Βογιατζής Γεώργιος), Βισαλτίας (Καλαϊτζής Δημήτριος), Εμμανουήλ Παππά (Καλάθας Ευάγγελος), Ηρακλείας (Κοτσακιαχίδης Κλεάνθης), Νέας Ζίχνης (Δαϊρετζής Ανδρέας), Σερρών (Αγγελίδης Πέτρος), Σιντικής (Καρύδας Απόστολος).

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ: Αριστοτέλη (Πάχτας Χρήστος), Κασσάνδρας (Παπαγιάννης Βασίλειος), Νέας Προποντίδας (Ιορδανίδης Δαμιανός), Πολυγύρου (Ζωγράφος Αστέριος), Σιθωνίας (Τζίτζιος Ιωάννης).


ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ: Περιφερειάρχης ο κ. Γεώργιος Δακής. Η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας περιλαμβάνει τους Νομούς Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης και Φλώρινας. Έδρα της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας είναι η Κοζάνη.

ΔΗΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ (ΝΟΜΟΙ)

ΓΡΕΒΕΝΩΝ: Γρεβενών (Κουπτσίδης Δημοσθένης), Δεσκάτης (Μίγκος Νικόλαος).

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ: Καστοριάς (Χατζησυμεωνίδης Εμμανουήλ), Νεστορίου (Γκοσλιόπουλος Χρήστος), Ορεστίδος (Κεπαπτσόγλου Παναγιώτης).

ΦΛΩΡΙΝΑΣ: Αμυνταίου (Ιωσηφίδης Ιωακείμ - Μάκης), Πρεσπών (Τσέπας Βασίλειος), Φλώρινας (Βοσκόπουλος Ιωάννης).

ΚΟΖΑΝΗΣ: Βοϊου (Ορφανίδου – Παπακωνσταντίνου Παναγιώτα), Εορδαίας (Βρυζίδου Παρασκευή), Κοζάνης (Μαλούτας Λάζαρος), Σερβίων – Βελβεντού (Κωνσταντόπουλος Βασίλειος).

Στις έδρες των περιφερειακών διαμερισμάτων θα εδρεύουν οι Αντιπεριφερειάρχες.

31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007

Ο Στέλιος Παπαθεμελής, ως πρόεδρος της Δημοκρατικής Αναγέννησης, στέλνει στον Πάπα Βενέδικτο XVI την παρακάτω επιστολή, με τίτλο «ΤΑ ΣΚΟΠΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»:
«Επιτρέψτε μου εξ' αφορμής του γεγονότος ότι διατυπώσατε εφέτος τις χριστουγεννιάτικες ευχές σας και στην ψευδώνυμη «Μακεδονική γλώσσα» να θέσω υπ' όψιν σας τα ακόλουθα:
I. Για προπαγανδιστικούς και άλλους ανομολόγητους λόγους οι Στάλιν και Τίτο δημιούργησαν στη νότια περιοχή της Γιουγκοσλαβίας, που ονομάζονταν ως τότε Vardarska, ένα ψευδώνυμο κρατικό μόρφωμα το οποίο ονόμασαν «Μακεδονία», τους κατοίκους του έθνος Μακεδονικό και το σλαβικό ιδίωμα που ομιλούν, ως τότε μη γραφόμενο, μακεδονική γλώσσα. Όπως τότε κατήγγειλε ο Αμερικανός Υπουργός των Εξωτερικών John Stetinius η πρωτοβουλία Στάλιν - Τίτο απέβλεπε στην απόσπαση ελληνικών εδαφών και την προσάρτησή τους στο κομμουνιστικό μπλόκ. Το αρχικά εσωτερικό διοικητικό μόρφωμα μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας το 1991 επιμένει να χρησιμοποιεί καταχρηστικώς το ελληνικό όνομα Μακεδονία, αν και στα Ηνωμένα Έθνη έγινε δεκτό ως Former Yugoslavian Republic of Macedonia με την εντολή να συμφωνήσει η Ελλάδα ένα κοινά αποδεκτό όνομα, το οποίο ενωρίτερα το Συμβούλιο Κορυφής της Λισσαβόνας (27/06/1992) καθόρισε να μην περιέχει το όρο Μακεδονία.
II. Οι Σλάβοι πολίτες των Σκοπίων δεν πρέπει να αφεθούν εσαεί να ζουν μέσα στην ψευδαίσθηση ενός προπαγανδιστικού κατασκευάσματος. Οι ειδότες πρέπει να τους προσγειώσουν στην πραγματικότητα, η οποία κατά την διεθνή επιστημονική κοινότητα, όπως αυτή εκφράζεται από τίμιους και αντικειμενικούς ιστορικούς ερευνητές, διακηρύσσει μετά λόγου γνώσεως ότι η ονομασία Μακεδονία σε περιοχή που δεν κατοικήθηκε από Μακεδόνες και δεν υπήρξε μέρος του Μακεδονικού Βασιλείου είναι αδιανόητη. Ιστορικά μόνο το 1/10 περίπου της σημερινής σκοπιανής επικρατείας ανήκει στην ιστορική Μακεδονία. Τα υπόλοιπα 9/10 ανήκουν στην αρχαία Παιονία και Δαρδανία. Οι κάτοικοι μάλιστα της τελευταίας υπήρξαν ορκισμένοι εχθροί των Μακεδόνων, εναντίον των οποίων έτρεφαν αιώνιο και άσβεστο μίσος.
III. Οι πολίτες της γειτονικής μας χώρας έχουν την δική τους ιστορία, τον δικό τους πολιτισμό και φυσικά τους δικούς τους προγόνους. Οι Σλάβοι της περιοχής που είναι η μείζων εθνότητα, και η μόνη που ανάγει την καταγωγή της στον Μεγαλέξανδρο, πρέπει να βοηθηθούν, να απαλλαγούν από το σύμπλεγμα της «δημιουργίας προγόνων» και να συνειδητοποιήσουν πρώτον ότι είναι Σλάβοι και δεύτερον ότι οι πρόγονοί τους έφθασαν στην περιοχή χίλια χρόνια μετά τον Μεγαλέξανδρο.
IV. Δεν υπάρχει μακεδονική γλώσσα, δηλαδή γλώσσα που μιλούσαν ή έγραφαν οι Μακεδόνες συμπολίτες του Φιλίππου, του Αλεξάνδρου και του Αριστοτέλη, οι οποίοι μόνον Έλληνες υπήρξαν, όπως μαρτυρεί ο Ηρόδοτος διασώζοντας τον λόγο Αλεξάνδρου του Α' (498-454 π.Χ) «αυτός τε γάρ Έλλην το γένος ειμί τωρχαίον» (Ηρόδοτος 9, 45). Οι πηγές χωρίς εξαίρεση επιβεβαιώνουν την ελληνικότητα των Μακεδόνων και της γλώσσας τους (Θουκυδίδης Αισχίνης, Ισοκράτης κ.λπ.). Το ακατάσχετο υβρεολόγιο του πολιτικού αντιπάλου του Φιλίππου, του Αθηναίου ρήτορος Δημοσθένη είναι χυδαία αντιπολιτευτική γλώσσα που στρέφεται προσωπικά κατά του Φιλίππου και όχι κατά των Μακεδόνων συλλήβδην. Εν προκειμένω το «βάρβαρος» είναι ύβρις και τέτοια χρησιμοποιείται. Αν ο Φίλιππος ήταν όντως βάρβαρος = μη Έλλην, ο υβριστής του θα κυριολεκτούσε και το βάρβαρος θα έχανε τον απαξιωτικό του χαρακτήρα. Ο προκάτοχός σας Ιωάννης - Παύλος ο Β', ανακηρύσσοντας «ουρανίους προστάτες της Ευρώπης» τους φωτιστές των Σλάβων, Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, τους ονομάζει ως πρέπει «Έλληνες Θεσσαλονικείς αδελφούς». Οι γείτονές μας τους διεκδικούν ως «Μακεδόνες» τύπου Σκοπίων. Ο αυτός προκάτοχός σας σε συνέντευξή του στην αθηναϊκή εφημερίδα «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (21/06/1992) αποφαίνεται επί λέξει: «Η Μακεδονία είναι η πατρίδα του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου, του Μεθοδίου και του Κυρίλλου. Η Μακεδονία είναι ελληνική». Η ελληνικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τελικά των Μακεδόνων, επιμαρτυρείται στην Παλαιά Διαθήκη: Α. Δανιήλ η, 1-22 / β, 39 / ι, 20.Β. Μακκαβαίων α, 1.Γ. Ησαΐας ιθ, 20-23. Δ. Ιωήλ δ, 6. και φυσικά επιμαρτυρείται στην Καινή Διαθήκη. Ο Απόστολος των Εθνών «διαβάς εις Μακεδονίαν», ελληνικά εκήρυξε το Ευαγγέλιο του Αναστάντος Χριστού στις πόλεις της Μακεδονίας Φιλίππους, Θεσσαλονίκη, Βέροια. Στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στην Αθήνα εκτίθενται σήμερα 7.000. επιγραφές από τις ανασκαφές που έχουν γίνει στην Μακεδονία. Καμία από αυτές δεν είναι γραμμένη στην λεγόμενη «μακεδονική». Όλες είναι γραμμένες στην ελληνική. Μία γλώσσα μόνο θα μπορούσε ίσως να ονομασθεί μακεδονική. Αυτή είναι η αλεξανδρινή κοινή, δηλαδή γλώσσα στην οποία γράφτηκαν τα Ευαγγέλια και μεταφράστηκε από τους Εβδομήκοντα η Παλαιά Διαθήκη. Το σλαβικό γλωσσικό εργαστηριακό προϊόν των Σκοπίων (Droysen Joh. Gust «Geschichte Alexanders des Grossen», Bengston «Griechische Geschichte»), προφορικό ως την δεκαετία του 1940, χωρίς καμιά προγενέστερη γραπτή πηγή, αξιοσέβαστο ως μέσο επικοινωνίας των κατοίκων της FYROM, δεν θα ήταν τίμιο και αληθινό να πιστωθεί με το βαρύ ελληνικό όνομα μακεδονική γλώσσα. Ο Μακεδών Αλέξανδρος ο Μέγας «τράγος των Αιγών και βασιλεύς των Ελλήνων» (Δανιήλ η, 21) διέδωσε την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό στην Οικουμένη, την δική του γλώσσα και τον δικό του πολιτισμό. Για μας είναι δεδομένη η ευαισθησία σας απέναντι στην ιστορική αλήθεια. Είμαστε πεπεισμένοι ότι συμμερίζεσθε τις επισημάνσεις μας.»

31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1988

Αρχίζει να εκπέμπει ο δημοτικός τηλεοπτικός σταθμός Θεσσαλονίκης.

31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1916

Γαλλικά στρατεύματα κατοχής ανατινάζουν την νεότευκτη σιδερένια γέφυρα, επί του Στρυμόνα, στο Δεμίρ-Ισάρ (σήμερα Σιδηρόκαστρο). Επειδή η γέφυρα είχε στοιχίσει στο ελληνικό δημόσιο πάνω από 1,5 εκατομμύρια φράγκα, προκάλεσε δίκαιη αγανάκτηση στην κοινή γνώμη.

30 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1980


Με απόφαση του Πάπα Ιωάννη – Παύλου ανακηρύσσονται οι δύο «Έλληνες αδελφοί Μεθόδιος και Κύριλλος (Εικόνα) ως Ουράνιοι Προστάτες της Ευρώπης.» 

30 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1966

Εκδίδεται η απόφαση για τη δολοφονία του Γρηγορίου Λαμπράκη. Καταδικάζονται: Ο Σπ Κοτζαμάνης σε 11 χρόνια φυλάκιση «δια θανατηφόρα τραύματα εις βάρος του Λαμπράκη μετά την επίπτωσοιν επ΄ αυτού του τρικύκλου του) και ο Εμ. Εμμανουηλίδης σε 8,5 χρόνια κάθειρξη (δια συνέργειαν εις την επίθεσιν εναντίον του βουλευτού και εις την διευκόλυνσιν της πράξεως και της διαφυγής). Για διατάραξη κοινής ειρήνης καταδικάστηκαν σε ποινές μικρότερεςς του έτους οι: Γιοσμάς, Λεονάρδος, Παραπαράς, Παπαδόπουλος, Κοντουλέας και Τόγκας. Οι αξιωματικοί της Χωροφυλακής αθωώθηκαν παμψηφεί. Στις φωτογραφίες οι πρώτες σελίδες των εφημερίδων ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, της 30ης Δεκεμβρίου 1966. (Η απόφαση είχε εκδοθεί στις 2 το πρωί).







30 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1953

Υπογράφεται στη Θεσσαλονίκη ελληνοβουλγαρική συνοριακή συμφωνία. Στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της 31ης Δεκεμβρίου διαβάζουμε στο βασικό πρωτοσέλιδο θέμα: «Εις την Θεσσαλονίκην και εις την αίθουσαν του ξενοδοχείου “Μεντιτερράνεαν” υπεγράφη χθες την 2 μ. μ. υπό της ελληνικής και της βουλγαρικής αντιπροσωπείας εις την Μικτήν Ελληνοβουλγαρικήν Επιτροπήν δια τα σύνορα, το τελικόν πρωτόκολλον περί διαρρυθμίσεως των συνόρων εις τον Έβρον και τοποθετήσεως των οροσήμων. Ο υπουργός των Εξωτερικών κ. Στεφανόπουλος, εις δηλώσεις του επί τη υπογραφή του Πρωτοκόλλου, ετόνισεν ότι η ελληνική κυβέρνησις θεωρεί ικανοποιητικήν την επιτευχθείσαν συμφωνίαν και ότι δι΄ αυτής εξασφαλίζονται εις την Ελλάδα υπολογίσιμα εδαφικά τμήματα επί των νησίδων του ποταμού. Ο κ. Στεφανόπουλος ετόνισεν επ΄ ευκαιρία, ότι η Ελλάς επιθυμεί την αποκατάστασιν ειρηνικών σχέσεων με όλας τας Βαλκανικάς χώρας, βασιζομένων επί του αμοιβαίου σεβασμού και της αμοιβαίας καλής πίστεως.»
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, σε σχόλιό της, υπογράμμιζε ότι το πρωτόκολλο «δικαιώνει τας ελληνικάς απόψεις επί όλων των αμφισβητουμένων νησίδων και τερματίζει οριστικώς μίαν αιτίαν διενέξεων μεταξύ των δύο χωρών. Σημαντικά ελληνικά τμήματα αναγνωρίζονται ήδη οριστικώς ως ελληνικά.»
Στη φωτογραφία η 1η σελίδα της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, της 31ης Δεκεμβρίου 1953, όπου δημοσίευε ως βασικό θέμα την είδηση, καθώς και φωτογραφία από την υπογραφή της συμφωνίας.
- Τις ίδιες ημέρες διεξάγονταν ελληνοβουλγαρικές συνομιλίες, μεταξύ των πρεσβευτών Ραφαήλ και Νεντέλκωφ, και στο Παρίσι, στις οποίες είχε σημειωθεί «ικανή πρόοδος», όπως ανέφεραν ανταποκρίσεις από τη γαλλική πρωτεύουσα.

30 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1814

Επιφανείς Μακεδόνες όπως ο Ιωάννης Φαρμάκης από τη Βλάστη της επαρχίας Εορδαίας Δυτικής Μακεδονίας, ο Γιωργάκης Ολύμπιος από το Λειβάδι Ολύμπου κ. α. μετέχουν στη συγκρότηση, στην Οδησσό, της «Φιλικής Εταιρείας» μαζί με τους φλογερούς πατριώτες Ξάνθο, Σκουφά και Τσακάλωφ. Ο Ιωάννης Φαρμάκης, ένας από τους κύριους "εταίρους" της Φιλικής Εταιρείας, με το βαθμό του "Αρχηγού των Αφιερωμένων", ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη το 1818 και μύησε στον αγώνα της ελευθερίας πολλούς πρόκριτους της Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης. Έτσι, σύντομα δημιουργήθηκε ένας σημαντικός επαναστατικός πυρήνας της "Φιλικής" στη Θεσσαλονίκη με μέλη τους Χριστόδουλο Μπαλάνο, Αθανάσιο Σκανδαλίδη, Στέργιο Πολύδωρο, Κυριάκο Τοσίτσα, Αργυρό Ταπουχτσή, Αναστάσιο Κυδωνιάτη, πρωτοσύγκελο Χρύσανθο κ.ά. Από τους πρώτους επίσης Μακεδόνες που μυήθηκαν ήταν και ο Εμανουήλ Παππάς, από τις Σέρρες.
Ο Φαρμάκης, μαζί με τον Γεωργάκη Ολύμπιο και 350 συντρόφους τους, μετά την καταστροφή στο Δραγατσάνι υπερασπίστηκαν για 13 μέρες τη μονή Σέκου. Στο τέλος ο Ολύμπιος ανατινάχθηκε στην πυριτιδαποθήκη, ενώ ο Φαρμάκης παραδόθηκε με όρους. Οι όροι αυτοί δεν τηρήθηκαν, οι σύντροφοί του σφάχτηκαν και ο ίδιος στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου βασανίστηκε.

Στόχος της Φιλικής Εταιρείας ήταν η προετοιμασία του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων. Οργανώθηκε με μεγάλη μυστικότητα. Οι Φιλικοί μυούνταν στην Εταιρεία με μυστικό όρκο και επικοινωνούσαν με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικές λέξεις. Ο μυστικός όρκος ήταν ο ακόλουθος: «Ορκίζομαι εις το όνομα της αληθείας και της δικαιοσύνης, ενώπιον του Υπερτάτου Όντος, να φυλάξω, θυσιάζων και την ιδίαν μου ζωήν, υποφέρων και τα πλέον σκληρά βάσανα το μυστήριον, το οποίον θα μου εξηγηθεί και ότι θα αποκριθώ την αλήθειαν εις ό,τι ερωτηθώ». Μετά τη δοκιμασία, κατά τη διάρκεια της οποίας εκαλείτο Βλάμης, το νέο μέλος ορκιζόταν τον τελικό όρκο, που ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Ορκίζομαι ενώπιον του αληθινού Θεού οικειοθελώς ότι θέλω είμαι επί ζωής πιστός εις την Εταιρείαν κατά πάντα, να μην φανερώσω το παραμικρόν από τα σημεία και τους λόγους της, μήτε να σταθώ κατ΄ ουδένα λόγον αφορμή του να καταλάβωσι άλλοι ποτέ ότι γνωρίζω περί τούτων, μήτε εις συγγενείς μου, μήτε εις πνευματικόν ή άλλον φίλο μου. [...] Τέλος πάντων ορκίζομαι εις Σέ, ώ ιερά πλην τρις δόλια Πατρίς, ορκίζομαι εις τας πολυχρόνους βασάνους σου, ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα χυνόμενα κατά ταύτην την στιγμήν και εις την μέλλουσαν Ελευθερίαν των ομογενών μου, ότι αφιερούμαι εις Σέ.» Στις φωτογραφίες η ορκομωσία του Γέρου του Μωριά Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, από ελαιογραφία του Δ. Τσάκου και το έμβλημα της Φιλικής Εταιρείας.

29 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 331 π. Χ.

Μέχρι το τέλος του 331 π. Χ., ο Μέγας Αλέξανδρος, συνεχίζοντας την κατάκτηση και κατάλυση του περσικού κράτους, φθάνει στη Βαβυλώνα, (την παλιά πρωτεύουσα των Χαλδαίων με το παλάτι του Ναβουχοδονόσορα και τους κρεμαστούς κήπους της Σεμιράμιδος) και στα Σούσα (πρωτεύουσα του περσικού κράτους). Τα Σούσα παραδόθηκαν εκούσια στον Αλέξανδρο, που βρήκε εκεί πολλά από τα λάφυρα που είχαν πάρει οι Πέρσες από τις κατακτήσεις τους στην Ελλάδα. Η κυριαρχία των Μακεδόνων στα Σούσα, «ξέπλυνε» την ντροπή της τόσο υποτιμητικής για τους Έλληνες, Ανταλκιδείου Ειρήνης, που είχε συνάψει εκεί, 55 χρόνια πριν, ο Σπαρτιάτης ναύαρχος Ανταλκίδας με τον Μεγάλο Πέρση βασιλιά. Η Ανταλκίδειος ειρήνη ήταν η έκβαση του Κορινθιακού πολέμου, που σηματοδότησε το τέλος του. Οι Σπαρτιάτες εξαντλημένοι από τον πόλεμο με τους Αθηναίους, τους Θηβαίους, τους Ευβοείς και τους λοιπούς Έλληνες έστειλαν, τον Ανταλκίδα, να υπογράψει ειρήνη με τους Πέρσες του Αρταξέρξη Β'. Οι όροι αυτής της ειρήνης ήταν να κρατήσει η Περσική Αυτοκρατορία, που είχε υποστηρίξει τις υπόλοιπες πόλεις εναντίον της Σπάρτης, τις πόλεις των Μικρασιατικών παραλίων και η Αθήνα τις κληρουχίες της στη Λήμνο, την Ίμβρο και τη Σκύρο. Στη φωτογραφία η διθυραμβική είσοδος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα. Πίνακας του Charles Le Brun, 1665, Μουσείο Λούβρου, Παρίσι. Από το τεύχος του Νίκου Μέρτζου «Ζει και βασιλεύει», έκδοση της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

27 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Σήμερα, εορτή του πρωτομάρτυρα Αγίου Στεφάνου, εορτάζει η ελληνική κοινοβιακή Μονή Κωνσταµονίτου του Αγίου Όρους. Η Μονή Κωνσταµονίτου έχει χτιστεί σε µια από τις γραφικότερες τοποθεσίες του Άθω, αγκαλιασµένη από δάσος. (φωτογραφία) Παράδοση θέλει ως κτήτορα της µονής τον Μέγα Κωνσταντίνο ή κάποιο γιο του. Ωστόσο, η ίδρυση της µονής µάλλον σχετίζεται µε κάποιο ασκητή µε το όνοµα Κασταµονίτη, απ' όπου προέρχεται και η δεύτερη ονοµασία του µοναστηριού ως Κασταµονίτου. Η ιστορία του µοναστηριού διαφαίνεται καθαρά από το 14ο αιώνα και εξής, εποχή που η µονή υπέστη σηµαντικές φθορές και καταστροφές από τις επιδροµές των Καταλανών πειρατών. Ανάµεσα στους ευεργέτες της µονής κατατάσσονται ο ηγεµόνας Γεώργιος Βράγκοβιτς, η πριγκίπισσα της Σερβίας Άννα η φιλανθρωπινή και ο αρχιστράτηγος της Σερβίας Ράδιτς, που το 15ο αιώνα στήριξαν πολλαπλώς τη µονή. Όµως παρά την οικονοµική ενίσχυση, η φορολογία των Τούρκων οδήγησε σε δάνεια από Εβραίους τοκογλύφους, που έφεραν τη µονή στα πρόθυρα της διάλυσης. Το 1717 αποτεφρώθηκε η ανατολική πτέρυγα της µονής. Το 1818 επί ηγουµενίας Χρυσάνθου άρχισε η ανακαίνιση της Κωνσταµονίτου µε παράλληλη υποστήριξη από την κυρά-Βασιλική, τη γυναίκα του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Στα µέσα του 19ου αιώνα η κακή οικονοµική κατάσταση της µονής την έφερε υπό την κηδεµονία της Ιεράς Κοινότητας. Ο δραστήριος ηγούµενος Συµεών βοήθησε ώστε να ορθοποδήσει το µοναστήρι και µε χρήµατα που συγκέντρωσε οικοδόµησε το Καθολικό περί το 1867 στα ερείπια του παλιού, και ανακαίνισε άλλες κτηριακές εγκαταστάσεις της Κωνσταµονίτου. Το Καθολικό είναι αφιερωµένο στη µνήµη του αγίου Στεφάνου του πρωτοµάρτυρος. Η µονή έχει 5 παρεκκλήσια και 4 εξωκκλήσια. Ανάµεσα στα κειµήλια της µονής βρίσκονται οι θαυµατουργές εικόνες του πρωτοµάρτυρα Στεφάνου, έργο του 8ου αιώνα και δυο θαυµατουργές εικόνες της Παναγίας της Οδηγήτριας και της Αντιφωνήτριας. Ανάµεσα στα άλλα κειµήλια διακρίνονται ένα τεµάχιο Τιµίου Ξύλου, ένας βυζαντινός επιτάφιος, άµφια και εκκλησιαστικά σκεύη. Στη βιβλιοθήκη της Κωνσταµονίτου βρίσκονται 110 χειρόγραφα και περί τα 5.000 βιβλία.

26 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1944

Ο Αμερικανός Υπουργός των Εξωτερικών της κυβερνήσεως Ρούζβελτ, Έντουαρτ Στεττίνιους (φωτογραφία), που διείδε τον απώτερο στόχο των επεκτατικών σχεδίων της Σοβιετικής Ενώσεως κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, με την υπ΄αριθ. 868614/26-12-1944 Εγκύκλιό του προς τους Πρεσβευτές και τους Προξένους των ΗΠΑ τους δίνει οδηγίες να πληροφορήσουν ότι η Αμερικανική Κυβέρνηση θεωρεί δημαγωγία ( δηλαδή ως απάτη ) την ύπαρξη «Μακεδονικού Έθνους» και «Μακεδονικής συνείδησης». Έγραφε συγκεκριμένα:
«Το Υπουργείο (Εξωτερικών) σημείωσε με σημαντικό ενδιαφέρον αυξανόμενες προπαγανδιστικές διαδόσεις και ημιεπίσημες δηλώσεις υπέρ μιας αυτόνομης Μακεδονίας, που προέρχονται κυρίως από τη Βουλγαρία, αλλά επίσης και από Γιουγκοσλαβικές πηγές παρτιζάνων και άλλων, με την πρόθεση να συμπεριληφθούν και ελληνικές περιοχές στο υπό διαμόρφωση κράτος. Η Κυβέρνηση των ΗΠΑ θεωρεί τις συζητήσεις περί μακεδονικού «κράτους», Μακεδονικής «πατρίδας» ή Μακεδονικής «εθνικής συνειδήσεως» αδικαιολόγητη δημαγωγία που δεν αντιπροσωπεύει εθνική ή πολιτική πραγματικότητα και διαβλέπει με τη σημερινή της επανεμφάνιση σε μια πιθανή συγκάλυψη επιθετικών προθέσεων κατά της Ελλάδας.» Και πρόσθετε: « Η Αμερικανική Κυβέρνηση θα λάβει μέτρα εναντίον εκείνων που θα βοηθήσουν τη Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία να δημιουργήσουν θέμα Μακεδονίας.»
Αυτά τόνιζε το 1944 ο τότε Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών για την ελληνικότητα της Μακεδονίας και απειλούσε όσους δημιουργήσουν θέμα Μακεδονίας. Η σημερινή Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κυρία Κλίντον γνωρίζει άραγε αυτές τις απόψεις του προ 56 ετών προκατόχου της; Γι΄ αυτό και τις της θυμίζουμε εμείς. Όπως τις θυμίζουμε και στον μάλλον ανιστόρητο πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπούς τζούνιορ, που ανεγνώρισε την ΠΓΔΜ ως Μακεδονία...
Και με την ευκαιρία θα της θυμίσουμε και τα λόγια ενός άλλου διάσημου ξένου, του αείμνηστου Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Φρανσουά Μιττεράν. Είχε δηλώσει το 1982, όταν είχε επισκεφθεί τις ανασκαφές της Βεργίνας, όπως γράφει σε βιβλίο του ο τέως υπουργός κ. Νίκος Μάρτης, που τον είχε συνοδεύσει στην επίσκεψη: «Μπόρεσα να βυθιστώ στο παρελθόν της Ελληνικής Ιστορίας έχοντας γύρω μου ένα σκηνικό φορτισμένο από Ελληνικό πολιτισμό του Βυζαντίου και της Αρχαιότητας. Δεν γνώριζα για τις ανασκαφές και δεν φανταζόμουν τόσο έντονη τη σφραγίδα της Ελλάδος εδώ. Έμεινα βαθύτατα εντυπωσιασμένος τόσο από την πολιτιστική πραγματικότητα της Αρχαίας Μακεδονίας, όσο και από την απλότητα των Μοναχών του Αγίου Όρους που φυλάττουν τόσους αιώνες έναν άλλο Πολιτισμό, τον Βυζαντινό.»

Και θα κλείσουμε αυτές τις ιστορικές αναμνήσεις με μια δήλωση του Μακαριστού Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β΄ για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, που έγινε παρουσία Αξιωματούχωνν του Βατικανού, προς την συνεργάτιδα της εφημερίδας ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΘΕΡΟΤΥΠΙΑ κυρία Μαίρη Πίνη και την παρουσίαζε η εφημερίδα ως βασικό της θέμα στο φύλλο της 21ης Ιουνίου 1992 (φωτογραφία). « Η Μακεδονία είναι η πατρίδα του Φιλίππου, Αλεξάνδρου και των αδελφών Μεθοδίου και Κυρίλλου. Η Μακεδονία είναι Ελληνική.» Με λίγα λόγια ο Σλάβος Πάπας επιβεβαίωνε την ταυτότητα των Μακεδόνων Αρχαίων και Νεωτέρων ως Ελλήνων και την ταυτότητα της Μακεδονίας ως Ελληνικής.

26 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1904

Το φθινόπωρο του 1904, αφού ολοκληρώθηκαν οι επιτόπου έρευνες Ελλήνων αξιωματικών, αρχίζει η συγκρότηση ελληνικών ανταρτικών σωμάτων στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, και ενώ ο αγώνας στη Δυτική συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση και επιτυχίες. Ήδη οι εισηγήσεις του νέου προξένου Θεσσαλονίκης Λάμπρου Κορομηλά απέδιδαν καρπούς. Η μεταφορά όπλων στη Μακεδονία είχε αρχίσει. Εμφανίστηκε όμως και διχασμός ως προς τη διεύθυνση του αγώνα. Ο Κορομηλάς στέλνει νέα έκθεση στην Αθήνα και προτείνει τη δημιουργία μικτών σωμάτων ανταρτών (από ντόπιους και άνδρες από την ελεύθερη Ελλάδα) υπό την ηγεσία ειδικά εκπαιδευμένων αξιωματικών. Έτσι την άνοιξη του 1905 δημιουργείται στη Βουλιαγμένη (Αθήνα) κέντρο συγκρότησης και εκπαίδευσης ανδρών που προορίζονταν για το Μακεδονικό αγώνα. Συνολικά συγκροτήθηκαν οκτώ σώματα, με επικεφαλής τους αξιωματικούς Κωνσταντίνο Μαζαράκη – Αινιάν, Νταφώτη, Μωραϊτη, Σπύρο Σπυρομήλιο, Αναγνωστάκο κ. α.

25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Ανήμερα τα Χριστούγεννα γιορτάζει η ελληνική, κοινοβιακή Μονή Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους, που κτίσθηκε το 1350 από τον Άγιο Σίμωνα, πάνω σε κατακόρυφους βράχους, με εντυπωσιακή αρχιτεκτονική. Η μεγαλοπρεπής οικοδομή της μονής είναι επταόροφη. (Πανοραμική φωτογραφία). Καταστράφηκε τρεις φορές από πυρκαϊά, τον 14ο αιώνα, τον 17ο και το 1891. Στην πρώτη πυρκαϊά κάηκαν τα περισσότερα έγγραφα, βιβλία χρυσόβουλα και τα ιερά σκεύη, ενώ στην τελευταία πυρκαϊά καταστράφηκαν ολοσχερώς το καθολικό και η βιβλιοθήκη της μονής. Η μονή άρχισε να ξανακτίζεται μετά το 1891 με δωρεές των τσάρων της Ρωσίας. Το καθολικό διατηρεί την Αθωνική αρχιτεκτονική των καθολικών του Αγίου Όρους και έχει ενσωματωμένα κάποια τμήματα του παλαιού κτίσματος. Η μονή διαθέτει 4 παρεκκλήσια εντός των τειχών και 8 παρεκκλήσια εκτός των τειχών. Το σκευοφυλάκιο και η βιβλιοθήκη δεν διαθέτουν αξιόλογα κειμήλια του παρελθόντος λόγω των αλλεπάλληλων καταστροφών, αλλά η σημερινή βιβλιοθήκη είναι πολύ καλά οργανωμένη και εμπλουτίζεται με όλα τα σύγχρονα βιβλία και περιοδικά για τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Προφορικός θρύλος αναφέρει ότι μεταξύ των λειψάνων, που φυλάσσονται στη Μονή, περιλαμβάνονται τμήματα από τα χέρια του Αγίου Διονυσίου της Ζακύνθου και της Αγίας Μαγδαληνής.

25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1956

Φθάνουν στη Μακεδονία – όπου και θα εγκατασταθούν – οι πρώτες οικογένειες Ρωσοποντίων.
Ο «Μακεδνός» απευθύνει σε όλους τους απανταχού Μακεδόνες Θερμές Ευχές για


Εικαστικό: Σπύρου Βασιλείου, από το Χριστουγεννιάτικο φύλλο της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, το 1960.

24 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Νέα προκλητική ενέργεια των Σκοπίων, με... τουρκική βοήθεια και ανάλογες δηλώσεις. Το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων μεταδίδει το ακόλουθο τηλεγράφημα:
«Συμφωνία στρατιωτικο-οικονομικής συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και της ΠΓΔΜ, η οποία προβλέπει ότι το 2011 η Τουρκία θα χορηγήσει στην ΠΓΔΜ στρατιωτική βοήθεια ύψους 1 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ, υπέγραψαν σήμερα στα Σκόπια οι υπουργοί Άμυνας των δύο χωρών.Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Βετζντί Γκιονούλ, μετά την υπογραφή της συμφωνίας, δήλωσε ότι αυτή αποτελεί ένα βήμα προς τα εμπρός στην ήδη πολύ καλή συνεργασία μεταξύ των χωρών.Πρόσθεσε ότι παρά το γεγονός ότι η ΠΓΔΜ και η Τουρκία δεν έχουν κοινά σύνορα, ο τουρκικός λαός εκλαμβάνει την ΠΓΔΜ ως τον κοντινότερο γείτονα: «Η Τουρκία δεν είναι μόνο η πρώτη χώρα που αναγνώρισε τη Μακεδονία και απέστειλε πρέσβη, αλλά επίσης αναγνώρισε τη χώρα μαζί με το ιστορικό της παρελθόν των 1.000 χρόνων και όχι με κάποιο αρκτικόλεξο», ανέφερε ακόμη ο κ.Γκιονούλ.Από την πλευρά του, ο υπουργός Άμυνας της ΠΓΔΜ, Ζόραν Κονιάνοφσκι, δήλωσε ότι η Τουρκία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εταίρους που βοηθούν στην βελτίωση των δυνατοτήτων των ενόπλων δυνάμεων της ΠΓΔΜ και πρόσθεσε: «Στόχος της Μακεδονίας είναι να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ το συντομότερο δυνατό. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος έχουμε ανάγκη από φίλους και η Τουρκία είναι ένας από τους ισχυρότερους εταίρους που υποστηρίζουν τη χώρα στην πορεία της προς τη Συμμαχία».
Ο κ. Γκιονούλ πραγματοποιεί σήμερα και αύριο επίσκεψη στην ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο της οποίας συναντήθηκε και με τον πρόεδρο της ΠΓΔΜ, Γκιόργκι Ιβάνοφ, καθώς και με τον πρωθυπουργό της χώρας Νίκολα Γκρούεφσκι.Η συνεργασία των δύο χωρών στον τομέα της άμυνας ξεκίνησε το 1993 και από τότε μέχρι σήμερα, το ύψος της στρατιωτικής βοήθειας που η Τουρκία έχει χορηγήσει στην ΠΓΔΜ, ανέρχεται στα 16 εκατ.δολάρια.»

24 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

«ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΗΚΕ Ο ΑΝΔΡΙΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ. Στο πλακόστρωτο της νέας παραλίας της Θεσσαλονίκης, στο ύψος του δημαρχείου, βρίσκεται από την Πέμπτη ο ανδριάντας του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στο πλαίσιο της απόφασης που έλαβε το δημοτικό συμβούλιο, το άγαλμα τοποθετήθηκε και οι εργασίες ολοκληρώθηκαν. Σε δήλωσή του, άλλωστε, ο απερχόμενος δήμαρχος Βασίλης Παπαγεωργόπουλος είχε επισημάνει ότι η τοποθέτηση του ανδριάντα είναι μια ένδειξη τιμής στον άνθρωπο και τον πολιτικό που αναμόρφωσε τη Θεσσαλονίκη.
Στο θέμα αναφέρθηκε ο νέος δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης μετά την ορκωμοσία του νέου δημοτικού συμβουλίου. Ο κ. Μπουτάρης προανήγγειλε επανεξέταση του θέματος στην αρμόδια επιτροπή και επισήμανε πως θα μελετηθεί η πρόταση που είχε διατυπώσει η «Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη» σχετικά με τη χωροθέτηση του αγάλματος στο πάρκο κοντά στο ξενοδοχείο «Μακεδονία Παλλάς».
«Ήδη υπήρξε επικοινωνία του νέου δημάρχου με τον μελετητή της νέας παραλίας ώστε να διερευνηθεί αν η τοποθεσία αυτή είναι κατάλληλη, αν πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις σχετικά με το πού θα είναι στραμμένο το άγαλμα και το πώς θα είναι ο περιβάλλων χώρος» τόνισε από την πλευρά του ο Ανδρέας Κουράκης, ο οποίος από τις αρχές του χρόνου αναλαμβάνει την αντιδημαρχία Αστικού Σχεδιασμού, Πολεοδομίας και Δικτύων.»
(Πληροφορίες και φωτογραφία από το ΒΗΜΑ on line)

24 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1769

Πυρκαϊά στη Θεσσαλονίκη. Κάηκαν 450 καταστήματα.

22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1960

Ιδρύεται το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Κυβερνητική ανακοίνωση αναφέρει μεταξύ άλλων: «Ο πρόεδρος της κυβερνήσεως κ. Καραμανλής, κατόπιν επανειλημμένων συσκέψεων..... απεφάσισε την ίδρυσιν μονίμου κρατικού θεάτρου εις την Θεσσαλονίκην.

Το εν λόγω θέατρον θα αποτελέση αυτόνομον οργανισμόν υπό τον τίτλον «Οργανισμός Θεάτρου Βορείου Ελλάδος», τελούντα υπό την εποπτείαν του υπουργού Βορείου Ελλάδος. Ο θεατρικός ούτος οργανισμός θα λειτουργή εις Θεσσαλονίκην μεν επί πέντε τουλάχιστον μήνας κατ΄ έτος, επί πέντε άλλους μήνας θα περιοδεύη εις τας επαρχιακάς πόλεις της Βορείου Ελλάδος και θα δίδη παραστάσεις αρχαίου δράματος εις το θέατρον των Φιλίππων. Το θέατρον τούτο θα στεγάζεται εις το κτίριον, το οποίον ανεγείρει η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (φωτογραφία) και δια το οποίον ο πρόεδρος της κυβερνήσεως διέθεσεν εν συνόλω μέχρι τούδε 19.000.000 δραχμών, ίνα τούτο καταστή ως κτιριακόν συγκρότημα άρτιον και απολύτως συγχρονισμένον, δυνάμενον να συγκριθή με τα θέατρα της πλέον υψηλής στάθμης. Η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών προσφέρει χάριν του υψηλού τούτου σκοπού, άνευ ανταλλάγματος, το ήδη ανεγειρόμενον θέατρον εις τον οργανισμόν του Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, ο οποίος και θα εδρεύη εντός του κτιρίου τούτου. Κατά τους μήνας, κατά τους οποίους δεν θα λειτουργή εν Θεσσαλονίκη το Θέατρον Βορείου Ελλάδος, η σκηνή της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών θα διατίθεται υπ΄ αυτής εις άλλα θεατρικά συγκροτήματα.»
Επίσημα η λειτουργία του ΚΘΒΕ άρχισε στις 13 Ιανουαρίου 1961, με πρώτο καλλιτεχνικό διευθυντή τον Σωκράτη Καραντινό. Η πρώτη παράσταση ανέβηκε το καλοκαίρι του 1961 και ήταν ο «Οιδίπους Τύραννος», του Σοφοκλή που παρουσιάστηκε στα αρχαία θέατρα των Φιλίππων και της Θάσου. Κατά την πρώτη περίοδο της λειτουργίας του, έδρα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος ήταν το Βασιλικό Θέατρο στη Θεσσαλονίκη. Η πρεμιέρα της πρώτης χειμερινής περιόδου έγινε στις 2 Δεκεμβρίου 1961, με το έργο του Σπύρου Μελά «Παπαφλέσσας», σε σκηνοθεσία Πέλου Κατσέλη. Μέχρι το φθινόπωρο του 1962, και μετά από τέσσερις ακόμη παραστάσεις, η έδρα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος μεταφέρθηκε στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.


22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1918

Σκοτώνεται στον Όλυμπο, με αεροπλάνο Μπρεγκέ – 14, ο Αρχηγός της Ναυτικής Αερπορικής Υπηρεσίας, πλωτάρχης Αριστείδης Μωραϊτίνης. (φωτογραφία) Ο Μωραϊτίνης ανέπτυξε αξιόλογη δράση στο Μακεδονιικό Μέτωπο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά το τέλος του οποίου έμελλε να σκοτωθεί σε μη πολεμική πτήση. Ο Μωραϊτίνης στο τέλος Νοεμβρίου, απογειώθηκε από το Φάληρο για Θεσσαλονίκη, αλλά λίγο μετά την απογείωση είχε ατύχημα και το αεροπλάνο του καταστράφηκε. Ήλθε στη Θεσσαλονίκη σιδηροδρομικώς. Για την επιστροφή του στην Αθήνα ο Γάλλος ταγματάρχης Ντεναίν, διέθεσε στον Μωραϊτίνη το προσωπικό του αεροπλάνο, με το οποίο ο ένδοξος αεροπόρος, κατέπεσε σε λίγο στον Όλυμπο. Ο Μωραϊτίνης γεννήθηκε το 1891 στην Αίγινα και εισήλθε στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων το 1906, όπου και αποφοίτησε με τον βαθμό του Σημαιοφόρου το 1910. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913) εντάχθηκε εθελοντικά στη νεοσύστατη Ναυτική Αεροπορία που δημιουργήθηκε στον Μούδρο της Λήμνου.
Όταν η Ελλάδα εισήλθε επίσημα στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, στο πλευρό της Αντάντ, ο Μωραϊτίνης τοποθετήθηκε στον τομέα βορείου Αιγαίου, όπου πετούσε μαχητικά αεροσκάφη Sopwith Camel, υπό βρετανική διοίκηση, ενώ ο ίδιος τελούσε διοικητής των ελληνικών μοιρών της Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας. Σε αποστολή στις 20 Ιανουαρίου του 1918, κατά τον βομβαρδισμό του θωρηκτού Γκαίπεν, και ενώ συνόδευε δύο βρετανικά βομβαρδιστικά, δέχτηκε ξαφνική επίθεση από δέκα εχθρικά μαχητικά. Ο Μωραϊτίνης με επικινδύνους ελιγμούς κατάφερε να εκδιώξει το επιτιθέμενο σμήνος ενώ κατέρριψε τρία αεροσκάφη. Για αυτή την διάκριση η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας τον τίμησε με το μετάλλιο του Τάγματος Διακεκριμένης Υπηρεσίας .

18 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1923

Με απόφαση της επαναστατικής επιτροπής εξορίζεται ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ και η σύζυγός του πριγκίπισσα Ελισάβετ, απόφαση που ελήφθη μετά την συντριπτική νίκη των Δημοκρατικών στις εκλογές της 16ης Δεκεμβρίου, όπως είδαμε . Να θυμίσουμε εδώ ότι ένα μήνα πριν, όταν στις 15 Νοεμβρίου το Επαναστατικό Στρατοδικείο είχε καταδικάσει σε θάνατο τους επικεφαλής του αντεπαναστατικού κινήματος της 23ης Οκτωβρίου, Λεοναρδόπουλο και Γαργαλίδη και τα Στρατοδικεία Θεσσαλονίκης και Δράμας, άλλους στασιαστές αξιωματικούς, άρχισε να διογκούται σε όλη την Ελλάδα το ρεύμα υπέρ της Δημοκρατίας και η πίεση στην κυβέρνηση για κατάργηση της βασιλείας, κάτι που έγινε στις 18 Δεκεμβρίου και ορίστηκε αντιβασιλιάς ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.

17 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1915

Ο Γάλλος στρατηγός Σαράϊγ, αγνοώντας για άλλη μια φορά την ελληνική κυριαρχία και με αφορμή γερμανικό βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης, καταλαμβάνει τα προξενεία των Κεντρικών Δυνάμεων (Γερμανίας – Αυστρίας), καθώς και της Τουρκίας και Βουλγαρίας και συλλαμβάνει τους προξένους και το προσωπικό, ενώ διατάσσει την απέλασή τους από την Ελλάδα. Θα παρακολουθήσουμε τα δραματικά αυτά γεγονότα, από δημοσιεύματα των εφημερίδων ΕΜΠΡΟΣ και ΣΚΡΙΠ, των ημερών εκείνων.

16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Καταστράφηκε πτέρυγα της Μονής Τιμίου
Προδρόμου Σερρών, με σπάνιες τοιχογραφίες

Της Γιωτας Mυρτσιωτη

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ισχυρό πλήγμα για τη βυζαντινή αρχιτεκτονική κληρονομιά του βορειοελλαδικού χώρου αποτελεί η προχθεσινή πυρκαγιά που κατέστρεψε ολοσχερώς μια πτέρυγα με σπάνιες τοιχογραφίες στη Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Η αυτοθυσία των γυναικών μοναχών να απομακρύνουν τα κειμήλια και η μάχη των πυροσβεστών απέτρεψαν το ολοκαύτωμα στο καθολικό και στον πύργο της ιστορικής μονής όπου φυλάσσεται ό,τι είχε απομείνει από τη λεηλασία των Βουλγάρων το 1917. Η φωτιά ξέσπασε προχθές το μεσημέρι πιθανότατα από βραχυκύκλωμα ηλεκτρικών καλωδίων και μέσα σε ελάχιστες ώρες μια πτέρυγα 3.300 τ.μ. λαμπάδιασε από τα εύφλεκτα υλικά (ξύλινη επένδυση).

Στις φλόγες τυλίχθηκαν το αρχονταρίκι, παλιά εκθετήρια, βιβλιοπωλείο με εργόχειρα και κελιά των μοναχών, με αποτέλεσμα να γίνουν στάχτη σπάνιες τοιχογραφίες που είχαν συντηρηθεί πρόσφατα. Κοσμούσαν περιμετρικά το αρχονταρίκι και απεικόνιζαν κοσμικά θέματα, κυρίως αναπαραστάσεις πόλεων (Κωνσταντινούπολη, Ρώμη, Παρίσι, σκηνές της καθημερινής ζωής κ.ά.) που είχε φιλοτεχνήσει το 1795 ο Νικόλαος Νεδέλκος.

Οι φλόγες είχαν περικυκλώσει το μεταβυζαντινό παρεκκλήσι των Ταξιαρχών του 16ου αι., αλλά οι πυροσβεστικές δυνάμεις απέτρεψαν την επέκταση της φωτιάς στο εσωτερικό του όσο και στο μικρό εκκλησάκι του Προδρόμου -το αρχικό κτίσμα του συγκροτήματος- στον πύργο και στο καθολικό της μονής με τοιχογραφίες του 1304-1320 από όπου οι μοναχές πρόλαβαν να απομακρύνουν σπάνιες εικόνες και ιερά σκεύη.

Και τι ειρωνεία! H πτέρυγα που κτίστηκε τέλη 13ου, αρχές 14ου αι., κάηκε λίγες ημέρες πριν κυκλοφορήσει ο τόμος για τη Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών, στο πλαίσιο της αναστήλωσης που ξεκίνησε το 1986 με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Λεβέντη.

«Είναι μεγάλη η στενοχώρια που νιώθει κανείς βλέποντας αυτήν την καταστροφή. Και ειδικά για μας τους επιστήμονες που μελετούμε χρόνια την ιστορική του σημασία, καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια επιστροφής των 80 εντοπισμένων χειρογράφων που φυλάσσονται στο επιστημονικό κέντρο Ιβαν Ντούιτσεφ του Πανεπιστημίου της Σόφιας», αναφέρει στην «Κ» ο καθηγητής Φιλολογίας στο ΑΠΘ, κ. Βασίλης Κατσαρός.

Ιδρύθηκε το 1270

Το βυζαντινό μοναστήρι που ιδρύθηκε το 1270 από τον Ιωαννίκιο Α΄, λεηλατήθηκε από τους Βούλγαρους τον Ιούνιο του 1917. Παρά την επιστροφή στην Ελλάδα ενός μέρους των χειρογράφων και εντύπων (161) το 1923, 80 περίπου παραμένουν στη Βουλγαρία και ορισμένα βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορες χώρες (Αμερική, Τσεχία κ.ά.). Στη μονή φυλάσσονται κειμήλια, ιερατικά σκεύη, ό,τι πρόλαβαν να σώσουν οι μοναχοί από το λεηλατημένο μοναστήρι. Οι εργασίες αναστήλωσης στο μοναστήρι που διενεργούνταν σε συνεργασία με την Εφορεία Βυζαντινών Aρχαιοτήτων Καβάλας είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί. Απέμενε μόνο η πτέρυγα που καταστράφηκε από την πυρκαγιά πλην της τοιχογραφίας που μόλις είχε συντηρηθεί.

Στις φωτογραφίες, πάνω δεξιά άποψη της Μονής και αριστερά το μοναστήρι στις φλόγες.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1923

Εκλογές, που έχει προκηρύξει η Επαναστατική κυβέρνηση των Πλαστήρα-Γονατά, για την ανάδειξη της Δ΄ Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης η οποία θα αποφάσιζε για το πολίτευμα της Ελλάδας, στις οποίες η νίκη των Φιλελευθέρων ήταν συντριπτική. Οι εκλογές αυτές ήταν οι τελευταίες που έγιναν με σφαιρίδιο. Συγκεκριμένα το εκλογικό σύστημα ήταν: Στην Αθήνα, Πειραιά και Νέες Χώρες με ψηφοδέλτιο και στην υπόλοιπη Ελλάδα με σφαιρίδιο. ( Νέες χώρες ονομάζονται οι περιοχές που προσαρτήθηκαν στο ελληνικό κράτος μετά τους Βαλκανικούς πολέμους: Η Ήπειρος, η Μακεδονία, η Θράκη, και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου). Οι έδρες που απέσπασε το κάθε κόμμα ήταν: Κόμμα Φιλελευθέρων 250, Δημοκρατική Ενωση - Δημοκρατικοί Φιλελεύθεροι 120, Ανεξάρτητοι Δημοκρατικοί 7, Αντιβενιζελικοί 6, Εβραίοι Θεσσαλονίκης 4, Αγροτικοί 3, Μουσουλμάνοι Δυτικής Θράκης 3, Ανεξάρτητοι 3, Σοσιαλιστές 1. Η φιλομοναρχική αντιπολίτευση είχε συστήσει αποχή, η οποία ανήλθε στο 30%. Το ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ (σημερινό ΒΗΜΑ) έγραφε στις 17 Δεκεμβρίου ότι: «Ο αρχηγός της Επαναστάσεως υπολογίζει ότι εψήφισαν τα 4/5. Το κήρυγμα της αποχής εφανάτισε τους νομιμόφρονας πολίτας και τους ώθησε προς τας κάλπας.» (Φωτογραφία) Στις 18 του μηνός οι εφημερίδες γράφουν ότι: «Ο σύνδεσμος των αξιωματικών του στρατού και του στόλου εψήφισε και ηξίωσε την έκπτωσιν της βασιλευούσης δυναστείας.» Και πράγματι στις 19 Δεκεμβρίου ο βασιλιάς Γεώργιος και η βασίλισσα Ελισάβετ αναχωρούσαν από την Ελλάδα – όπως θα δούμε στην καταγραφή, στις 19/12 – και οριζόταν αντιβασιλιάς ο ναύαρχος Π. Κουντουριώτης.

16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1923

Εκλέγεται βουλευτής – πληρεξούσιος Θεσσαλονίκης στη Δ΄ Εθνοσυνέλευση, (για τις εκλογές θα μιλήσουμε παρακάτω) ο διακεκριμένος στρατιωτικός και πολιτικός, αλλά και δικτάτορας, Θεόδωρος Πάγκαλος, (φωτογραφία) που συνέδεσε το όνομά του με τη συμπρωτεύουσα, για πρώτη φορά το 1916, όταν υποστήριξε το Κίνημα της Θεσσαλονίκης και ως αντισυνταγματάρχης ανέλαβε τη διοίκηση του 9ου Συντάγματος Κρητών. Ο Πάγκαλος συνδέεται με την Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία γενικότερα, και με άλλα ιστορικά γεγονότα, τα οποία θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε παρακάτω. Τον Ιούνιο του 1925 ο Θεόδωρος Πάγκαλος – παππούς του σημερινού αντιπροέδρου της κυβερνήσεως – ετοίμαζε στρατιωτικό πραξικόπημα. Το βράδυ της 24ης Ιουνίου πληροφορείται ότι επίκειται σύλληψή του. Αμέσως κινητοποιεί τους μυημένους αξιωματικούς να καταλάβουν στην Αθήνα στρατηγικές θέσεις και εκδηλώνεται αρχικά το κίνημα. Στη Θεσσαλονίκη ο στόλος θα προσχωρήσει στο κίνημα, ενώ το θωρηκτό «Αβερωφ» θα καταληφθεί από μυημένους αξιωματικούς του πολεμικού ναυτικού. Στη συνέχεια ακολουθεί και η Καβάλα. Σύντομα η Θράκη και η Μακεδονία ελέγχονται από τους κινηματίες.

16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 325 π. Χ.

Μια τραγική παρεξήγηση σφράγισε τη συνάντηση του Μακεδόνα στρατηλάτη Μ. Αλεξάνδρου με τον ναύαρχό του, εξερευνητή των ακτών του Ινδικού, Νέαρχο. (Ο Αλέξανδρος πίστεψε ότι είχε χαθεί ο στόλος του). Όταν όμως λύθηκε η παρεξήγηση με δάκρυα χαράς άκουσε την είδηση, και ακολούθησαν θυσίες ευχαριστήριες για τη σωτηρία του στρατού, στο Δία, Ηρακλή, Απόλλωνα, Ποσειδώνα και άλλους θεούς της θάλασσας.

15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Ο ανταποκριτής της εφημερίδας Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις Βρυξέλλες κ. Kώστας Kαρκαγιάννης μεταδίδει ότι οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης προόδου, και αναφερόμενοι στα Σκόπια, επαναλαμβάνουν το μήνυμα ότι πρέπει να καταλήξουν σε αμοιβαία αποδεκτή λύση για το πρόβλημα της ονομασίας, αν θέλουν να αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Το Συμβούλιο περιμένει από την ΠΓΔΜ να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και καλωσορίζει το συνεχιζόμενο διάλογο μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, προσβλέποντας στην επίτευξη αποτελέσματος σύντομα. Η διατήρηση καλών σχέσεων γειτονίας, περιλαμβανομένης της αμοιβαία αποδεκτής επίλυσης του ζητήματος της ονομασίας, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, παραμένει ζωτικής σημασίας, σύμφωνα με το Συμβούλιο.
Στο μεταξύ το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε σήμερα από τα Σκόπια ότι ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκι Ιβάνοφ, στην ετήσια ομιλία του στη Βουλή της χώρας, σήμερα, ανέφερε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για την ενσωμάτωση της ΠΓΔΜ στις ευρωατλαντικές και ευρωπαϊκές δομές αποτελεί το θέμα της ονομασίας, το οποίο, όπως είπε, «δημιουργήθηκε από την Ελλάδα». Ο κ. Ιβάνοφ επανέλαβε τις γνωστές αναφορές των Σκοπίων ότι η λύση στο θέμα της ονομασίας δεν πρέπει να έχει επιπτώσεις στα αποκαλούμενα ζητήματα ταυτότητας, υποστηρίζοντας ότι: «Είμαστε πολίτες μίας ευρωπαϊκής χώρας και ζητάμε από την Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συμπεριφέρεται ευρωπαϊκά απέναντι μας. Έτσι, γι' ακόμη μια φορά διαμηνύω ότι δεν είναι αποδεκτό να γίνεται συζήτηση για μια λύση που θα έχει επιπτώσεις στη μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα, καθώς και στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας ως θεματοφύλακα της εθνικής μας κυριαρχίας και αξιοπρέπειας. Θέλω να σημειώσω ότι όσο θα είμαι Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας δεν θα επιτρέψω να συμβεί κάτι τέτοιο», σημείωσε ο κ. Ιβάνοφ. Το μήνυμα από τις Βρυξέλλες δεν το λαμβάνει υπόψη του ο κ. Ιβάνοφ και επιμένει στη θέση που δεν πρόκειται να δεχθούν οι Έλληνες. Ας μην το ξεχνάει αυτό. Γιατί αυτή ακριβώς η στάση είναι ευρωπαϊκή αντιμετώπιση των Σκοπίων εκ μέρους μας, όπως ζητάει ο κ. Ιβάνοφ. Και αυτό ακριβώς σημαίνει διατήρηση καλών σχέσεων γειτονίας.

15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1961

Ανακίνηση “Μακεδονικού ζητήματος” επιχειρεί το Βελιγράδι μέσω του εκπροσώπου του γιουγκοσλαβικού υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος επαναλαμβάνει τα περί “ύπαρξης μακεδονικής μειονότητας” στην Ελλάδα.

15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1913

Ογκώδη συλλαλητήρια στη Θεσσαλονίκη και τη Δράμα για διαμαρτυρία κατά των βουλγαρικών ωμοτήτων στη Θράκη.

15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1025

Πεθαίνει σε ηλικία 68 ετών, ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Βασίλειος Βουλγαροκτόνος, (φωτογραφία) που βασίλευσε από το 976 έως το θάνατό του, έχοντας περάσει σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του επάνω στο άλογο πολεμώντας διαρκώς. Θεωρείται ο τελευταίος μεγάλος αυτοκράτορας της Μακεδονικής δυναστείας.
Ο Βουλγαροκτόνος ήταν γιός του αυτοκράτορα Ρωμανού Β' και της Θεοφανούς που είχε ελληνική καταγωγή, γεννημένη στη Λακωνία. Ανέλαβε τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας σε ηλικία 18 ετών έχοντας όμως επιτροπευθεί από δύο εξαίρετους στρατιώτες-αυτοκράτορες, τον Νικηφόρο Φωκά, δεύτερο σύζυγο της Θεοφανούς, και τον Ιωάννη Τσιμισκή, των οποίων το έργο ανέλαβε να συνεχίσει.
Η αρχή της βασιλείας του σημαδεύτηκε από τις εξεγέρσεις των Βάρδα Σκληρού και Βάρδα Φωκά οι οποίοι στην προσπάθειά τους να αναρριχηθούν στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης οδήγησαν το κράτος σε εμφύλια σύρραξη. Για την αντιμετώπισή τους, μεταξύ άλλων ενεργειών, ο Βασίλειος ζήτησε τη συμμαχία του πρίγκηπα Βλαδίμηρου των Ρως. Ως μέρος αυτών των επαφών, ο αυτοκράτορας έδωσε ως γυναίκα του στο Βλαδίμηρο την πορφυρογέννητη αδελφή του Άννα, ενώ ο ίδιος ο πρίγκηπας του Κιέβου βαφτίστηκε χριστιανός με συνέπεια τον μαζικό εκχριστιανισμό και του ρωσικού λαού.
Ο Βασίλειος αφού εδραίωσε την κυριαρχία του με κατανίκηση και παραδειγματική τιμωρία των στασιαστών, έστρεψε την προσοχή του προς την Βουλγαρική λαίλαπα, που με αρχηγό τον Σαμουήλ ξεκίνησαν έναν αγώνα κατά του Βυζαντίου που διήρκεσε κοντά 30 χρόνια. Το τέλος του Βουλγαρικού κινδύνου, ήρθε με την μάχη στη θέση Κλειδί (κοντά στις Σέρρες) το 1014, όπου ο Βασίλειος κατέστρεψε τον στρατό του Σαμουήλ και συνέλαβε 14.000 αιχμαλώτους, τους οποίους και τύφλωσε. (Βλέπε και 6 Οκτωβρίου 1014).
Άφησε το Βυζάντιο στην ισχυρότερη θέση μετά την εποχή του Ιουστινιανού, αλλά δυστυχώς ο αδερφός του Κωνσταντίνος που τον διαδέχθηκε δεν του έμοιαζε ούτε στο ελάχιστο, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει σχεδόν αμέσως μια περίοδος διάλυσης της αυτοκρατορίας που συνεχίσθηκε μέχρι την άνοδο στο θρόνο του Αλέξιου Α' του Κομνηνού.
Εκτός από τους πολέμους, όμως, ο Βασίλειος ασχολήθηκε και με τη νομοθεσία, θεσπίζοντας νέους νόμους στον αγώνα του εναντίον των «δυνατών», των μεγάλων γαιοκτημόνων δηλαδή που αμφισβητούσαν την κεντρική εξουσία και απομυζούσαν το λαό. Για την καταστροφή των Βουλγάρων, ο λαός που τον λάτρεψε, τον ονόμασε Βουλγαροκτόνο, ένα όνομα με το οποίο έμεινε γνωστός στην ιστορία. (Βιογραφικά στοιχεία από ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ).

12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1916

Το τελευταίο δίμηνο του 1916 (Νοέμβριος – Δεκέμβριος) είναι γεμάτο δραματικά γεγονότα της περιόδου του Διχασμού, καθώς η Ελλάδα έχει δύο κυβερνήσεις, των Αθηνών (Σπυρίδωνος Λάμπρου) και της Θεσσαλονίκης (Ελευθερίου Βενιζέλου)! Τα «Νοεμβριανά» στην Αθήνα, οι πιέσεις της Αντάντ να συμπαραταχθούμε στον πόλεμό της κατά των Κεντρικών Δυνάμεων, οι καταλήψεις ελληνικών νησιών από τους Αγγλογάλλους, ο αποκλεισμός της χώρας και τέλος ο αναθεματισμός του Βενιζέλου στο Πεδίο του Άρεως, στην Αθήνα, συνθέτουν την εικόνα των δραματικών αυτών γεγονότων. Παράλληλα στον Τύπο των Αθηνών δημοσιεύονται «πληροφορίες» - που δεν έχουν επιβεβαιωθεί ιστορικά ή απεκρύβησαν και δεν αναφέρονται – για αντεπανάσταση στη Θεσσαλονίκη κατά της «Εθνικής Αμύνης».

11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1989

Τερματίζεται η μικροπεριπέτεια του διπλού σταυρού από Τίμιο Ξύλο, που είχε κλαπεί στις 7 Δεκεμβρίου από τη Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους. Ο σταυρός, που είχε δωρήσει στον ιδρυτή και κτήτορα της Μονής Μεγίστης Λαύρας Αθανάσιο Αθωνίτη, ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς, βρέθηκε σε χωματερή της Χαλκίδας και επεστράφη στα χέρια των μοναχών του αγιορείτικου μοναστηριού. Για την κλοπή είχαν συλληφθεί έξη άτομα.

9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1917

Ο στρατηγός Γκιγιωμά αντικαθιστά τον Σαράϊγ (φωτογραφία δεξιά) στη διοίκηση των συμμαχικών στρατευμάτων της Αντάντ, στο Μακεδονικό μέτωπο. Η αναδιοργάνωση του στρατού από τον Γκιγιωμά επανέφερε τη μαχητική ορμή του. Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ σε σχόλιό της, στο φύλλο της 10ης Δεκεμβρίου, με τίτλο Η ΕΛΛΑΣ ΧΑΙΡΕΤΑ, τονίζει και τα εξής: «Η Ελλάς χαιρετά εγκαρδίως την άφιξιν του Στρατηγού Γκιγιωμά. Προσαγορεύει με τας ειλικρινεστέρας ευχάς Εκείνον εις χείρας του οποίου εμπιστεύεται η πατρίς του την τιμήν και την δόξαν της. [...] Ευγνώμων πάντοτε και προς την Γαλλίαν και προς τα εκλεκτά της τέκνα, η Ελλάς υπόσχεται να ενισχύση το έργον του Αρχιστρατήγου Γκιγιωμά, δια να συντριβή ο ζυγός όστις πιέζει την Βαλκανικήν. Με την υπόσχεσιν ταύτην εύχεται ο ελληνικός λαός το “ως εύ παρέστη” εις τον Στρατηγόν Γκιγιωμά.»

Στην κάτω φωτογραφία Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ως υπουργός Στρατιωτικών, ο ναύαρχος Π. Κουντουριώτης (με την πλάτη γυρισμένη) και ο στρατηγός Γκιγιωμά επιθεωρούν μονάδες του ελληνικού στρατού, την Άνοιξη του 1918. (Φωτό, Μουσείου «Ιστορική Μνήμη Ελευθερίου Βενιζέλου», δημοσιευμένη  στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, της Εκδοτικής Αθηνών.


9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 325 π. Χ.

Ο στόλος του Νεάρχου φθάνει στο μυχό του κόλπου του Ορμούζ και αγκυροβολεί κοντά στις εκβολές του ποταμού Άναμι, 80 μέρες μετά τον απόπλου του από τα Πάταλα, επί του Ινδού ποταμού. Ο Νέαρχος, αφού συναντήσει τον Αλέξανδρο (στις 16 ή 20 Δεκεμβρίου) θα συνεχίσει αργότερα τον περίπλου του Ινδικού μέχρι τις εκβολές του Ευφράτη.

8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1980

Επιβεβαιώνεται ότι ο διάσημος αρχιμουσικός Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν (φωτογραφία) κατάγεται από την Κοζάνη, γι΄ αυτό και ο Δήμος τον περιλαμβάνει στον «κατάλογο των απανταχού Κοζανιτών». Σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Μακεδονική Ηχώ» Κοζάνης, της 31ης Μαϊου 1925, αναφερόταν ότι «Η Κοζάνη μας ευτύχησε να φιλοξενήση δύο κλεινούς της γόνους τον Ερνέστον Φον Κάραγιαν (Σ.Σ. Πατέρα του Χέρμπερτ) μετά της εξαδέλφης του Ζωής, απογόνους της μεγάλης οικογενείας Φον Καραγιάννη της Βιέννης.» Ο προπάππος του, Γεώργιος Ιωάννης Καραγιάννης, γεννήθηκε στην Κοζάνη και έφυγε για τη Βιέννη το 1767 λόγω της τουρκοκρατίας, και τελικά κατέληξε στο Κέμνιτς στη Σαξωνία. Ο γιος του εργάστηκε στη βιομηχανία υφασμάτων της Σαξωνίας, και τιμήθηκε από τον Φρειδερίκο Αύγουστο Γ' στην 1 Ιουνίου 1792 με τον τίτλο "von". Το όνομα Καραγιάννης έγινε αργότερα Κάραγιαν.
Στη δεύτερη φωτογραφία ο Ερνέστος φον Κάραγιαν.

6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Σήμερα επίσης γιορτάζει και η ελληνική κοινοβιακή Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους (φωτογραφία). Η Μονή είναι κτισμένη πάνω στη θάλασσα, τον 14ο αιώνα, στη Ν.Δ. πλευρά της χερσονήσου, ανάμεσα στις Μονές Διονύσου και Σίμωνος Πέτρα και είναι αφιερωμένη στον 'Αγιο Νικόλαο. Το μοναστήρι, σύμφωνα με χειρόγραφο κώδικα, ιδρύθηκε από τον Όσιο Γρηγόριο τον Σιναϊτη και ανακαινίστηκε το 1500 από τον ηγεμόνα της Βλαχίας, Ιωάννη Στέφανο Βοεβόδα. Το Καθολικό τοιχογραφήθηκε το 1779 από τους ζωγράφους Γαβριήλ και Γρηγόριο από την Καστοριά. Η Μονή διαθέτει δέκα παρεκκλήσια και τέσσερα κελλιά στις Καρυές. Στη Μονή υπάρχει μία τοιχογραφία που παριστάνει την Αγία Τριάδα σε ένα σώμα με τρία πρόσωπα και έξι χέρια, κάτι που οφείλεται σε επίδραση της τεχνοτροπίας του Βουδισμού ή του Ινδουισμού. Μέσα στο Καθολικό της Μονής φυλάσσονται πολλά κειμήλια και εικόνες, από τις οποίες ξεχωρίζουν εκείνες του Αγίου Νικολάου, της Θεοτόκου Γαλακτοτροφούσας και της Θεοτόκου Παντάνασσας. Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται 297 χειρόγραφα, περίπου 4.000 βιβλία και πολλά έγγραφα.

6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Σήμερα γιορτάζει η ελληνική, ιδιόρρυθμη Μονή Σταυρονικήτα του Αγίου Όρους, (φωτογραφία) κτισμένη τον 10ο αιώνα. Η Μονή έχει καταστραφεί επανειλημμένα από πυρκαϊά τα έτη 1607, 1817, 1864 και 1879. Το καθολικό της μονής χτίστηκε στο διάστημα 1527-1536. Τοιχογραφήθηκε το 1546 από τον Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη. Το τέμπλο του καθολικού, που είναι ζωγραφισμένο από τον Θεοφάνη, έχει ως θέμα το Δωδεκάορτο. Στο καθολικό επίσης υπάρχει μία ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Νικολάου του Στρειδά. Η εικόνα ονομάζεται έτσι, επειδή όταν ανασύρθηκε από τη θάλασσα, όπου βρισκόταν επί 5 αιώνες, στο μέτωπο του αγίου ήταν κολλημένο ένα μεγάλο στρείδι.
Στη φωτογραφία (κάτω) εικόνα της Αναστάσεως, από τη Μονή Σταυρονική, που φιλοτέχνησε ο Θεοφάνης ο Κρης.



5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 325 π. Χ.

Ο Κρητικός ναύαρχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και πρώτος εξερευνητής των ακτών του Ινδικού Ωκεανού, Νέαρχος, φτάνει στην είσοδο του Περσικού Κόλπου, τα γνωστά σήμερα Στενά του Ορμούζ. Οι άνδρες του αποσκελετωμένοι από την πείνα, μελαψοί από τον ήλιο και τη θάλασσα και ρακένδυτοι. Είναι όμως σε καλύτεροι κατάσταση από τους Μακεδόνες συντρόφους τους, που διέσχισαν τη φρικτή έρημο της Γεδρωσίας.

2 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Διεθνής αναστάτωση έχει προκληθεί από τη δημοσιοποίηση απόρρητων διπλωματικών τηλεγραφημάτων των ΗΠΑ, από την ιστοσελίδα Wikileaks, ο ιδρυτής της οποίας Τζούλιαν Ασάντζ, ζητήθηκε από τη Σουηδική δικαιοσύνη να συλληφθεί, κατηγορούμενος για... βιασμό.
Το θέμα των αποκαλύψεων Wikileaks απασχόλησε και τα ΜΜΕ των Σκοπίων, τα οποία εντοπίζουν κυρίως τα έγγραφα που αφορούν το ζήτημα του ονόματος και τη στάση των ξένων κυβερνήσεων. Συγκεκριμένα αναδημοσιεύουν απόσπασμα τηλεγραφήματος της πρεσβείας των ΗΠΑ στο Παρίσι, με ημερομηνία 23/01/2008, το οποίο αφορά συζήτηση μεταξύ υψηλόβαθμου Αμερικανού και υψηλόβαθμου Γάλλου αξιωματούχου σχετικά με τις τότε υποψήφιες προς ένταξη στο ΝΑΤΟ χώρες (ΠΓΔΜ, Κροατία, Αλβανία). Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, σύμφωνα με το έγγραφο, «ο Γάλλος αξιωματούχος διατύπωσε ξεκάθαρα τις γαλλικές θέσεις, τονίζοντας ότι η χώρα του δεν σκοπεύει να ασκήσει πιέσεις στην Ελλάδα, ώστε να προβεί σε παραχωρήσεις σχετικά με το ζήτημα του ονόματος». Ο Γάλλος αξιωματούχος υποστήριξε, επίσης, ότι «η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ υποτιμά τη σοβαρότητα του ζητήματος του ονόματος για την Ελλάδα, λάθος το οποίο δεν θα πρέπει να κάνουν και οι ΗΠΑ».
Τα ΜΜΕ των Σκοπίων αναφέρονται, επίσης και στο τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ στο Παρίσι, με ημερομηνία 16/09/2009, το οποίο φέρει τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Φίλιπ Γκόρντον, κατά τη συνάντηση που πραγματοποίησε στο Παρίσι με Γάλλους αξιωματούχους, να υποστηρίζει ότι «μια πιο σταθερή συντηρητική ή σοσιαλιστική κυβέρνηση στην Ελλάδα θα ήταν ισχυρότερος και πιο ευέλικτος εταίρος στις διαπραγματεύσεις για το ζήτημα του ονόματος», εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι «αν η διεθνής κοινότητα μπορούσε να πείσει την ΠΓΔΜ να εγκαταλείψει την ιδέα του δημοψηφίσματος και την Ελλάδα, την ιδέα της ανάγκης αλλαγής των διαβατηρίων της ΠΓΔΜ, τότε μπορεί να σημειωθεί πρόοδος.»
Επιπλέον, σε δημοσίευμα της εφημερίδας "Ντνέβνικ" παρατίθεται απόσπασμα τηλεγραφήματος της πρεσβείας των ΗΠΑ στο Βερολίνο, με ημερομηνία 12/11/2009, όπου αναφέρεται ότι, «ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας της Καγκελαρίας της Γερμανίας ενημέρωσε τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Φίλιπ Γκόρντον ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, γνωρίζει τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και ότι είναι διατεθειμένη να τον επηρεάσει, εάν αυτό βοηθήσει στην επίλυση της διένεξης για το ζήτημα του ονόματος.»

30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1904

Δύναμη 70 κομιτατζήδων Βουλγάρων σχεδίαζε επίθεση στο Ζέλοβο (Ανταρτικό), το προπύργιο αυτό του ελληνισμού, εναντίον των στρατευμάτων των Κατεχάκη, Καούδη, (φωτογραφία) και Παύλου Κύρου. Όμως, τελικά, προκάλεσαν τα ελληνικά τμήματα με δόλο να τους προσβάλλουν πρώτα. Ο Κατεχάκης αντιλήφθηκε την πονηριά και τη μειονεκτική του θέση αν άρχιζε πρώτος την επίθεση, αλλά για λόγους ψυχολογικούς ξεκίνησε τολμηρά δύναμη 35 ανδρών εναντίον των υπερδιπλάσιων Βουλγάρων. Στο τέλος, η σχεδιαζόμενη κατά μέτωπον επίθεση ματαιώθηκε από την ομάδα Καραβίτη, αφού οι Βούλγαροι είχαν αντιληφθεί τα σχέδιά του. Όμως ο απολογισμός ήταν νικηφόρος για τους Έλληνες που είχαν 1 τραυματία έναντι 12 νεκρών Βουλγάρων, αύξησε δε και το ηθικό των κατοίκων της περιοχής.

29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1904

Τα ονόματα 356 φονευθέντων Ελλήνων, στους νομούς Θεσσαλονίκης και Αδριανούπολης, από επιδρομές Βουλγάρων κομιτατζήδων, αναφέρονται σε Μεγάλη Βίβλο, που εξέδωσε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1900

Το Μακεδονικό Κομιτάτο στο Μοναστήρι (με αρχηγούς τους εμπόρους Ριτζιόφ, Πεντζερκόφ και τους αδελφούς Ποπ) δολοφονεί τον Έλληνα ιερέα Κωνσταντίνο και τον Σέρβο δάσκαλο Δημήτριεφ, ενώ αποτυγχάνει απόπειρα και κατά του ιερέα Παπασταύρου.

27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1907

Ιδρύεται Νομική Σχολή στη Θεσσαλονίκη. Έλληνες, Τούρκοι και Εβραίοι οι πρώτοι φοιτητές. 23 χρόνια μετά, στις 30 Ιουνίου 1930 θα ιδρυθεί Νομική Σχολή στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης.

26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1964

Ιδρύεται στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών. Το Κέντρο ιδρύθηκε με πρωτοβουλία καθηγητών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Σκοπός του είναι η έρευνα της Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας, της Βυζαντινής Ιστορίας, της Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης, του Βυζαντινού Δικαίου και γενικά του Βυζαντινού Πολιτισμού, καθώς και η εξειδίκευση πτυχιούχων και η κατάρτιση ειδικών ερευνητών των Βυζαντινολογικών κλάδων.

25 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1916

Η «Τριανδρία» ( Κουντουριώτης - Βενιζέλος - Δαγκλής, στη φωτογραφία) και η προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης κηρύσσουν – με ειδικό διάγγελμα – έκπτωτο τον βασιλιά Κωνσταντίνο. Έτσι ανοίγει ο δρόμος στον Βενιζέλο να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με τον Κωνσταντίνο. Στο μεταξύ η Αντάντ έχει κηρύξει αποκλεισμό της κυβέρνησης των Αθηνών και οι πρεσβευτές της εκβιάζουν για την απομάκρυνση του βασιλιά ή την ένταξη της Ελλάδας στην Αντάντ. Τα δραματικά γεγονότα έχουν ως αποτέλεσμα να κλείσουν περίπου δέκα εφημερίδες της Αθήνας. Στο ΣΚΡΙΠ της 29ης Νοεμβρίου διαβάζουμε: «Συνήλθε χθες το απόγευμα εις συνεδρίασιν, εν τη αιθούση της Μουσικής Ακαδημίας, η Γενική Συνέλευσις των Συντακτών των Αθηναϊκών Εφημερίδων, όπως συζητήση επί διαφόρων ζητημάτων προκυψάντων εκ της αποτόμου διακοπής της εκδόσεως δέκα περίπου εφημερίδων. Άμα τη εξαντλήσει των εν τη Ημερησία Διατάξει θεμάτων, ο Κ. Δεπάστας υποβάλλει πρότασιν διαγραφής εκ του καταλόγου των μελών του συλλόγου των Δημοσιογράφων, εκείνων οι οποίοι συνέπραξαν εις το επαναστατικόν κίνημα και την ξενικήν προπαγάνδαν. Ο κ. Χρ. Νικολόπουλος λέγει (μεταξύ άλλων): Έχω την γνώμην ότι πρέπει εκφράζοντες όλην ημών την αηδίαν και τον αποτροπιασμόν κατά των ατόμων τούτων να προβώμεν εις την διαγραφήν αυτών από του καταλόγου των μελών. Ήδη άλλα σωματεία προηγήθησαν εις το έργον της εκκαθαρίσεως. [...] Μετά τούτο γίνεται δεκτή δια βοής η πρότασις και καταρτίζεται επιτροπή εκ των Δημοσιογράφων κ. κ. Λ. Καμπάνη, προέδρου του Συλλόγου, Ν. Νικολοπούλου, γραμματέως, Ε. Μηλιάδη Συμβούλου, Κ. Καλαμάρα και Τ. Δεπάστα.» Φιλοβασιλική η Ένωση Συντακτών της εποχής!.. Και μάλιστα ο Χρ. Νικολόπουλος είχε προτείνει, στην ομιλία του, να επισκεφθούν και τον βασιλιά, για να του εκφράσουν την πίστη τους.

24 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1904

Φθάνει στη Μονή Παναγίας Σισανίου, με το ανταρτικό σώμα του, ο νέος Γενικός Αρχηγός των Μακεδονομάχων – τοποθετήθηκε μετά τον θάνατο του Παύλου Μελά – στο βιλαέτι του Μοναστηρίου, ανθυπολοχαγός Πυροβολικού Γεώργιος Τσόντος (καπετάν Βάρδας). Είχε μπει στη Μακεδονία στις 13 Νοεμβρίου, με 40 άνδρες. Ο Τσόντος αργότερα, ως Λοχαγός, συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913). Το 1914 παραιτήθηκε από το στράτευμα για να προσφύγει στην Βόρεια Ήπειρο, όπου τέθηκε υπό τις διαταγές της εκεί Προσωρινής Κυβέρνησης της Αυτόνομης Ηπείρου. Τέθηκε υπεύθυνος του τομέα Κορυτσάς μέχρι και τον Οκτώβριο του 1914. Στην περίοδο του διχασμού τάχθηκε με την πλευρά του Κωνσταντίνου και αποτάχθηκε. Επανήλθε το 1920 και διετέλεσε το επόμενο έτος διοικητής της Σχολής Ευελπίδων. Απομακρύνθηκε για δεύτερη φορά μετά την επικράτηση του κινήματος του 1922. Από το 1932 πολιτεύθηκε και εκλέχτηκε τρεις φορές βουλευτής Φλωρίνης και Καστοριάς με το Λαϊκό Κόμμα. Είχε γεννηθεί στα Σφακιά Κρήτης το 1871 και πέθανε στην Αθήνα το 1942. Στη φωτογραφία ο Τσόντος με παλληκάρια του.

21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

 Σήμερα εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, γιορτάζει η Σερβική ιδιόρρυθμη, κοινοβιακή μονή Χιλιανδαρίου του Αγίου Όρους. (Φωτογραφία) Κτίσθηκε το 1197 από τον μέγα «ζουπάνο» (αρχηγό σλαβικής ομάδας) της Σερβίας Στέφανο Α΄ Νεμάνια και το γιό του Ράτσκο, που μόνασε εκεί με το όνομα Σάββας (αργότερα ήρθε και ο πατέρας). Το 1345 επισκέφθηκε το μοναστήρι ο ηγεμόνας των Σέρβων, Στέφανος Δουσάν, μαζί με τη σύζυγό του Ελένη, που παραβίασε έτσι το άβατο. Γι΄ αυτό αργότερα έγινε μοναχή, κοντά στις Σέρρες. Η μονή Χιλιανδαρίου διαθέτει δεκατρία παρεκκλήσια. Περιλαμβάνει σημαντική συλλογή με φορητές εικόνες -Παναγία Τριχερούσα, Παπαδική, Ακάθιστος - πέντε πολύτιμους λίθους με το Χριστό, ένα ποτήρι του ηγεμόνα Δουσάν, την ποιμαντορική ράβδο του Συνεσίου Ζίγκοβιτς, πολλά κεντητά άμφια, δυο σταυρούς με Τίμιο Ξύλο. Η βιβλιοθήκη περιέχει 181 ελληνικούς και 809 σλαβικούς κώδικες, τους 47 σε περγαμηνή, ακόμη επτά ελληνικά και πέντε σλαβικά ειλητάρια. Στο αρχείο φυλάγονται πάνω από 400 έγγραφα ανάμεσά τους 165 βυζαντινά- ελληνικά χρυσόβουλλα, 160 σερβικά, 9 ρωσικά, 2 βουλγαρικά, 31 Μολδοβλαχικά και 70 τουρκικά φιρμάνια και βεράτια. Ακόμη περιλαμβάνει 20.000 ελληνικά και σλαβικά έντυπα βιβλία.

20 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ «αλιεύσαμε» ένα ρεπορτάζ του συνεργάτη της κ. Θαναση Tσιγγανα, με τίτλο «Εθελοντική εκστρατεία για τη διάσωση της λίμνης Καστοριάς». Λόγω του ενδιαφέροντος για τη Μακεδονική αυτή πόλη το αναδημοσιεύουμε.

«ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Μπορεί μια χούφτα ανθρώπων μιας πόλης να προστατεύσει μια λίμνη 28 τ. χλμ. που κινδυνεύει; Αν εξεταστεί ως παράδειγμα η λίμνη Κορώνεια Θεσσαλονίκης, όπου όχι μια χούφτα ανθρώπων αλλά εφτά διαφορετικοί φορείς της πολιτείας (υπουργεία, περιφέρεια, νομαρχία και δήμος) αδυνατούν να τη σώσουν, η απάντηση είναι σαφώς αρνητική. Ομως, 37 νέοι επιστήμονες, κάθε ειδικότητας, ηλικίας 26 - 40 ετών, μερικοί μάλιστα άνεργοι, οι περισσότεροι κάτοικοι Καστοριάς, εδώ και τριάμισι χρόνια δεν εγκαταλείπουν τον έναν και μόνο στόχο τους: τη σωτηρία της λίμνης τους.
Συγκρότησαν την Εθελοντική Ομάδα Επιστημόνων Νομού Καστοριάς και εξαπλώνουν τη δραστηριότητά τους σε όλη την περιοχή προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσουν τους συμπολίτες τους, να ενημερώσουν την τοπική ηγεσία και να δρομολογήσουν λύσεις. Η θλιβερή εικόνα που παρουσίασε το περασμένο καλοκαίρι η Ορεστιάδα (όπως είναι η επίσημη ονομασία της) με την «έκρηξη» του φυτοπλαγκτού που κάλυψε την επιφάνεια των νερών και τη δυσοσμία της αποσύνθεσής του να «πνίγει» κάθε τουριστική και αλιευτική δραστηριότητα στις όχθες της, αποτέλεσε μία ακόμη αφορμή για την ενεργοποίηση της εθελοντικής ομάδας που ξαναέθεσε επί τάπητος το ζήτημα μιας μεγάλης εκστρατείας για την καστοριανή λίμνη. Τις ημέρες που άλλοι σύλλογοι της πόλης διαμαρτύρονταν κρεμώντας ροζ κορδέλες σε ένδειξη διαμαρτυρίας στα κάγκελα της νομαρχίας, οι εθελοντές επιστήμονες έψαχναν να βρουν μεθόδους και μέσα να βοηθήσουν τη λίμνη έτσι ώστε να μειωθεί το φαινόμενο του ευτροφισμού που εξακολουθεί να είναι ορατό στη «νότια παραλία» της πόλης και μέχρι την παραδοσιακή συνοικία του Ντολτσό. Ψυχή της Επιστημονικής Εθελοντικής Ομάδας -στην οποία συμμετέχουν 7 βιολόγοι, 7 ιχθυολόγοι, 6 περιβαλλοντολόγοι αλλά και χημικοί μηχανικοί, χημικός πετρελαίου, δασολόγοι, γεωπόνοι, καθηγητές πανεπιστημίων- είναι ο συνταξιούχος γουνοποιός κ. Λάζαρος Κλετσίδης, πρώην αντιδήμαρχος, που εργάζεται ακούραστα για την εξυγίανση της λίμνης από το 1983. Οι παρεμβάσεις της επιστημονικής ομάδας στην τοπική κοινωνία, λέει ο ίδιος, έχουν ήδη συμβάλει στη μείωση της ρύπανσης από τις καλλιέργειες. «Η συστηματική και συνεχής ενημέρωση για τις φιλοπεριβαλλοντικές μεθόδους γεωργίας στους καλλιεργητές του νομού είχε ως αποτέλεσμα το 100% της παραγωγής ντομάτας να γίνεται πλέον με λιγότερα φυτοφάρμακα και λιπάσματα, όπως και το 25% των μήλων και το 65% των περίφημων καστοριανών φασολιών».


Μελέτες και έρευνες


Οι εθελοντές «απ' όλα τα κόμματα και όλα τα χρώματα», όπως τονίζει ο κ. Κλετσίδης, συγκέντρωσαν επίσης όλες τις μελέτες και τις έρευνες που έχουν γίνει στο παρελθόν και κωδικοποίησαν τις προτάσεις για τη διάσωσή της. «Εχουμε συγκεντρώσει 30 μελέτες και 100 έρευνες», επισημαίνει η ιχθυολόγος κ. Νίκη Ματζαφλέρη, μέλος της εθελοντικής ομάδας. Αλλη ομάδα εθελοντών επεξεργάστηκε περίπου 40 μεθόδους προστασίας - καθαρισμού - εξυγίανσης λιμνών σε όλο τον κόσμο και κατέληξε στις εφτά πιο ενδεδειγμένες για την περίπτωση της Καστοριάς. Τρεις από αυτές είναι η (γερμανική) τεχνική κομποστοποίησης του ιζήματος, η υπεροξυγόνωση των υδάτων, η εκτροπή χειμάρρων - ρεμάτων. Πρόκειται για μεθόδους προς συζήτηση, επισημαίνει ο κ. Κλετσίδης, όταν κατατεθεί και η μελέτη του ΙΓΜΕ (σ.σ.: τον ερχόμενο Φεβρουάριο). Η ομάδα προτείνει, πάντως, την προμήθεια ενός πλωτού συγκροτήματος περισυλλογής αντικειμένων, καθαρισμού καλαμιών και οξυγόνωσης των υδάτων.


Πηγή ζωής για την περιοχή


- Περισσότερα από 8 εκατ. ευρώ έχουν δοθεί κατά καιρούς για μελέτες και σχέδια προστασίας της
λίμνης, χωρίς ουσιαστικό αποτελεσμα.


- Για τους Καστοριανούς η λίμνη είναι πόλος τουριστικής έλξης, πηγή ζωής για γεωργία και αλιεία. Η αποκαρδιωτική εικόνα της προκάλεσε την επέμβαση της Εισαγγελίας.


- Το ΙΓΜΕ πραγματοποίησε 250 δειγματοληψίες για να χαρτογραφήσει τον πυθμένα της, τη σύσταση του ιζήματος, την έκταση των προσχώσεων από χειμάρρους, τα ευάλωτα στη ρύπανση σημεία, την υδροδυναμική της.


- Φυτοφάρμακα και λιπάσματα των καλλιεργούμενων περιοχών, αστικά απόβλητα παραλίμνιων οικισμών και του 6 - 7% κατοικιών και καταστημάτων της πόλης που δεν έχουν συνδεθεί με τον βιολογικό καθαρισμό θεωρούνται από τις βασικές πηγές ρύπανσης.


- Οι αρμόδιοι του τμήματος Περιβάλλοντος της ΝΑ Καστοριάς χαρακτηρίζουν αισθητικής φύσεως το πρόβλημα του ευτροφισμού και θεωρούν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να εξαλειφθεί.»


20 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ – ΜΠΕ) μεταδίδει από τη Λισσαβώνα την παρακάτω είδηση:
«Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Νίκολα Γκρούεφσκι, δήλωσε σήμερα ότι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο η χώρα του δεν έχει ενταχθεί ακόμη στο ΝΑΤΟ, είναι οι «παρεμποδίσεις» της Ελλάδας εξ΄αιτίας της εκκρεμότητας της ονομασίας.
«Ο μόνος λόγος που η Μακεδονία δεν έχει γίνει ακόμα δεκτή στη Συμμαχία είναι η παρεμπόδιση εκ μέρους της Ελλάδας και η απαίτησή της να αλλάξουμε το όνομα της χώρας μας και την ταυτότητά μας - κάτι που εμείς αρνούμαστε να κάνουμε. Αναζητούμε λύση που δεν θα προκαλέσει σοβαρή ζημιά στο κράτος, στους πολίτες του και σε όλα όσα τους είναι σημαντικά. Ελπίζουμε οι μελλοντικές συνομιλίες και επαφές μας να οδηγήσουν σε μια τέτοια λύση. Σε κάθε περίπτωση, αυτός είναι ο μοναδικός λόγος που η Μακεδονία δεν έχει αποκτήσει ακόμα καθεστώς επίσημου μέλους του ΝΑΤΟ», ανέφερε ο Ν. Γκρούεφσκι.
Ο κ. Γκρούεφσκι πρόσθεσε ότι η χώρα του μοιράζεται τις αξίες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και συμμετέχει σε πολλές αποστολές του ΝΑΤΟ.»

Χθες το ΑΠΕ – ΜΠΕ μετέδωσε το ακόλουθο τηλεγράφημα από τη Λισσαβώνα, επίσης:
«Ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ απέστειλε επιστολή στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, στην οποία εκφράζει την «βαθειά λύπη και ανησυχία» του για την απαλοιφή του προσδιορισμού «μακεδονικός-ή ό» για τον κατονομασμό της γλώσσας και του λαού της χώρας, στην έκθεση της Επιτροπής για την πρόοδο στην ΠΓΔΜ, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 9 Νοεμβρίου.
Ο Ιβάνοφ στην επιστολή του αυτή, ζητά να αναλάβει ο Μπαρόζο «ηγετικό ρόλο για την εξάλειψη του προβλήματος αυτού και για την παύση της άδικης αυτής προσέγγισης προς την Δημοκρατία της Μακεδονίας ».
Ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ αναφέρει ακόμη ότι η Επιτροπή, στις πέντε τελευταίες ετήσιες εκθέσεις που κάνει για την πρόοδο της ΠΓΔΜ, αποφεύγει συστηματικά τη χρησιμοποίηση του προσδιορισμού «μακεδονικός-ή ό», σε αντίθεση με τις εκθέσεις για την Κροατία, όπου ο προσδιορισμός «κροατικός-ή- ό» χρησιμοποιείται πάνω από 70 φορές και για την Σερβία, την Τουρκία και άλλες χώρες, όπου χρησιμοποιύνται προσδιορισμοί αντίστοιχοι των ονομάτων των χωρών αυτών.
Ακόμη ο κ. Ιβάνοφ εκφράζει την απορία πώς στην έκθεση της Επιτροπής για την πρόοδο της Αλβανίας, η σλαβομακεδονική μειονότητα που ζει στην χώρα αυτή, κατονομάζεται ως «μακεδονική μειονότητα», ενώ στην αντίστοιχη έκθεση για την ΠΓΔΜ αποφεύγεται «συστηματικά» ο κατονομασμός του λαού της χώρας ως «μακεδονικός».
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο κ. Ιβάνοφ για την απαλοιφή, στην έκθεση της Επιτροπής για την ΠΓΔΜ, του προσδιορισμού «μακεδονική» για την γλώσσα της χώρας, η οποία αναφέρεται ως «κρατική γλώσσα», «επίσημη γλώσσα του κράτους» ή «τοπική γλώσσα», ενώ αντίθετα οι άλλες γλώσσες που ομιλούνται στην ΠΓΔΜ,όπως η αλβανική ή η γλώσσα των Ρομά, κατονομάζονται επακριβώς.
Ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ στην επιστολή του αυτή προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκφράζει ακόμη τη λύπη και την ανησυχία του «για την εντύπωση που σχηματίζεται ότι η Επιτροπή υπέκυψε στις πιέσεις μίας χώρας - μέλους της ΕΕ και αποφεύγει την χρήση του προσδιορισμού μακεδονικός-ή ό».

19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1906

 Ενώ μεγάλη είναι η προσφορά των ελληνικών ανταρτικών σωμάτων, σε αίμα και κόπους, στις περιοχές Κορεστίων και Πρεσπών, δεν είναι ανάλογα τα αποτελέσματα. Οι Έλληνες φοβούνται να εκδηλωθούν εμφανώς. Και αυτό γιατί η τουρκική παρουσία έχει αυξηθεί. Την κατάσταση αυτή έρχεται να επιδεινώσει η εξόντωση των Φλωρινιωτών οπλαρχηγών Παύλου Κύρου και Δημητρίου Νταλίπη, μαζί με τους άνδρες τους, στα χωριά Τρίγωνο και Ανταρτικό, αντίστοιχα. Στη φωτογραφία ο οπλαρχηγός Παύλος Κύρου.

18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1912

Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας ΣΚΡΙΠ δημοσιεύεται η εξής είδηση, υπό τον τίτλο: «Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΑΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»: «Εις το χθες την νύκτα αφιχθέν φύλλον του «Νέου Ελευθέρου Τύπου» της Βιέννης δημοσιεύεται τηλεγράφημα αυτού εκ Κοπεγχάγης περί της γνωσθείσης ήδη συνεντεύξεως ήν έδωκεν ο Βασιλεύς Γεώργιος εν Θεσσαλονίκη εις ανταποκριτήν Δανικής εφημερίδος, έχον ως εξής: «Ο Βασιλεύς Γεώργιος εδήλωσεν εις τούτον ότι το σφάλμα δια τον σημερινόν πόλεμον ανήκει εξ ολοκλήρου εις τους Νεοτούρκους. Καθ΄ όν χρόνον αι Μεγάλαι Δυνάμεις ησύχως εθεώντο πώς η Ιταλία προεχώρει εις την Τριπολίτιδα, ημάς ημπόδιζον διαρκώς να υποστηρίζωμεν ενεργώς τα συμφέροντα των ομογενών μας. Αν και εξ αρχής ήμην βέβαιος δια το αποτέλεσμα του πολέμου μας, οφείλω να ομολογήσω πόσον ευχαρίστως εξεπλάγην δια την ταχύτητα της προελάσεως του ελληνικού στρατού. Έχομεν μεγάλας απωλείς προ της Θεσσαλονίκης, εχάσαμεν χιλίους τετρακοσίους άνδρας.» 
»Επί τη ερωτήσει του ανταποκριτού τί θα λάβη εκ του πολέμου η Ελλάς ο Βασιλεύς απήντησε: «Παν ό,τι μέχρι τούδε κατεκτήσαμεν πιθανόν μέχρι της γραμμής βορείως του Μοναστηρίου και της Θεσσαλονίκης». Και της Θεσσαλονίκης επίσης ηρώτησεν ο ανταποκριτής. «Βεβαίως διατί όχι. Η Θεσσαλονίκη είνε θαυμασία πόλις. Θα ηδύνατό τις να ιδρύση ένα ελεύθερον λιμένα. Δια την Κωνσταντινούπολιν το πράγμα θα ήτο δυσχερέστατον, αλλά φαντάζομαι ότι ταύτην θα καταστήσουν ελευθέραν πόλιν κατά τον τύπον του Αμβούργου.»

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1980

Ανοίγει τις πύλες της, στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον, η έκθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι καθηγητές Μανώλης Ανδρόνικος, Μυλωνάς και Μακρίδης, με διαλέξεις τους που διοργάνωνε η Πινακοθήκη, στα πλαίσια της έκθεσης, δίνουν αποστομωτική απάντηση και απορρίπτουν τη θεωρία του καθηγητή του Χάρβαρντ Έρνστ Μπαντιάν, που υποστήριζε ότι «δεν επιτεύχθηκε ποτέ η ένωση των Ελλήνων και των Μακεδόνων». Ο Μπαντιάν ομολόγησε ότι πλανήθηκε.
Στα εγκαίνια της έκθεσης παρατηρήθηκε μεγάλη κοσμοσυρροή, ύστερα από ένα εορταστικό τριήμερο με πολλές επίσημες εκδηλώσεις, κατά το οποίο την έκθεση επισκέφθηκαν πολλές προσωπικότητες του ακαδημαϊκού, του καλλιτεχνικού και του πολιτικού κόσμου και αυτοί που παρακολούθησαν το διήμερο συμπόσιο για την αρχιτεκτονική του 4ου αιώνα και της ελληνιστικής περιόδου στη Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα. Η πρώτη διάλεξη του Ανδρόνικου είχε σαν θέμα τα ευρήματα των Βασιλικών τάφων της Βεργίνας, συνοδευομένη από προβολή φωτεινών διαφανειών των ευρημάτων και ειδικώτερα των ασπίδων και των διαφόρων φάσεων συντηρήσεως του υφάσματος που βρέθηκε στους τάφους.

15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1923

Το Επαναστατικό Στρατοδικείο καταδικάζει σε θάνατο τους επικεφαλής του αντεπαναστατικού κινήματος της 23ης Οκτωβρίου 1923, υποστρατήγους Γ. Λεοναρδόπουλο, Π. Γαργαλίδη και τον συνταγματάρχη Γ. Ζήρα. Πολιτικός αρχηγός της κίνησης υπήρξε ο Ιωάννης Μεταξάς, στον οποίο επιβλήθηκε ποινή στέρησης της σύνταξης υποστρατήγου. Η ποινή τελικά δεν εκτελέστηκε. Όπως έγραψαν οι εφημερίδες της επομένης 16 Νοεμβρίου «Χθές την νύκτα ο Αρχηγός της Επαναστάσεως κ. Πλαστήρας εισακούων τας παρ΄ όλων των πολιτικών κομμάτων εκφρασθείσας ευχάς υπέρ της μη εκτελέσεως της θανατικής ποινής των καταδικασθέντων εις θάνατον υπό του Στρατοδικείου Ελευσίνος, έδωκεν εντολήν εις τον Μέραρχον κ. Τσιρογιάννην όπως μη προβή εις την έκδοσιν της σχετικής διαταγής δια την εκτέλεσιν της ποινής.»
Η αντεπανάσταση εκδηλώθηκε κατά της Επαναστατικής Επιτροπής (Πλαστήρα, Γονατά, Φωκά) και της τότε κυβέρνησης Γονατά, με πρόσχημα την αλλαγή του εκλογικού νόμου και μόλις αναγγέλθηκαν οι εκλογές για τις 2 Δεκεμβρίου. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε στην οργάνωση και την εκδήλωση του κινήματος μια ομάδα μοναρχικών αξιωματικών γνωστή ως "Οργάνωση Ταγματαρχών ", που βρισκόταν σε άμεση επαφή με τον Ι. Μεταξά. Οι κινηματίες προσκαλούσαν την Επαναστατική Κυβέρνηση να διαλυθεί.

Το αντικίνημα εξερράγη στην Πελοπόννησο, ενώ στη Μακεδονία έδρασε ο συνταγματάρχης Ζήρας, που έλεγχε 4 από τις 6 μεραρχίες και μάλιστα προετοίμαζε (στις 23 Οκτωβρίου) κατάληψη της Θεσσαλονίκης. Στην πόλη της Θεσσαλονίκης, το Κίνημα δεν είχε προλάβει να εκδηλωθεί. Αξιωματικοί πιστοί στην κυβέρνηση, όπως ο Γεώργιος Κονδύλης, ο Ευριπίδης Μπακιρτζής, ο Στ. Σαράφης, ο Δ. Ψαρρός κ.ά. είχαν πληροφορηθεί τις κινήσεις των συνωμοτών και πρόλαβαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Στη συνέχεια, αντιμετώπισαν τις στρατιωτικές δυνάμεις που οδηγούσε εναντίον της πόλης ο συνταγματάρχης Ζήρας και τις ανάγκασαν να παραδοθούν. Ο ίδιος ο Ζήρας κατέφυγε στη Γιουγκοσλαβία. 
Στις φωτογραφίες οι Λεοναρδόπουλος και Γαργαλίδης, με τις γυναίκες τους, έξω από το Στρατοδικείο, λίγο πριν εκδοθεί η απόφαση. Οι φωτογραφίες είναι από το ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο 15ης Νοεμβρίου 1923.

14 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1359

Πεθαίνει σε ηλικία 63 ετών, από ασθένεια, ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αρχιεπίσκοπος, την εποχή εκείνη, Θεσσαλονίκης. Ο θείος αυτός πατέρας, καταγόταν από την Aσία και ανετράφη από παιδί στη βασιλική αυλή της Κωνσταντινούπολης. Τελείωσε τις σπουδές του στη φιλοσοφία, ρητορική και φυσική. Στη λογική, κατά την αποφοιτήριο διάλεξή του ενώπιον του αυτοκράτορα και των αξιωματούχων, ο πρύτανης του πανεπιστημίου ανεφώνησε με θαυμασμό ότι αν ήταν παρών και ο ίδιος Aριστοτέλης θα τον επαινούσε.

Μετά τις σπουδές του όμως, απέρριψε τη προσφορά υψηλών αξιωμάτων του αυτοκράτορα, εγκατέλειψε τα βασίλεια και από είκοσι χρονών ασκήτευσε στο Άγιον Όρος. Πρώτα στην Λαύρα του Βατοπεδίου, κατόπιν στη Λαύρα του Αθανασίου, καθώς και στην ερημική τοποθεσία Γλωσσία, σημερινή Προβάτα. Ανεχώρησε από το Όρος για τα Ιεροσόλυμα, αλλά στη Θεσσαλονίκη είδε σε όραμα τον Άγιο Δημήτριο που του απαίτησε να μείνει και να μονάσει εκεί κοντά. Εμόνασε τότε στη Βέροια και τριάντα χρονών έγινε ιερέας. Εκεί πλήθη μοναχών και λαϊκών προσέτρεχαν να τον συμβουλευθούν. Μετά πέντε χρόνια και λόγω εισβολής των Σέρβων επέστρεψε στον Άθωνα σε κοντινό κελί της Μεγίστης Λαύρας, όπου έφθασε σε μεγάλα ύψη φωτισμού και εκεί σε όραμα έλαβε εντολή να ασχοληθεί με δογματικά θέματα. Κατόπιν λόγω της φήμης του αναγκάσθηκε να γίνει ηγούμενος για ένα χρόνο στη μονή Εσφιγμένου. Αργότερα έγινε και αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης για δώδεκα χρόνια, αλλά μόνο στα μισά παρέμεινε λόγω περιπετειών, από τη δράση του, μέχρι και φυλακής. Η κατοχή της Θεσσαλονίκης από τους Ζηλωτές δεν επέτρεψε στον Παλαμά να εγκατασταθεί σ’ αυτήν, παρά μόνο το 1350. Γρήγορα όμως αναγκάστηκε να αναμειχθεί στις συγκρούσεις Καντακουζηνού-Παλαιολόγου και σε κάποιο ταξίδι του προς την Κωνσταντινούπολη συνελήφθη από τους Τούρκους, οι οποίοι απαίτησαν να πληρωθούν μεγάλα ποσά ως λύτρα, για να απελευθερωθεί. Μετά την απελευθέρωσή του, το 1355, και μέχρι το θάνατό του από ασθένεια στις 14 Νοεμβρίου του 1359, παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη όπου και αφοσιώθηκε στην άσκηση των ποιμαντικών του καθηκόντων.

Παραστάθηκε στις συγκροτηθείσες συνόδους του 1341 και 1347 και πολέμησε τις κακοδοξίες των δυτικόφρονων Βαρλαάμ και Ακινδύνου.

Έγραψε πολλά θεολογικά συγγράμματα ιδιαίτερα δογματικά για να καταπολεμήσει τους αιρετικούς, όπως περί του Αγίου Πνεύματος, καθώς και επιστολές στους αντιησυχαστές, επίσης διάφορα ομολογιακά κείμενα. Είναι ο θεολόγος της χάριτος, του ακτίστου φωτός.
Μετά στασιμότητα πολλών αιώνων ο Γρηγόριος πέτυχε να ανανεώσει την θεολογική ορολογία και να δώσει νέες κατευθύνσεις στη θεολογική σκέψη. Ξεκίνησε από προσωπικές εμπειρίες και απέδειξε ότι το έργο της θεολογίας είναι ασύγκριτα ανώτερο από της φιλοσοφίας και επιστήμης. Αξιολογεί την έξω σοφία ως περιορισμένη, αναφέροντας δύο γνώσεις, την θεία και την ανθρώπινη και δύο Θεϊκά δώρα, τα φυσικά για όλους και τα υπερφυσικά ή πνευματικά που δίδονται όποτε θέλει ο Θεός και μόνο στους καθαρούς και αγίους, στους τελείους. Η θεολογία ολοκληρώνεται δια της θεοπτίας.

Το ουσιωδέστερο στοιχείο της διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου Παλαμά συνίσταται στην ανύψωση του ανθρώπου υπεράνω αυτού του κόσμου. Η εμπειρία της θεώσεως είναι δυνατή από εδώ με την παράδοξο σύνδεση του ιστορικού με του υπεριστορικού. Το φως που είδαν οι μαθητές του Χριστού στο Θαβώρ, το φως που βλέπουν οι καθαροί ησυχαστές σήμερα και η υπόστασις των αγαθών του μέλλοντος αιώνος αποτελούν τις τρείς φάσεις ενός και του αυτού πνευματικού γεγονότος, σε μια υπερχρόνια πραγματικότητα.
Προβάλλει λοιπόν η Εκκλησία την μνήμη του στη δεύτερη Κυριακή, ως συνέχεια, τρόπον τινά και επέκταση της πρώτης Κυριακής, της Ορθοδοξίας. Η μνήμη του αγίου Γρηγορίου Παλαμά είναι ένα είδος δευτέρας «Κυριακής της Ορθοδοξίας»

ΠΗΓΗ: monipetraki.gr