30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Πολιτικός σεισμός στη FYROM

Ποινική δίωξη στον πρώην πρωθυπουργό,

Νίκολα Γκρούεφσκι, για υποκλοπές!

Ο δρόμος για την παραπομπή του πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι στη δικαιοσύνη και ενδεχομένως στη φυλακή για το θέμα των υποκλοπών των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων από τις μυστικές υπηρεσίες, ανοίγει στην ΠΓΔΜ, με τον κίνδυνο νέου κύκλου πολιτικής όξυνσης να διαγράφεται ορατός.

Σύμφωνα με τα ΜΜΕ της ΠΓΔΜ, η ανεξάρτητη ειδική εισαγγελέας Κάτσισα Γιάνεβα, που είχε οριστεί με διακομματική συμφωνία να διερευνήσει το περιεχόμενο των τηλεφωνικών υποκλοπών επί πρωθυπουργίας Γκρουέφσκι, ανακοίνωσε ότι άσκησε νέες ποινικές διώξεις σε βαθμό κακουργήματος εναντίον ενενήντα τεσσάρων φυσικών και εφτά νομικών προσώπων που εμπλέκονται σε 17 υποθέσεις για διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας.

Η εισαγγελέας πρόσθεσε ότι θα ζητήσει την προφυλάκιση 18 εξ αυτών, ανάμεσα στους οποίους και «ένας αρχηγός πολιτικού κόμματος».

Όπως αναφέρουν τα ΜΜΕ, μεταξύ των προσώπων που η ειδική εισαγγελέας ζητά να προφυλακιστούν, είναι ο ηγέτης του VMRO-DPMNE και πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Βλάντιμιρ Πέσεφσκι, οι πρώην υπουργοί Γκορντάνα Γιανκούλοφσκα, Μίλε Γιανακίεφσκι και Ελιζαμπέτα Κάντσεσκα-Μίλεφσκα, ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου Κίριλ Μποζίνοφσκι, ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών Σασο Μιγιαλκοφ, κ.α.

Άμεση ήταν η αντίδραση του Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος σε έκτακτη συνέντευξη τύπου εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά της εισαγγελέως, κατηγορώντας την ότι λειτουργεί κατόπιν υποδείξεων και εντολών του κυβερνώντος κόμματος SDSM.

Δήλωσε ακόμα ότι «η εποικοδομητική στάση του κόμματος του ολοκληρώθηκε εδώ» και πρόσθεσε ότι «το μόνο αμάρτημα του VMRO-DPMNE είναι ότι τα προηγούμενα 11 χρόνια υπήρξε θεματοφύλακας της υπεράσπισης της χώρας και των εθνικών συμφερόντων, ότι άντεξε τις πιέσεις και απειλές σχετικά με το όνομα της χώρας και την ταυτότητα του λαού και δεν αποδέχθηκε επιβλαβείς συμφωνίες και πλατφόρμες ξένων χωρών».

ΠΗΓΗ: protothema.gr

29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΠΓΔΜ:

Τη σύλληψη του Γκρούεφσκι

επιδιώκει η Ειδική Εισαγγελία

Η Eιδική Εισαγγελία (SJO) της ΠΓΔΜ επιδιώκει τη σύλληψη του επικεφαλής του VMRO - DPMNE και πρώην πρωθυπουργού της χώρας, Νίκολα Γκρούεφσκι, καθώς και αρκετών μελών της κυβέρνησης του, απαγγέλλοντας τους κατηγορίες για εκλογική απάτη και νοθεία στις εθνικές εκλογές του 2013, αναφέρει δημοσίευμα της ιστοσελίδας Balkan Insight.

H Eιδική Eισαγγελία απήγγειλε κατηγορίες για 17 υποθέσεις που αφορούν μέλη της προηγούμενης κυβέρνησης της χώρας, ζητώντας τη σύλληψη του Γκρούεφσκι, της πρώην υπουργού Εσωτερικών Γκόρντάνα Γιανκούλοσκα, του πρώην υπουργού Μεταφορών Μίλε Γιανακίεσκι, του πρώην γενικού γραμματέα της κυβέρνησης, Κίριλ Μποζίνοφσκι και του πρώην επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου του Γκρουέφσκι, Μάρτιν Προτούργκερ. Όλοι τους είναι πλέον κατηγορούμενοι για την οργάνωση και την εκτέλεση σχεδίου εκλογικής απάτης.

Επιπλέον, η Ειδική Εισαγγελία απήγγειλε κατηγορίες και εναντίον άλλων πρώην συνεργατών του Γκρουέφσκι αναφορικά με άλλες υποθέσεις διαφθοράς και φοροδιαφυγής, καθώς και για το ζήτημα των υποκλοπών και της παρακολούθησης πολιτικών αντιπάλων.

Η SJO, η οποιά συστήθηκε το 2015 με τη συμβολή της ΕΕ και υπό την πίεση της διεθνούς κοινότητας, με σκοπό να εξετάσει τις παραβατικές δραστηριότητες της κυβέρνησης Γκρούεφσκι, απήγγειλε τις κατηγορίες δύο μόλις μέρες πριν λήξει η προθεσμία της να μπορεί επίσημα να προβαίνει στην απαγγελία κατηγοριών.

Εντούτοις, σύμφωνα με την επικεφαλής της, Κάτιτσα Γιάνεβα, το σώμα θα συνεχίσει τις έρευνες του και τα επόμενα τρία χρόνια, καθώς καθ' όλη τη διάρκεια της ύπαρξης του έχει προλάβει να εξετάσει μόνο το 45% των υποκλαπέντων συνομιλιών για τις οποίες κατηγορείται η πρώην κυβέρνηση, με μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτές να έχει αναλυθεί επαρκώς και να έχει οδηγήσει σε νομικές κινήσεις από πλευράς του σώματος.

Επιπλέον, η Γιάνεβα εξέφρασε την ελπίδα της ότι θα υπάρξει παράταση στην προθεσμία της SJO, η οποία λήγει στις 30 Ιουνίου, κάτι που φαντάζει ωστόσο εξαιρετικά δύσκολο, καθώς η αξιωματική αντιπολίτευση ελέγχει 51 από τις 120 έδρες του κοινοβουλίου, με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατο να εξασφαλισθεί η πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για μία τέτοια προοπτική.

ΠΗΓΗ: kathimerini.gr

25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ*

Η ονομασία των Σκοπίων

Τo ξαφνικό ενδιαφέρον των συμμάχων του ΝΑΤΟ για τα Βαλκάνια προκλήθηκε από την ανάμειξη της Ρωσίας στο Μαυροβούνιο και τώρα στην ΠΓΔΜ. Στις 5 Ιουνίου το ΝΑΤΟ έκανε δεκτό το Μαυροβούνιο ως μέλος έπειτα από φήμες για κίνημα υποκινούμενο από τον Πούτιν για να αποκλείσει την παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Σύμφωνα με τους Financial Times (12 Ιουνίου 2017) κάτι ανάλογο συμβαίνει και τώρα στην ΠΓΔΜ. Η μακροχρόνια κυριαρχία του Ν. Γκρούεφσκι διευκόλυνε τις εθνικιστικές και αντιδυτικές επιλογές της κυβέρνησης.

Η νέα κυβέρνηση των Σοσιαλιστών του Ζόραν Ζάεφ προσπαθεί τώρα να επανέλθει στην οδό του εκσυγχρονισμού που αναγκαστικά διέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ ως πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή. Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση ασφαλώς δεν διαθέτει την προϊστορία της προκατόχου (ιδιαίτερα του κ. Σαμαρά) στο ζήτημα της ονομασίας. Παρά τη διάθεση του κ. Ζάεφ και του υπουργού Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ να βρουν κάποια λύση στη διαφορά με την Ελλάδα, αντιλαμβάνονται ότι ο κ. Γκρούεφσκι, που εξακολουθεί να συγκεντρώνει περισσότερες σλαβομακεδονικές ψήφους, τους περιμένει στη γωνία για να τους καταγγείλει ως μειοδότες και όργανα ξένων δυνάμεων. Η σημερινή κυβέρνηση των Σκοπίων συνεπώς επιμένει ότι η όποια συμφωνία με την Ελλάδα θα τεθεί στη διακριτική ευχέρεια του λαού της χώρας.

Ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι οι ΑΝΕΛ και ο αρχηγός τους είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι στο ζήτημα της ονομασίας και δεν γνωρίζουμε τις αντιδράσεις τους σε κάθε συμβιβασμό.

Οπως μας θύμισε ο πρώην πρέσβης της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον, Αλέξανδρος Μαλλιάς («Καθημερινή», 19 Ιουνίου 2017) ο ομόλογός του στην αμερικανική πρωτεύουσα, Ντιμιτρόφ, ήταν πρωτεργάτης για την αναγνώριση της χώρας του από την κυβέρνηση Μπους τον Νοέμβριο του 2004 με τη συνταγματική της ονομασία. Ο ικανότατος αυτός διπλωμάτης ηγήθηκε επίσης της επιτυχίας της ΠΓΔΜ κατά της Ελλάδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Ας θυμηθούμε ακόμα ότι το 2007 η τότε ελληνική κυβέρνηση επαναπροσδιόρισε την πολιτική της χώρας για το ζήτημα του ονόματος με «σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων». Η απόφαση επέτρεψε στην τότε υπουργό, Ντόρα Μπακογιάννη στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι το 2008, να θέσει την αποδοχή της ελληνικής πρότασης ως προϋπόθεση για την αποδοχή της ένταξης της ΠΓΔΜ στον Οργανισμό. Τα Σκόπια βέβαια απέρριψαν την ελληνική πρόταση, πιστεύοντας ότι οι ΗΠΑ θα τους ευνοούσαν περισσότερο στο μέλλον.

Το μέλλον έφτασε. Ο ερχομός του κ. Ντιμιτρόφ άλλαξε το δυσάρεστο κλίμα επί Γκρούεφσκι, ανάμεσα στις δύο χώρες. Ομως η ουσία μένει. Ο Νίκος Κοτζιάς προώθησε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Τόσο τα σχολικά βιβλία της ΠΓΔΜ που εξακολουθούν να καλλιεργούν τον εντόπιο αλυτρωτισμό αποκαλώντας τη χώρα τους «παράκτια» όσο και η μετατροπή των Σκοπίων σε Ντίσνεϊλαντ μιας δικιάς τους ανάγνωσης της αρχαιότητας του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επίσης μένουν. Την Ολυμπιάδα τη διεκδικούν οι Αλβανοί.

Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών έκανε καλή χρήση της ευκαιρίας της επίσκεψης Ντιμιτρόφ, για να τονίσει ότι, ανεξάρτητα από την πρόοδο του ζητήματος της ονομασίας, οι σχέσεις των δύο χωρών πρέπει να αναπτυχθούν. Είπε ακόμη ότι τρίτες χώρες δεν θα πρέπει να επεμβαίνουν ανάμεσα στις σχέσεις Ελλάδας – ΠΓΔΜ. Εννοούσε τις ΗΠΑ ή τη Ρωσία;

Η σημερινή προσφορά της ΠΓΔΜ είναι να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ με αυτή την ονομασία, όμως η ελληνική ταύτιση με τη θέση στο Βουκουρέστι το 2008 για τη μη ένταξη με προσωρινή αλλά τελεσίδικη ονομασία καθιστούν δύσκολη την αποδοχή της πρότασης των Σκοπίων.

Στο περιθώριο των συζητήσεων έγιναν επαφές με διάφορους ακαδημαϊκούς εκπροσώπους της ΠΓΔΜ. Ο γράφων εξήγησε σε παριστάμενους ότι δεν υπάρχει πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα που θα έβαζε την υπογραφή του κάτω από συμφωνία χωρίς αλλαγμένο το όνομα της γείτονος. Εξήγησα ότι ο εμφύλιος του 1946-49 δεν υπήρξε μόνον ζήτημα αλλαγής πολιτικού και κοινωνικού συστήματος, αλλά και απώλειας της ελληνικής Μακεδονίας. Αν το ζήτημα αυτό ίσχυε τότε, σήμερα ακόμα και το ΚΚΕ αναγνωρίζει τη σημασία εκείνου του λάθους του Ζαχαριάδη.

* Ο κ. Θάνος Βερέμης είναι ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 25 Ιουνίου 2017

23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Το τρίγωνο των Βαλκανίων

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ έστειλε τον υπουργό Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ στην Αθήνα για το όνομα και ο ίδιος πήγε στις αρχές της εβδομάδας στη Σόφια, όπου συναντήθηκε με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της Βουλγαρίας. Πρόκειται για κινήσεις φιλίας προς τις γειτονικές χώρες με τις οποίες τα Σκόπια διατηρούν ανοικτά ζητήματα. Ως προς τα δικά μας, πρέπει να περιμένουμε ότι η διαδικασία της ονομασίας θα τεθεί σύντομα, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, σε κίνηση, καθώς οι δυτικοί εμφανίζονται αποφασισμένοι να βάλουν τη FYROM στο ΝΑΤΟ, έστω με το ακρωνύμιο. Ο Ζάεφ πήγε στη Σόφια για να επουλώσει διεθνοτικές πληγές, οι οποίες συντηρούσαν κλίμα καχυποψίας στις σχέσεις των δύο χωρών.

Ιδίως κατά τη δεκαετή διακυβέρνηση Γκρούεφσκι, FYROM και Βουλγαρία βρίσκονταν στα μαχαίρια, εξαιτίας της πολιτικής του εξαρχαϊσμού που ασκούσε ο εθνικολαϊκιστής ηγέτης και ακουμπούσε ιστορικές διενέξεις.

Μάλιστα οι προκλήσεις του Γκρούεφσκι ερέθιζαν τη Σόφια, που απειλούσε να μπλοκάρει την ενταξιακή πορεία των «αδελφών» της ΠΓΔΜ –η Βουλγαρία δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους», θεωρώντας τους Σλάβους της χώρας αυτής βουλγαρικό φύλο, ούτε, επομένως, μακεδονική γλώσσα– στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στον επιθετικό εθνικισμό του Γκρούεφσκι, η Βουλγαρία βρέθηκε, για τους δικούς της λόγους, τα τελευταία χρόνια στην ίδια όχθη με την Ελλάδα σε σημείο που στα Σκόπια οι εθνικολαϊκιστές καταγγέλλουν συχνά τη σύμπηξη άτυπου ελληνοβουλγαρικού άξονα με στόχο να «καταπιούν» το νεόκοπο κράτος.

Μολονότι ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε τα Σκόπια με τη συνταγματική τους ονομασία, οι ιστορικές διαφωνίες για ζητήματα ταυτότητας παρέμεναν εν υπνώσει και το 1999 κατεβλήθη προσπάθεια να καταρτιστεί και να υπογραφεί συνθήκη φιλίας μεταξύ των δύο χωρών, που θα έβαζε στην άκρη τις εθνοτικές αντιπαλότητες. Δεν κατέστη δυνατό τότε και για τον λόγο ότι ήρθαν οι πόλεμοι στο Κόσοβο και την ΠΓΔΜ, ενώ η έλευση στη συνέχεια στην εξουσία του Γκρούεφσκι όχι μόνο δεν επούλωσε τις πληγές αλλά τις τροφοδοτούσε διαρκώς με εθνικιστικό «αλάτι».

Τώρα στη Σόφια, Ζάεφ και Μπορίσοφ ανακοίνωσαν ότι στις αρχές Αυγούστου θα υπογράψουν τη συμφωνία, που θα σημάνει το λιώσιμο των πάγων και την αποκατάσταση εύκρατου κλίματος στις σχέσεις των δύο χωρών. Σε μια τέτοια εξέλιξη, θα μείνει η Ελλάδα να μιλάει για αλυτρωτισμό των Σκοπίων και δεν θα είναι καθόλου ευχάριστη διπλωματικά αυτή η μοναξιά.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 23 Ιουνίου 2017

19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Η ονομασία των Σκοπίων πάλι στο προσκήνιο 

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Π. ΜΑΛΛΙΑ*

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ, ο πλέον επιτυχημένος διπλωμάτης της ΠΓΔΜ, επισκέφθηκε την Αθήνα προκειμένου να μας πείσει ότι νέος άνεμος πνέει τώρα στα Σκόπια. Ως πρέσβης στην Ουάσιγκτον είχε κινηθεί με εξωστρέφεια και μεθοδικότητα. Ηταν ο πρωτεργάτης της αναγνώρισης της συνταγματικής ονομασίας από την κυβέρνηση Μπους-Τσέινι τον Νοέμβριο 2004, με επιχείρημα ότι «εμπεδώνεται η διεθνοτική συνύπαρξη και η δημοψηφισματική υπερψήφιση των τροπολογιών του Συντάγματος» που συμφωνήθηκαν τον Αύγουστο 2001 κατά τη λήξη των συγκρούσεων μεταξύ Σλαβομακεδόνων και Αλβανών. Με γνώση και συλλογική εργασία, οδήγησε τη χώρα του σε διπλωματική νίκη κατά της Ελλάδος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Η αμερικανική αναγνώριση μετέβαλε αποφασιστικά εις βάρος της Ελλάδας τους όρους διαπραγμάτευσης για το όνομα. Για πρώτη φορά ύστερα από δεκαετίες το έγγραφο που επέδωσε στον πρέσβη Τομ Μίλερ ο υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης, στις 4 Nοεμβρίου 2004, περιείχε τον όρο «διαμαρτυρία» (protest). Η απόφαση της Χάγης κλόνισε την αυτοπεποίθησή μας στον θεσμό, που αποτέλεσε δικό μας βάθρο δόγματος διεθνών σχέσεων μετά τη Μεταπολίτευση. Ερμήνευσε δυσμενώς την Ενδιάμεση Συμφωνία και την απόφαση 817 (7 Απριλίου 1993) του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η 817, αποτέλεσμα μιας επικής διπλωματικής προσπάθειας των Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Μιχάλη Παπακωνσταντίνου και Γεωργίου Παπούλια και πλειάδας διπλωματών και διεθνολόγων, αποτελεί τη νομιμοποιητική πηγή της διεθνούς διάστασης του ζητήματος του ονόματος.

Η ομόφωνη απόφαση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 ορίζει ότι «η προηγούμενη επίλυση του ζητήματος της ονομασίας» είναι η προϋπόθεση για την πρόσκληση ένταξης. Η απόφαση του Βουκουρεστίου είχε τίμημα. Δεν ήταν αβλαβής. Οπως άλλωστε όλες οι κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις που έχουν καταγραφεί στη Ιστορία. Σίγουρα κάναμε κι εμείς λάθη.

Θυμάμαι τις αντιδράσεις της Κοντολίζα Ράις στην επιμονή και παράθεση των ελληνικών θέσεων από την Ντόρα Μπακογιάννη. Αναφέρει κάποια πράγματα στο βιβλίο της, παραλείπει όμως τα ουσιώδη. Τις «προειδοποιήσεις» της το Σάββατο 31 Μαρτίου 2008 στο «τηλεφώνημα της Λιουμπλιάνας». Η αμερικανική πλευρά διέδωσε ότι η Ελληνίδα υπουργός «ύψωσε τον τόνο της φωνής της» στη Ράις.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου ορθώς είχε χαρακτηρίσει από βήματος της Βουλής το Βουκουρέστι «αμυντική πράξη». Ηταν μια στρατηγική ανάκτησης του ειδικού βάρους της Ελλάδος τόσο έναντι των Σκοπίων όσο και εντός της Συμμαχίας, με γνώση και στάθμιση των κινδύνων και των επιπτώσεων για τους πρωταγωνιστές πολιτικούς (τον Κώστα Καραμανλή και την Ντόρα Μπακογιάννη) και διπλωμάτες.

Τι είχε προηγηθεί; Τον Σεπτέμβριο 2007, η κυβέρνηση Καραμανλή μετέβαλε με πολιτικό θάρρος την παραγκωνισμένη θέση των πολιτικών αρχηγών του Απριλίου 1992. Η «σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων» αποτελεί σήμερα τον ιστορικό συμβιβασμό της Ελλάδος. Η ΠΓΔΜ απέρριψε τον συμβιβασμό. Στραφήκαν στην προκλητικότητα και στον Μεγαλέξανδρο. Αυτά πριν, όχι μετά το Βουκουρέστι.

Ως πρωθυπουργός, ο Γιώργος Παπανδρέου από τον Οκτώβριο του 2009 συναντήθηκε πάνω από δέκα φορές με τον Νίκολα Γκρούεφσκι, αναζητώντας λύση. Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν την κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα ένα «παράθυρο ευκαιρίας», θεωρώντας την κυβέρνηση Καραμανλή σκληρή και ανελαστική. Κι όμως, η πολιτική της «αρχαιοποίησης» των Σκοπίων κλιμακώθηκε αντί να εγκαταλειφθεί.

Ο Νίκος Κοτζιάς, με πρωτοβουλία του, καίτοι γνωρίζει τις ισορροπίες του κυβερνητικού συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, πήρε προ διετίας την πρωτοβουλία προώθησης Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Τα Σκόπια απάντησαν στη αρχή αρνητικά, μετά με καχυποψία, πριν τελικά συναινέσουν.

Σήμερα, η νέα κυβέρνηση της ΠΓΔΜ ισχυρίζεται ότι όλα αλλάζουν. Στην πραγματικότητα όμως όλα μοιάζουν τόσο πολύ με το παρελθόν: η εμμονή στο κακό Σύνταγμα του 1991 (πηγή των εσωτερικών συγκρούσεων και των προβλημάτων με τους γείτονες), η εχθρική προπαγάνδα και ο αλυτρωτισμός, η απόπειρα παράκαμψης της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση και η προσκόλληση στις θέσεις τού χθες για το όνομα.

* Ο κ. Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς ήταν πρώτος διπλωματικός εκπρόσωπος Ελλάδος στα Σκόπια (1995-1999) και πρέσβης στην Ουάσιγκτον (2005-2009).

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 19 Ιουνίου 2017

18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΝΙΚΟΛΑ ΝΤΙΜΙΤΡΟΦ:

«Να πάρουμε τα μαθήματά μας από τα λάθη

και η Ιστορία θα μας χαμογελάσει»

Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

Ετοιμος και αποφασισμένος να εισέλθει στα βαθιά, με σκοπό να οδηγήσει τη χώρα του στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, λύνοντας το πρόβλημα της ονομασίας με την Ελλάδα και διαμορφώνοντας σχέσεις καλής και σταθερής γειτονίας, εμφανίζεται μιλώντας στο «Βήμα» ο Νίκολα Ντιμιτρόφ. Στη συνέντευξή του, ο σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών εκφράζει σαφή επιθυμία να αρθούν τα εμπόδια ώστε να προχωρήσει η ένταξη της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εκτιμά ότι η μακρόχρονη αναμονή επέτρεψε την ανάπτυξη άλλων αφηγημάτων στη χώρα του, με αποτέλεσμα αυτή να εισέλθει στην πολιτική αστάθεια. Αναγνωρίζει ότι έγιναν λάθη και από τις δύο πλευρές, επισημαίνει την ύπαρξη πλέον της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για την Ενδιάμεση Συμφωνία και θεωρεί ότι μπορούν να ενισχυθούν έτι περαιτέρω τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Ολα αυτά θα αποτελέσουν βάση συζήτησης και για την επόμενη συνάντηση που θα έχει με τον Έλληνα ομόλογό του, τον οποίο ήδη προσκάλεσε να επισκεφθεί τα Σκόπια στα τέλη Αυγούστου.

(Ακολουθούν οι ερωτήσεις και απαντήσεις του Σκοπιανού ΥΠΕΞ, στη συνέντευξή του στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 18 Ιουνίου 2017)

ΕΡΩΤ: Είστε ένας από τους πιο έμπειρους ανθρώπους στη διαμάχη με την Ελλάδα για την ονομασία - υπήρξατε άλλωστε διαπραγματευτής επί πολλά χρόνια τη δεκαετία του 2000. Βλέπετε προοπτική επίλυσης στο εγγύς μέλλον και σχεδιάζετε να προχωρήσετε γρήγορα;

ΑΠΑΝΤ: «Η διαμάχη για την ονομασία κρατάει πολλά χρόνια. Αν και επί της ουσίας διμερής, οι επιπτώσεις της μη επίλυσης μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την περιφερειακή σταθερότητα όπως πρόσφατα αποδείχθηκε. Η "Δημοκρατία της Μακεδονίας" έμεινε επί μεγάλο διάστημα στο κενό, παραμένοντας στην αίθουσα αναμονής με τις πόρτες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ κλειδωμένες εξαιτίας του πολιτικού αποκλεισμού που είχε επιβληθεί, σε αντίθεση με την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Αυτό, με τη σειρά του, άνοιξε τον δρόμο για μια κρίση δημοκρατίας στη χώρα και οδήγησε τους πολιτικούς να αναζητήσουν εναλλακτικά αφηγήματα. Δεν είναι ο στόχος μας αυτός καθεαυτός να γίνουμε μέλη αυτών των οικογενειών. Αφορά την επέκταση του χώρου σταθερότητας και τη συνδρομή του δημοκρατικού μετασχηματισμού όσων χωρών θέλουν να ενταχθούν.

»Επιπλέον, η χρήση από την Ελλάδα της ιδιότητας του μέλους ως μοχλού στο θέμα της ονομασίας δεν κάνει απαραίτητα την κοινή μας γνώμη φιλικότερη έναντι των ελλήνων φίλων μας. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι έχουμε και εμείς το δικό μας μερίδιο στα λάθη. Ολοι πρέπει να πάρουμε τα μαθήματά μας. Πιστεύω ότι πρέπει να εκμεταλλευθούμε την κατάσταση και τη θετική συγκυρία που έχει δημιουργηθεί, να τη χρησιμοποιήσουμε για να ξανασκεφτούμε θεμελιωδώς τη σχέση μας. Για την Ελληνική Δημοκρατία το ερώτημα είναι: τι είδους γείτονα θέλετε να έχετε; Για τη "Δημοκρατία της Μακεδονίας" το ερώτημα είναι: τι είδους γείτονας θέλουμε να είμαστε; Επιθυμούμε να είμαστε στενός φίλος της Ελλάδος, επί τη βάσει αμοιβαίας κατανόησης, σεβασμού και κοινών συμφερόντων. Αν το κάνουμε σωστά, είμαι βέβαιος ότι η Ιστορία θα χαμογελάσει και στους δύο».

ΕΡΩΤ: Σε ποιες παραμέτρους θα μπορούσε να βασιστεί μια λύση; Ποιο θα ήταν το κλειδί; Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες από τις ιδέες σας;

ΑΠΑΝΤ: «Κατά τη διάρκεια της μεσολαβητικής διαδικασίας των Ηνωμένων Εθνών με βάση τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, έχουν υπάρξει ορισμένες ιδέες στο τραπέζι που είχαν χαρακτηριστεί ως καλή βάση λύσης από τη μία πλευρά, απερρίφθησαν όμως από την άλλη. Θα πρέπει να εμπλακούμε και οι δύο με καλή πίστη στις διαπραγματεύσεις και να προσπαθήσουμε όσο μπορούμε να κατανοήσουμε την ευαισθησία των ζητημάτων που εγείρονται, όπως αυτά γίνονται αντιληπτά στην άλλη πλευρά. Πρέπει να ανεβάσουμε το επίπεδο εμπιστοσύνης και να επενδύσουμε στις διμερείς σχέσεις με τρόπο που θα καθιστά πιθανότερη την πρόοδο».

ΕΡΩΤ: Αν και είναι ίσως νωρίς να κριθούν, τι πιστεύετε για τη διαδικασία των ΜΟΕ των τελευταίων περίπου δύο ετών; Υπήρξε κάποια επιτυχία σε κάποιον από τους τομείς τους ή βλέπετε χώρο για βελτιώσεις;

ΑΠΑΝΤ: «Είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο να ενισχύσουμε το γενικότερο επίπεδο αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ θεσμών από τις δύο χώρες. Τα τρέχοντα ΜΟΕ είναι μια απάντηση που καιρό αναμενόταν στις πρωτοβουλίες που είχαμε από καιρό αναλάβει για τη βελτίωση της διμερούς συνεργασίας ώστε αυτή να μην αγνοηθεί εξαιτίας του ονοματολογικού. Η συνεργασία και οι συνομιλίες για την ονομασία έπρεπε να έχουν πραγματοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό. Με την ιδιότητα του διαπραγματευτή, είχαν προτείνει έναν κατάλογο ΜΟΕ ήδη από το 2007. Η εφαρμογή των συμφωνηθέντων ΜΟΕ ήδη συμβάλλει στην αυξημένη πρακτική συνεργασία μεταξύ θεσμών σε θέματα όπως η μετανάστευση και επίσης η ενέργεια, η συνδεσιμότητα στις μεταφορές ή η εκπαίδευση, για να ονοματίσω μερικά από αυτά. Ο κατάλογος των συμφωνηθέντων ΜΟΕ δεν είναι εξαντλητικός, οπότε μπορούμε να επεκτείνουμε το πεδίο εφαρμογής τους ανά πάσα στιγμή εφόσον το κρίνουμε επωφελές. Η μεταναστευτική κρίση ήταν ένα ξεκάθαρο παράδειγμα του πόσο αδύναμοι είμαστε στην αντιμετώπιση μιας μείζονος πρόκλησης και πόσα μπορούμε να κάνουμε ενώνοντας τις δυνάμεις μας. Δυστυχώς όμως δεν έχουμε φθάσει στο επίπεδο εμπιστοσύνης, συνεργασίας και ανοιχτής επικοινωνίας που υπάρχει μεταξύ των λαών μας. Ως συνήθως, οι πολίτες αποδεικνύονται σοφότεροι των πολιτικών».

ΕΡΩΤ: Θα ήταν ακριβές για κάποιον να σκεφθεί ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι μία από τις πρώτες προτεραιότητές σας ως υπουργού Εξωτερικών; Βλέπετε αλλαγή στη σημερινή κατάσταση; Επιπλέον, διαβλέπετε ευκαιρία να λάβετε ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ;

ΑΠΑΝΤ: «Η νέα μεταρρυθμιστική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να προχωρήσει. Μόλις πήραμε άλλωστε ένα απογοητευτικό μάθημα του τι συμβαίνει όταν η θέληση του ηγέτη αντικαθιστά το κράτος Δικαίου. Η πιο επείγουσα προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης είναι να διασφαλίσει τη σταθερότητα, την ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, οικοδομώντας μια δημοκρατία ευρωπαϊκού τύπου που θα κυβερνάται από το κράτος Δικαίου. Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον από μια σταθερή, ασφαλή και ευημερούσα δημοκρατία στα βόρεια σύνορά της. Οσο συντομότερα προσκληθεί η χώρα μας να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ τόσο καλύτερες θα είναι οι προοπτικές της Ελλάδος να έχει αυτό το κράτος ως γείτονα. Είμαι όμως αισιόδοξος ότι ίσως λάβουμε σύντομα και ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, έπειτα από τόσες θετικές συστάσεις που έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα εργαστούμε σκληρά να παράξουμε αποτελέσματα και να βοηθήσουμε την Κομισιόν να αφαιρέσει τις τελευταίες εναπομείνασες προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στις συστάσεις της. Αυτές οι δύο διαδικασίες, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, πηγαίνουν χέρι-χέρι. Οσο συντομότερα ξεκινήσουμε και σημειώσουμε πρόοδο στην ενταξιακή διαδικασία με την ΕΕ τόσο θα μετασχηματίζουμε την κοινωνία μας σε πλήρη δημοκρατία. Συνειδητοποιώ φυσικά ότι θα έχουμε να ανεβούμε ένα πολύ ψηλότερο βουνό, μια μακρύτερη και επίπονη διαδικασία να ακολουθήσουμε».

«Το αφήγημα της Ευρώπης μάς ανοίγει ένα κοινό μέλλον»

ΕΡΩΤ: Ορισμένοι στη χώρα σας και πέραν αυτής εκφράζουν ανησυχία για το σενάριο μιας Μεγάλης Αλβανίας. Πώς απαντάτε;

ΑΠΑΝΤ: «Είμαστε όλοι πολύ μικροί στα Βαλκάνια για να διεκδικούμε μεγαλύτερα πράγματα από την ευημερία, τη συνεργασία, τη συμπεριληπτικότητα, τη διαφορετικότητα και τον εξευρωπαϊσμό. Το αφήγημα των μεγαλύτερων κρατών μάς οδηγεί πίσω στην Ιστορία. Το αφήγημα της Ευρώπης μάς ανοίγει μπροστά ένα κοινό μέλλον. Πιστεύω ότι στην περιοχή αυτή ανελισσόμαστε και πέφτουμε όλοι μαζί. Ας ανελιχθούμε λοιπόν και ας γίνουμε τα Μεγάλα Βαλκάνια».

ΕΡΩΤ: Γενικότερα, θα λέγατε ότι η αστάθεια επιστρέφει στα Δυτικά Βαλκάνια; Φαίνεται ότι η περιοχή μετατρέπεται σταδιακά σε μια περιοχή γεωπολιτικού ανταγωνισμού, ενώ μεγάλες χώρες ανταγωνίζονται για επιρροή και σκιώδη δίκτυα δρουν παντοιοτρόπως...

ΑΠΑΝΤ: «Πραγματικά, η περιοχή δεν βρίσκεται σε μια πολύ χαρούμενη κατάσταση αυτή τη στιγμή και η κατάσταση εντός αλλά και γύρω από τη "Δημοκρατία της Μακεδονίας" έχει σίγουρα συνεισφέρει σε αυτό το αποτέλεσμα. Το πρόβλημα με τα... προβλήματα είναι ότι αν αγνοηθούν, εξαπλώνονται. Η στρατηγική τροχιά στην οποία η ΕΕ έβαλε τα Βαλκάνια με τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης το 2003 δεν είναι τόσο σταθερή όσο ήταν. Για διάφορους λόγους, η ενταξιακή διαδικασία έχει χάσει έδαφος. Η πολιτική ενέργεια έχει εξανεμιστεί, αφήνοντας πίσω ανολοκλήρωτη δουλειά. Θα ήταν μοιραίο λάθος εκ μέρους της Ευρώπης, του ΝΑΤΟ και των χωρών της περιοχής να ανοίξουν ένα παράθυρο ευκαιρίας σε όσους θα ήθελαν να αμφισβητήσουν την κατάσταση πραγμάτων που διαμορφώθηκε μετά τους πολέμους στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Είναι η ώρα να σπρώξουμε την περιοχή μας μπροστά με αποφασιστικότητα. Η κυβέρνησή μας και η συγκυρία της ελπίδας στην κοινωνία μας, μαζί με την ισχυρή δέσμευσή μας για μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό και σχέσεις καλής γειτονίας και φιλίας στο εξωτερικό, συνιστά μια μεγάλη ευκαιρία για την περιοχή, καθώς επίσης για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ που πρέπει να αξιοποιήσουμε».

18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Πώς Κύριλλος και Μεθόδιος

έβαλαν φωτιά στα Βαλκάνια

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Μετά τον τσάρο Σαμουήλ, για την «ιδιοκτησία» του οποίου μαλώνουν οι Βούλγαροι και οι Σλάβοι της ΠΓΔΜ, ξέσπασε τώρα «ιερός» βαλκανικός πόλεμος... τίνος είναι οι εκ βυζαντινής Θεσσαλονίκης ορμώμενοι Αγιοι της Εκκλησίας, αδερφοί Κύριλλος και Μεθόδιος. Το κουμπί της «έκρηξης» πάτησε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα και αμέσως ήχησαν ρητορικοί κανονιοβολισμοί στη Σόφια, τα Σκόπια και την Αθήνα. Μάλιστα, η «αγία διαμάχη» έφτασε μέχρι και το Βερολίνο, με την καγκελάριο Μέρκελ να αφήνει για λίγο τις προεκλογικές και ευρωπαϊκές σκοτούρες της για να ασχοληθεί με τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο και να αποφανθεί, 1.000 και πλέον χρόνια μετά, σε ποιον ανήκουν οι δύο χριστιανικές προσωπικότητες, οι οποίες χάρισαν στους Σλάβους τη σημερινή γραφή τους.

Ολα άρχισαν με τη βράβευση, στα τέλη Μαΐου στη Μόσχα, του προέδρου της FYROM, Γκεόργκι Ιβάνοφ, από τον Πατριάρχη Κύριλλο. Παρασημοφορήθηκε, λέει, για τη συνεισφορά του στην ενότητα των ορθοδόξων λαών, την ώρα που στην ίδια τη χώρα του η ορθόδοξη εκκλησία είναι χωρισμένη στα δύο, με τους διαφωνούντες να διώκονται και να φυλακίζονται. Στην πραγματικότητα μόνο θρησκευτική σημασία δεν είχε το ταξίδι του Ιβάνοφ στη Μόσχα. Ηταν μια καλά μελετημένη κίνηση για να συναντηθεί ο Ιβάνοφ με τον Πούτιν, σε μια στιγμή κατά την οποία τα Σκόπια έβραζαν στην πολιτική κρίση, και να λάβει ρωσική πολιτική «ευλογία» στην εν εξελίξει αντιπαράθεση με τον νικητή των εκλογών Ζόραν Ζάεφ και τους δυτικούς συμμάχους του.

Η «βόμβα»

Καλωσορίζοντας, λοιπόν, στο Κρεμλίνο τον Ιβάνοφ, ο Πούτιν τον ευχαρίστησε μεταξύ άλλων και για το ότι «η (κυριλλική) γραφή ήλθε σ’ εμάς (σ.σ. τους Ρώσους) ακριβώς από τη “μακεδονική” γη». Αυτό ήταν, τα αίματα άναψαν στα Βαλκάνια. Ο ηγέτης του μεγαλύτερου και ισχυρότερου σλαβικού έθνους, ο πολύς Βλαντιμίρ Πούτιν, πίστωσε τους πατέρες της κυριλλικής γραφής και δασκάλους του εκχριστιανισμού των Σλάβων στα Σκόπια, «υποκλινόμενος» στον πρόεδρο Ιβάνοφ. Στα Σκόπια φούσκωσαν από υπερηφάνεια, αλλά στη Σόφια προκλήθηκε υστερία, με τους πολιτικούς ηγέτες της, αρχής γενομένης από τον πρωθυπουργό Μπορίσοφ, να «ανεβαίνουν στα κάγκελα».

«Το να συνεχίζουμε να έχουμε διαμάχες για την ιστορία, ενώ οι ιστορικοί έχουν εκφράσει προ πολλού τις απόψεις τους σχετικά μ’ αυτά τα θέματα, δεν αποτελεί ευρωπαϊκή προσέγγιση», δήλωσε ο Μπορίσοφ. Και ο αναπληρωτής του, Καρακατσάνοφ, πρόσθεσε: «Προκαλεί απορία το γεγονός ότι ο πρόεδρος του μεγαλύτερου σλαβικού κράτους δεν γνωρίζει την ιστορία των σλαβικών λαών. Η Ρωσία που μιλάει συνέχεια για τους σλαβικούς λαούς και τις χώρες, για την ορθοδοξία, δεν ξέρει την ιστορία». Στο ίδιο μήκος κύματος και η ηγέτις της αντιπολίτευσης, πρόεδρος του σοσιαλιστικού (φιλορωσικού) κόμματος, Κορνέλια Νίνοβα, που είπε πως «δεν δεχόμαστε παρόμοια συμπεριφορά και πρέπει να υπερασπιστούμε την ιστορία μας», ενώ ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ διαμαρτυρήθηκε στον πρέσβη της Ρωσίας στη Σόφια, Ανατόλι Μακάροφ. Καθώς το θέμα απειλούσε να διαταράξει τις ήδη κλονισμένες ρωσοβουλγαρικές σχέσεις, η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα, με δήλωσή της επιχείρησε να ρίξει τους τόνους κάνοντας λόγο για παρερμηνεία των δηλώσεων Πούτιν και «τεχνητά δημιουργημένο σκάνδαλο που δεν πρέπει να αποτελέσει αιτία αναζωπύρωσης παθών».

Και ενώ θα περίμενε κανείς να περιοριστούν οι αντιδράσεις στη Βουλγαρία και τα Σκόπια, αυτές διέβησαν τον Αίμο και έφτασαν στην ελληνική Βουλή. Με ερώτησή του προς τον ΥΠΕΞ Νίκο Κοτζιά, ο βουλευτής της Ν.Δ. και εισηγητής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της «Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας», Μάξιμος Χαρακόπουλος, τον κάλεσε «να θέσει προς τη ρωσική πλευρά το ζήτημα της ανιστόρητης αναφοράς στους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο ως σλαβικής καταγωγής, καθώς και της βράβευσης από τον Πατριάρχη Μόσχας του προέδρου της ΠΓΔΜ για τη συμβολή του στην ενότητα των Ορθοδόξων, ενώ στη χώρα του επικρατεί μια σχισματική Εκκλησία, που δεν έχει κοινωνία με καμία Ορθόδοξη Εκκλησία». Οπως αναφέρει, «αποτελεί κραυγαλέα ιστορική ανακρίβεια να θεωρούνται οι Ελληνες Θεσσαλονικείς αδελφοί, Αγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, που εφηύραν τη γραφή για τους Σλάβους, ως σλαβικής καταγωγής».

Και στον Βορρά

Και αν νομίζετε ότι η ένταση εκτονώθηκε προς τον Νότο, σας πληροφορούμε ότι ένα μέρος της διάβηκε τα Καρπάθια και τον Ρήνο και εισέβαλε στην καγκελαρία, με τον Μπορίσοφ να ζητάει τη συνδρομή της Μέρκελ για να «κατοχυρώσει» την αποκλειστικότητα των Φωτιστών των Σλάβων. Ετσι μετά τη συνάντησή του με την καγκελάριο στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ, διαβεβαίωσε τους δημοσιογράφους πως οι Γερμανοί πολιτικοί είναι ενήμεροι για τις δηλώσεις του Ρώσου προέδρου στη συνάντησή του με τον Ιβάνοφ και πρόσθεσε περιχαρής: «Η Μέρκελ μού είπε, όμως, ότι στο σχολείο τούς δίδαξαν ότι οι δημιουργοί του αλφαβήτου είναι οι Βούλγαροι αδελφοί Κύριλλος και Μεθόδιος και μου υποσχέθηκε ότι την επόμενη 24η Μαΐου (σ.σ. όταν τιμάται η εορτή του σλαβικού αλφαβήτου) θα με συγχαρεί ειδικά για τη λαμπρή αυτή γιορτή», ανέφερε, σύμφωνα με την Deutsche Welle.

Σε ποιον ανήκουν τελικά οι δύο επιφανείς ιεραπόστολοι; Ο Πούτιν τους χάρισε στους Σλαβομακεδόνες. Και επειδή ηγέτες όπως εκείνος δεν ξεστομίζουν τίποτα τυχαία, έκανε ταυτόχρονα εις το όνομα των αγίων και το παιχνίδι του στο επίπεδο της προπαγάνδας στο εσωτερικό της FYROM. Η Μέρκελ από την πλευρά της, τους πίστωσε στον Μπορίσοφ, προσφέροντάς του έτσι και πολιτική στήριξη που τόσο έχει ανάγκη. Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος στην Αθήνα ζητάει εξηγήσεις από τον κ. Κοτζιά, θεωρώντας πως «η προβολή αυτής της θέσης (σ.σ. ότι προήλθαν από μακεδονικά εδάφη) ενισχύει τον ανιστόρητο εθνικισμό των γειτόνων μας και την προσπάθειά τους να οικειοποιηθούν το όνομα και το παρελθόν της ελληνικής Μακεδονίας».

Μια απάντηση στο προαναφερθέν ρητορικό ερώτημα, ίσως βρίσκεται σε αυτό που πολλοί υποστηρίζουν: Οτι, δηλαδή, στα Βαλκάνια σημασία δεν έχει η αλήθεια, αλλά το τι πιστεύουν οι άνθρωποι ότι είναι αλήθεια. Μακριά από το «θέατρο του πολέμου», και εν γαλήνη αναπαυόμενοι στους τάφους τους, στη βασιλική του Αγίου Κλήμεντος στη via Labicana κοντά στο Κολοσσαίο της Ρώμης ο Κύριλλος και κάπου στη Μοραβία (Τσεχία) ο Μεθόδιος, μάλλον θα αναπέμπουν δεήσεις και προσευχές υπέρ της «άνωθεν ειρήνης».

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 18 Ιουνίου 2017

                                              ****************************************

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΜΑΚΕΔΝΩΝ:

Στο ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΜΑΚΕΔΝΩΝ και στην ανάρτηση 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 885, που αναφέρεται στους αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, μπορεί ο αναγνώστης να βρει ένα εκτενές αφιέρωμα, από το οποίο αντιγράφουμε το μέρος για τη δημιουργία του Κυριλλικού Αλφαβήτου και τον εκχριστιανισμό των Σλάβων.

«Το 863, μετά απo αίτημα του Σλάβου ηγεμόνα της Μοραβίας Ρατισλάβου, όταν αυτοκράτορας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν ο Μιχαήλ ο Γ', ο Πατριάρχης Φώτιος επέλεξε τους Μεθόδιο και Κύριλλο, οι οποίοι διακρίνονταν για τη σοφία τους, για το δύσκολο έργο του εκχριστιανισμού των Σλάβων. Οι δύο ιερωμένοι δέχτηκαν με μεγάλη προθυμία και χαρά, θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα υπηρετούσαν το θέλημα του Θεού και θα οδηγούσαν στο δρόμο της σωτηρίας τους λαούς των περιοχών που βρίσκονταν πάνω από τα βόρεια σύνορα της Αυτοκρατορίας.

Προκειμένου να διευκολύνουν την προσέγγισή τους προς τους λαούς αυτούς, χρησιμοποίησαν ένα νέο αλφάβητο, βασισμένο στο ελληνικό, το οποίο μπορούσε να αποδώσει τους φθόγγους της σλαβικής γλώσσας, και το οποίο εφηύρε ο Κύριλλος.

Σε αυτό τo αλφάβητο, που ονομάστηκε Γλαγολιτικό, μετέφρασαν την Αγία Γραφή, πoλλά λειτουργικά και θεολογικά βιβλία, καθώς και τη Χριστιανική λειτουργική υμνολογία. Επάνω στο Γλαγολιτικό αλφάβητο στηρίζεται και η σημερινή Κυριλλική γραφή (που ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Κύριλλου) των σλαβικών εθνών και πάνω σε αυτό αναπτύχθηκε ολόκληρη η γραμματεία τους.

Η διαφωτιστική τους αποστολή εκεί προκάλεσε την οργή, τη ζήλια και το μίσος στα μέρη των φράγκων και του γερμανο-λατινικού κλήρου και ήταν η αιτία να υπάρξουν εντάσεις ανάμεσα στην εκκλησία και την πολιτική. Οι ιεραπόστολοι αδελφοί αναγκάστηκαν από τον Πάπα Avδριαvό τoν Β' να προσέλθουν στη Ρώμη για να απολογηθούν στις κατηγορίες ότι παραβιάζουν το τριγλωσσικό δόγμα, σύμφωνα με το οποίο η χριστιανική ιεροτελεστία μπορεί να τελείται μόνο στην Eβραϊκή, την Ελληνική και τη Λατινική γλώσσα.

Εκεί ο Άγιος Κύριλλος υποστήριξε ότι όλοι οι λαοί, όπως και οι Σλάβοι, δικαιούνται να δοξάζουν τον Θεό και να δημιουργούν την κουλτούρα τους στην μητρική τους γλώσσα. Ο Πάπας Avδριαvός o Β' επείσθη, αγίασε τα μεταφρασμένα βιβλία, ενώ σε μερικές εκκλησίες της Ρώμης τελέστηκε λειτουργία στη σλαβική γλώσσα, προς αναγνώρισή της στο Χριστιανικό κόσμο. Πρόκειται για μια επιτυχημένη αποστολή των Αγίων αδελφών.

Ο Κύριλλος παρέμεινε στη Ρώμη μέχρι το θάνατό του, το Φεβρουάριο του 869. Ετάφη με τιμές στον προσωπικό τάφο του Πάπα Avδριαvού τoν Β', ενώ αργότερα μετακινήθηκε στη βασιλική του Αγίου Κλεμεντίνου στη Ρώμη, όπου και σήμερα φυλάσσονται τα λείψανά του. Το χριστιανικό διαφωτιστικό και αποστολικό έργο συνεχίζει ο μεγαλύτερός του αδελφός Μεθόδιος, ο οποίος απεβίωσε στις 6 Απριλίου 885 ως επίσκοπος Μοραβίας.»

18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ:

«Θετικό το μήνυμα μετριοπάθειας 

των Σκοπίων»

Συνέντευξη του τομεάρχη Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας κ, Γιώργου Κουμουτσάκου

δημοσίευσε στο φύλλο της 18 Ιουνίου 2017, η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ. Ο συντάκτης Απόστολος Χονδρόπουλος υπέβαλε στον κ. Κουμουτσάκο και ερώτηση για το Σκοπιανό, την οποία και αντιγράφουμε παρακάτω:

ΕΡΩΤΗΣΗ: Μετά και τη συνάντησή σας με τογ ΥΠΕ2 της ΠΓΔΜ, διακρίνετε στοιχεία πραγματικής διάθεσης μετακίνησης της ηγεσίας της γειτονικής χώρας από θέσεις που δεν επέτρεπαν μέχρι σήμερα την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι καταρχήν θετικό ότι από τη νέα κυβέρνηση των Σκοπίων εκπέμπεται ένα μήνυμα μετριοπάθειας, ένα μήνυμα πιο εποικοδομητικό, πιο παραγωγικό από ό,τι είχαμε συνηθίσει στο παρελθόν. Αυτό, όμως, αφορά κυρίως στην ατμόσφαιρα των διμερών μας σχέσεων και τά ζητήματα που τις απασχολούν. Εμάς πρέπει να μας ενδιαφέρει η ουσία. Και αυτό θα φανεί στο επόμενο χρονικό διάστημα. Εμείς, όπως ξέρετε, πιστεύουμε στην ανάγκη μιας αμοιβαίως αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίάς χωρίς ανιστόρητες δοξασίες και απαράδεκτους εθνικισμούς. Οσο η εκκρεμότητα παραμένει δεν μπορεί να υπάρξει ένταξη της γειτονικής χώρας στους ευρωπαϊκούς και ευρωατλαντικούς θεσμούς. «Μη λύση - μη πρόσκληση». Αυτός ήταν ο πυρήνας της πολιτικής του Βουκουρεστίου και αυτή η πολιτική της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή, με υπουργό Εξωτερικών την Ντόρα Μπακογιάννη και υπουργό Εθνικής Αμυνας τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, παραμένει. Δικαιωμένη και αμετακίνητη.

                                           *****************************************

Το «Μακεδονικό» ζήτημα σε θετική πορεία

Του ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗ

ΤΟ 2008, εποχή που κυριαρχούσε το λεγόμενο Μακεδονικό Ζήτημα στη νεότερή του έκδοση, έλαβαν χώρα σημαντικές εξελίξεις που αφορούσαν στην ονομασία της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, στις οποίες συμμετείχαν και διαπραγματευτές του διεθνούς παράγοντος, των Ηνωμένων Πολιτειών προεξαρχουσών, ενώ διαμορφώθηκε ένα σκηνικό πόλωσης μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ και της Ελλάδας ως προς τη θέση που θα λάμβαναν σχετικά με την ένταξη του κράτους αυτού στους κόλπους του. Το πρόβλημα που δημιουργείτο συνίστατο στην άρνηση της Ελλάδας να δεχθεί ένταξη κράτους στο ΝΑΤΟ ή την Ευρωπαϊκή Ενωση, φέροντος το όνομα Μακεδονία ή παραγώγου του.

Το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπιών δημιούργησε ιδιαίτερες εντάσεις στην ελληνική κοινή γνώμη και όχι μόνο, ενώ εκδηλώθηκαν μαζικά συλλαλητήρια του Ελληνισμού καθ’ άπασαν την υφήλιο. Οι πιέσεις προς την τότε και τις μετέπειτα ελληνικές κυβερνήσεις, τόσο από το διεθνή παράγοντα όσο και από διάφορους απεσταλμένους των ΗΠΑ, υπήρξαν έντονες και εν πολλοίς ασφυκτικές. Επεχειρήθη τότε να εξευρεθεί μια λύση στο ζήτημα που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, πράγμα το οποίο επετεύχθη μόνο σε ένα βαθμό που αφορούσε στην αποδοχή από την Ελλάδα της προσωρινής ονομασίας των Σκοπιών ως Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα υφίσταται ως μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας από το 1952 και βεβαίως από το 1981 μέλος της τότε ΕΟΚ και μετέπειτα Ε.Ε.

Οι ποικίλες εκδοχές της ονομασίας που κατατέθηκαν από τον ειδικό μεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, αφορούσαν σε διάφορες σύνθετες προτάσεις, στις οποίες περιλαμβανόταν η αναφορά στη Μακεδονία, υπό το πρίσμα μιας έννοιας γεωγραφικού προσδιορισμού. Η αποδοχή των προτάσεων θα σήμαινε κατ’ αρχάς την ένταξη των Σκοπιών στο ΝΑΤΟ και εν συνεχεία σε άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η ένταξη των Σκοπιών στο ΝΑΤΟ ενδιαφέρει ιδιαιτέρως τις ΗΠΑ γιατί ως αμυντικός οργανισμός της Δύσης θα δημιουργούσε ένα αμυντικό προγεφύρωμα του δυτικού παράγοντα εν είδει σφήνας στα Βαλκάνια και δη στο μαλακό υπογάστριο της Σερβίας. Αυτό θα σήμαινε μια εξισορρόπηση του φιλορωσικού σερβικού παράγοντα.

Στις 2 Απριλίου, κατά τη διάρκεια της Συνόδου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας που διεξαγόταν στο Βουκουρέστι, η Ελλάδα του τότε πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή άσκησε το περίφημο βέτο στην ένταξη των Σκοπιών στον οργανισμό, εάν δεν γινόταν συμφωνία ως προς το ζήτημα του ονόματος. Το γεγονός αυτό προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις στις σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ, αλλά και εξελίξεις στο εσωτερικό ίων Σκοπιών, τέτοιες που να ομιλεί η κυβέρνηση των Σκοπιών για ανάγκη επανακαθορισμού στρατηγικής.

Σήμερα, έπειτα από όλη αυτή την τρικυμιώδη συγκρουσιακή εξέλιξη, η κυβέρνηση των Σκοπιών δείχνει καταρχήν να αναγκάζεται να μεταβάλει τη θέση της, προκειμένου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αποδεχόμενη ονομασία των Σκοπιών, που δεν προσδιορίζουν τα Σκόπια ως Μακεδονία. Εάν αυτό συμβεί, τότε θα πρόκειται για μια νίκη στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, που καταδεικνύει πως η υπομονή, η αντοχή, ο αγώνας και η στρατηγική εν τέλει δικαιώνονται. Αυτά πρέπει να γίνουν μαθήματα και διδάγματα για το Κυπριακό.

Η έκβαση αυτή δικαιώνει σήμερα την πολιτική του Κώστα Καραμανλή και των ελληνικών κυβερνήσεων διαχρονικά που ακολούθησαν μια στρατηγική απόρριψης του ονόματος Μακεδονία, όχι στο πλαίσιο μιας αντίληψης απλής ονοματολογίας, αλλά ως πολιτική που καλλιεργούσαν τα Σκόπια ενταγμένη σε ένα πλαίσιο αλυτρωτισμού έναντι του ελλαδικού χώρου.

Ολη η πολιτική κουλτούρα των Σκοπιών δεν περιοριζόταν στην ονομασία του κράτους και μόνον, αλλά στην αντίληψη πως η ελληνική Μακεδονία αποτελεί μια συνέχεια του σκοπιανού κρατικού μορφώματος, έναντι της οποίας λειτουργεί ένας εθνικός αλυτρωτισμός, που καλλιεργείτο στο εκπαιδευτικό σύστημα και τη δημοσιότητα, τουτέστιν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης των Σκοπιών, Αυτός ήταν ο πραγματικός κίνδυνος για την Ελλάδα. Εάν επρόκειτο για μια απλή ονομασία ενός φιλικού γειτονικού κρατιδίου, το οποίο ηρέσκετο να ονομάζεται Μακεδονία και δεν αντιλαμβανόταν τον εαυτό του ως την ιστορική Μακεδονία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπως έκαναν οι Σκοπιανοί, και δεν διεκδικούσε την επέκτασή του στη λεγάμενη αλύτρωτη Μακεδονία του ελλαδικού χώρου, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Θα ήταν ένα φιλικό κράτος, το οποίο ηρέσκετο να φέρει το όνομα Μακεδονία. Τελεία και παύλα. Κάτι ανάλογο υπάρχει στις ΗΠΑ, δηλαδή μια μικρή πόλη που λέγεται Αθήνα, όπερ δεν δημιουργεί κανένα ζήτημα. ■

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 18 Ιουνίου 2017

18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

«Μακεδονία του Βαρδάρη» η πρόταση

της Αθήνας στα γειτονικά Σκόπια.

Του ΒΑΣΙΛΗ ΣΚΟΥΡΗ

Οι πρώτες προτάσεις για τον συμβιβασμό στην ονομασία του γειτονικού μας κράτους των Σκοπίων πέφτουν ήδη στο τραπέζι, ενώ επίκειται ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στην ΠΓΔΜ στα τέλη Αυγούστου. Η Αθήνα, όπως αποκαλύπτει σήμερα η Realnews, προτείνει στο παρασκήνιο το όνομα «Μακεδονία του Βαρδάρη», εκτιμώντας ότι ο γεωγραφικός προσδιορισμός αποκλείει τα αλυτρωτικά αιτήματα της γειτονικής χώρας. Ως εναλλακτική πρόταση επανήλθε και το όνομα «Δημοκρατία των Σκοπίων», που όμως η ηγεσία της ΠΓΔΜ έχει αποκλείσει κατά το παρελθόν.

Η συγκεκριμενοποίηση του ονόματος δεν συζητήθηκε, σύμφωνα με τις δύο πλευρές τουλάχιστον, στην πρόσφατη συνάντηση του Νίκου Κοτζιά με τον ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ, όμως είναι σε γνώση και της ηγεσίας των Σκοπίων και του ειδικού διαμεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών Μάθιου Νίμιτς ο οποίος προγραμματίζει ταξίδι στις δύο χώρες εφόσον σταθεροποιηθεί η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ.

Αρμόδιες κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι το θέμα του ονόματος των Σκοπίων θα συζητηθεί ουσιαστικά μετά τις γερμανικές εκλογές καθώς -όπως τονίζουν- το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί μόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς το Βερολίνο παίζει σημαντικό ρόλο στην περιοχή, ενώ η Ουάσιγκτον επί διακυβέρνησης Τραμπ αποσύρει δυνάμεις τις οποίες και μεταφέρει στη Μέση Ανατολή και τον αραβικό κόσμο.

Ούτως ή άλλως το κύριο ζητούμενο για Ουάσιγκτον και Βερολίνο είναι η σταθεροποίηση της κυβέρνησης του Ζ. Ζάεφ, την οποία πολλοί στα Σκόπια, και κυρίως ο Νίκολα Γκρούεφσκι και οι υποστηρικτές του, θεωρούν ως «παρένθεση». Στην κατεύθυνση αυτή τόσο η Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και οι ΗΠΑ πιέζουν για ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, έστω και χωρίς τη λύση του ονόματος με την προσωρινή ονομασία που διαθέτει σήμερα στον οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών. Ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς διεμήνυσε στον Ν. Ντιμιτρόφ, κατά τη συνάντηση που είχαν την περασμένη Τετάρτη στην Αθήνα, ότι προκειμένου να άρει η Αθήνα το βέτο για την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ, χρειάζεται να υπάρξει οριστική λύση του ονόματος. Η Αθήνα κατανοεί ότι η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων δεν είναι αρκετά σταθεροποιημένη, προκειμένου να καθίσει στο τραπέζι για έναν συμβιβασμό στο όνομα, πλην όμως δεν θα επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί η κατάσταση στο εσωτερικό των Σκοπίων για να ενταχθεί η γειτονική μας χώρα στο ΝΑΤΟ χωρίς λύση του ονόματος.

Τον Αύγουστο, πάντως, όπως αποκαλύπτει σήμερα η «Κ», θα επισκεφθεί τα Σκόπια ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς σε μία προσπάθεια να διατηρηθεί το καλό κλίμα που δη- μιουργείται μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Επίκεντρο, το θέμα της προώθησης των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης στο οποίο τα Σκόπια φέρεται να συναινούν. «Θα βάλουμε πολύ κρέας στο συγκεκριμένο θέμα», φέρεται να είπε στον Ν. Κοτζιά ο ομόλογός του Ν. Ντιμιτρόφ.

Καθοριστική για τις εξελίξεις στην περιοχή αναμένεται να είναι και η επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στα Σκόπια εντός του καλοκαιριού, καθώς από τον χώρο των δυτικών Βαλκανίων η μόνη χώρα η οποία έχει μείνει εκτός Βορειοατλαντικής Συμμαχίας είναι η ΠΓΔΜ, από τη στιγμή που η Σερβία δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο, ενώ ούτε καν συζητείται η ένταξη της Βοσνίας/Ερζεγοβίνης και του Κοσόβου.

Αίσθηση προκάλεσε η σκληρή στάση που κράτησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκοπής Παυλόπουλος στη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εξωτερικών των Σκοπίων την περασμένη Τετάρτη. «Δεν καταλαβαίνω τη στάση σας. Σας ωφέλησε έως τώρα σε τίποτα η αδιαλλαξία σας; Αλλες γειτονικές χώρες επιβουλεύονται την κυριαρχία σας και την ακεραιότητά σας. Η Ελλάδα θα είναι δίπλα σας και θα συμβάλει στην ένταξή σας στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. εφόσον υπάρξει οριστική λύση στο θέμα του ονόματος. Διδαχθείτε από τη στάση ενός παλιού κομμουνιστή, όπως ήταν ο Κίρο Γκλιγκόροφ, δεν θα χάσετε», φέρεται να είπε στον Ν. Ντιμιτρόφ, σε συνάντηση που είχαν στο Προεδρικό Μέγαρο.

Οι εκλογές στην Αλβανία

Το τοπίο στα Βαλκάνια, πάντως αναμένεται να σταθεροποιηθεί περισσότερο, έστω και προσωρινά, μετά τις εκλογές στην Αλβανία, ιδίως εάν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες και στα Τίρανα σχηματιστεί κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού. Ο Εντι Ράμα, άλλωστε, και σύμφωνα πάντοτε με τις δημοσκοπήσεις δεν φαίνεται να κερδίζει αυτοδυναμία, με Ουάσιγκτον και Ευρωπαϊκή Ενωση να πιέζουν τόσο αυτόν όσο και τον βασικό του αντίπαλο της Δεξιάς να συγκυβερνήσουν. Μία τέτοια εξέλιξη εκτιμάται ότι θα συμβάλει περισσότερο στη σταθεροποίηση των Σκοπίων.

                                               **************************************

Ζητούμενο οι αντοχές

Του ΠΑΝΑΓΗ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ

Η ΔΙΑΜΑΧΗ με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας για το θέμα του ονόματος κρατάει σχεδόν 30 χρόνια. Η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό της να τη χάσει, πέραν όλων των άλλων πλέον και για λόγους αυτοσεβασμού και πρεστίζ της χώρας. Υπό αυτήν την έννοια, ήταν απολύτως θεμιτή η πρωτοβουλία της κυβέρνησης Καραμανλή το 2007- 08 να προσπαθήσει να επιβάλει στα Σκόπια έναν συμβιβασμό ενόψει της προσπάθειάς τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Η επιθυμία των Σκοπίων ήταν ο ισχυρότερος μοχλός πίεσης που διέθετε η Αθήνα, η οποία τον χρησιμοποίησε με διπλή στρατηγική. Πρώτον, έκανε το συναινετικό βήμα, αποδεχόμενη μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις, δεύτερον απείλησε με βέτο αν ο συμβιβασμός δεν γινόταν δεκτός. Δυστυχώς, ο τότε πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι, είχε αποφασίσει να παίξει το εθνικιστικό χαρτί ως το τέλος. Η Ελλάδα έβαλε βέτο. Πήρε στο Βουκουρέστι τη δεύτερη καλύτερη λύση για τη συνολική διπλωματική προσπάθεια, μια απόφαση πως η ΠΓΔΜ θα δεχόταν πρόσκληση από το ΝΑΤΟ μόνο αφού λυθεί το θέμα της ονομασίας, θα προτιμούσε την πρώτη, να είχε επιβάλει στα Σκόπια τον συμβιβασμό. Ο νέος πρωθυπουργός, Ζάραν Ζάεφ, ξέρει πως δεν θα κερδίσει από το εθνικιστικό χαρτί και επιθυμεί διακαώς την ένταξη σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. Αυτό ανοίγει τον δρόμο για μια νέα προσπάθεια στα πρότυπα του 2007-08. Το αν θα ευοδωθεί, ωστόσο, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αντοχές της κυβέρνησης Ζάεφ στο εσωτερικό των Σκοπίων.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα REALNEWS, 18 Ιουνίου 2017

17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Διπλωματικός πυρετός

Απόσπασμα από ανάλυση της κ. Κατερίνας Δράκου, στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 17 Ιουνίου 2017, που αναφέρεται στο Σκοπιανό:

«Τη γραμμή άμυνας σε θέματα κορυφαίας εθνικής σημασίας στα οποία κυοφορούνται εξελίξεις προσεχώς χαράζει η Αθήνα, που καλείται να διαχειριστεί σχεδόν ταυτόχρονα τρία μέτωπα: το Κυπριακό, τα ελληνοτουρκικά και τις ευρωατλαντικές επιδιώξεις των Σκοπιών.

............................................................................................................................................

Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ. Το τρίτο αμιγώς διπλωματικής φύσης ζήτημα πάνω στο οποίο καλείται να ισορροπήσει η Αθήνα είναι το θέμα της ονομασίας των Σκοπιών, που φαίνεται να ανοίγει και πάλι με τις ευλογίες των Αμερικανών.

Οι ΗΠΑ σε μια προσπάθεια να απεμπλακούν από τον άχαρο ρόλο της διαμεσολάβησης στην ταραγμένη ζώνη των Βαλκανίων επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν το μομέντουμ που δημιουργεί η ανάληψη της εξουσίας από τη νέα μετριοπαθή κυβέρνηση των Σκοπιών και φαίνεται να ασκούν πιέσεις προς την Αθήνα ώστε να ξεπεραστεί ο σκόπελος της ονομασίας. Ευκαιρία να αποφύγει τις δύσκολες διαπραγματεύσεις σε διμερές επίπεδο αναζητά και ο νέος Πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος θέτει ως βασική του επιδίωξη την ελληνική συναίνεση ώστε η χώρα του με την προσωρινή της ονομασία να εξασφαλίσει ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Η απάντηση της Αθήνας είναι αρνητική, με τον Νίκο Κοτζιά, να επαναλαμβάνει την εθνική γραμμή πλεύσης ότι δηλαδή η ευρωατλαντική προοπτική της ΠΓΔΜ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επίλυση του ονοματολογικού κατά την πρώτη του συνάντηση με τον νέο σκοπιανό ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ την προηγούμενη Τετάρτη στην Αθήνα.

Διπλωματικές πηγές αποτιμούν θετικά τη διάθεση συνεργασίας και τους τόνους μετριοπάθειας που επιδεικνύει η νέα κυβέρνηση των Σκοπιών. Αναμένουν ωστόσο και απτά δείγματα γραφής μέχρι να ξεκινήσουν και πάλι οι διαβουλεύσεις για το ονοματολογικό, μετά το φθινόπωρο.»

16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Το παζλ με τα Σκόπια

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Η συζήτηση του ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, με τον Αλέξη Παπαχελά στον ΣΚΑΪ έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Η νέα κυβέρνηση στα Σκόπια δεν βιάζεται να ανοίξει το θέμα του ονόματος στις σχέσεις με την Αθήνα, πολύ περισσότερο, να συζητήσει θέμα αλλαγής του. Θα ήταν σαν να ήθελε να αυτοκτονήσει. Ο νεαρός, αλλά έμπειρος διπλωμάτης το είπε καθαρά. Να μπούμε στο ΝΑΤΟ με το ακρωνύμιο FYROM και μετά να συζητήσουμε με την Αθήνα για την εξεύρεση μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης.

Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση Ζάεφ δεν έχει δείξει ότι έχει διαφορετική θέση από εκείνη της φόρμουλας της διπλής ονομασίας: ένα όνομα, το συνταγματικά κατοχυρωμένο «Δημοκρατία της Μακεδονίας», δηλαδή, για όλο τον κόσμο και το εσωτερικό και ένα άλλο, το οποίο θα συμφωνηθεί μεταξύ Σκοπίων και Αθήνας, το οποίο θα χρησιμοποιείται στις σχέσεις των δύο χωρών. Αυτή είναι και η «κόκκινη γραμμή» των Σκοπίων στη διαπραγμάτευση και αν ο Ζάεφ, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, αποτολμήσει ένα βήμα πίσω, χωρίς να κάνει το ίδιο και η Αθήνα από τη δική της «κόκκινη γραμμή», θα γίνει αμέσως ο «εθνικός μειοδότης» και θα πέσει την άλλη μέρα. Ο Γκρούεφσκι μπορεί να αποπέμφθηκε, αυτή είναι η πραγματικότητα, από την εξουσία για να διευκολύνει τις εξελίξεις, δεν ηττήθηκε, όμως, ή δεν συνετρίβη αν θέλετε. Και είναι έτοιμος να ξεσηκώσει τη σλαβομακεδονική κοινή γνώμη εναντίον του Ζάεφ, τον οποίο θα εμφανίσει ως προδότη. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως μια ολόκληρη γενιά στη γειτονική χώρα μεγάλωσε με την, καλλιεργούμενη από ηγέτες όπως ο Γκρούεφσκι, φοβία ότι οι Ελληνες απεργάζονται σχέδια κλοπής του ονόματος και της εθνικής ταυτότητας. Και επ’ αυτού, οι δικές μας ευθύνες δεν είναι μικρές. Θα είναι, ωστόσο, μέγα λάθος να θεωρήσουμε ότι η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο του Ζάεφ και αν, ως πρωθυπουργός, θέλει να βάλει τη χώρα του στο ΝΑΤΟ πρέπει να εκπληρώσει τους όρους του Βουκουρεστίου, ενώ εμείς θα «αναπαυόμαστε» στον καναπέ.

Το κλίμα έχει αλλάξει άρδην. Οι Δυτικοί εμφανίζονται αποφασισμένοι να βάλουν στο ΝΑΤΟ πρώτα, και στην Ε.Ε. αργότερα, τη FYROM για λόγους γεωπολιτικής σταθερότητας και by pass υπάρχουν πολλά για να παρακαμφθεί το Βουκουρέστι. Κυκλοφορούν ήδη μερικά από αυτά στους διπλωματικούς διαδρόμους. Οι πιέσεις, λοιπόν, θα στραφούν όχι στα Σκόπια, αλλά στην Αθήνα. Μένει να δούμε αν η Αθήνα είναι έτοιμη να διαχειριστεί προς όφελος των εθνικών συμφερόντων τη νέα πραγματικότητα. Και για να είμαστε δίκαιοι, όχι μόνο η κυβέρνηση αλλά και η αντιπολίτευση πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Περιθώρια για άλλα λάθη δεν υπάρχουν.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 16 Ιουνίου 2017

14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Έμμεσο «όχι» Κοτζιά σε ένταξη της ΠΓΔΜ

στο ΝΑΤΟ με το προσωρινό της όνομα

Ένα μικρό αρχικό βήμα στην προσπάθεια επίλυσης της ονομασίας της ΠΓΔΜ έκαναν στην πρώτη συνάντησή τους ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και ο νέος σκοπιανός ομόλογός του Νίκολα Ντιμιτρόφ, (ΦΩΤΟ) με τις δυο πλευρές ωστόσο να διατυπώνουν σαφώς διαφορετικές απόψεις για τα αποφασιστικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν.

Ο κ. Κοτζιάς απέρριψε εμμέσως πλην σαφώς την ιδέα ένταξης της γείτονος χώρας στο NATO με το προσωρινό της όνομα, δηλαδή ως ΠΓΔΜ, ουσιαστικά επαναβεβαιώνοντας την ελληνική απόφαση να ασκήσει βέτο το 2008 στην προσχώρηση των Σκοπίων στη Συμμαχία προτού λυθεί κοινή συναινέσει το ονοματολογικό.

Τόνισε πως η Αθήνα στηρίζει την ένταξη όλων των δυτικών Βαλκανίων στο ευρω-ατλαντικό οικοδόμημα, όμως δεν είναι δυνατόν να της ζητούν να κάνει περισσότερα από τις ίδιες τις χώρες που θέλουν να μπουν στο NATO και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Η Αθήνα θέλει την είσοδο της ΠΓΔΜ στην Ε.Ε. και στο NATO όμως η λύση θα δοθεί με συμβιβασμό στο θέμα της ονομασίας, η οποία θα κατατεθεί στον ΟΗΕ και στη συνέχεια σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς», προσέθεσε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας.

Από την πλευρά του, ο κ. Ντιμιτρόφ ζήτησε ανοιχτά τη στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης για να ξεπεραστούν τα εμπόδια που προκαλεί στην ΠΓΔΜ η διένεξη για την ονομασία.

«Έχετε το μοχλό στα χέρια σας», είπε χαρακτηριστικά, ενώ υποστήριξε πως η Ελλάδα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι βοηθώντας την ΠΓΔΜ θα ενισχυθεί η στρατηγική σχέση των δύο χωρών.

Θετικά πρώτα μηνύματα

Και οι δυο υπουργοί πάντως χαιρέτισαν τη σημερινή συνάντηση ως ένα καλό πρώτο βήμα στη διαπραγμάτευση για το ονοματολογικό, ενώ συμφωνήσαν να ξανασυναντηθούν στα Σκόπια τέλη Αυγούστου ώστε να συνεχίσουν τις συζητήσεις.

Οι δύο ΥΠΕΞ τόνισαν πως σήμερα εξέτασαν σειρά νέων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και συνεργασιών, με τον κ. Ντιμιτρόφ να κάνει λόγο για μία «καλή αρχή» στη διαπραγμάτευση και τον κ. Κοτζιά να επισημαίνει πως θεμελιώνεται μία «καλή διάθεση» που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για συμβιβασμούς.

Η νέα κυβέρνηση στα Σκόπια έχει προβεί σε κάποια μηνύματα καλής θελήσεως, με κύριο παράδειγμα την δήλωση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ πως η πολιτική των κυβερνήσεων Γκρουέφσκι να εγκαθίστανται ανδριάντες αρχαίων προσώπων στα Σκόπια και τα ονόματά τους να δίνονται σε αεροδρόμια και δρόμους ήταν προβοκατόρικο λάθος.

Ο κ. Ντιμιτρόφ μάλιστα επανέλαβε πως, κατά την άποψή του, αυτές οι ενέργειες έβλαψαν τις διμερείς σχέσεις. Προσέθεσε με νόημα ότι ο ίδιος βλέπει πέρα από τις ονομασίες δρόμων και ότι αυτές οι διενέξεις έχουν χρησιμοποιηθεί από όσους θέλουν να προκαλέσουν ζημιά στη σχέση των δύο χωρών.

ΠΗΓΗ: skai.gr

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ

Οι δύο υπουργοί απάντησαν σε μία ερώτηση ο καθένας, που υποβλήθηκαν από Έλληνα και Σκοπιανό δημοσιογράφους. Παραθέτουμε τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις, σε πλήρες κείμενο.

Έλληνας Δημοσιογράφος: Γεια σας κ. Ντιμιτρόφ, καλώς ήρθατε στην Αθήνα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: μολονότι έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια το κλίμα μεταξύ των δύο χωρών -και σε αυτό συνέβαλαν και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης τα οποία πήγαν πολύ καλά και από τις δυο πλευρές-, παραμένει στην ελληνική κοινωνία η αίσθηση ότι, από τη δική σας την πλευρά, καλλιεργείται, ή τουλάχιστον καλλιεργήθηκε τα τελευταία χρόνια και έντονα μάλιστα, αυτή η ιδεολογία του αλυτρωτισμού. Ένα μεγάλο ζήτημα για την ελληνική κοινωνία με αγάλματα, με σχολικά βιβλία, με μνημεία και τα λοιπά.

Έχω έρθει στα Σκόπια, ακολουθώντας τον κ. Κοτζιά και πραγματικά είναι εντυπωσιακό αυτό. Αυτή τη στιγμή, εσείς εκφράσατε τη διάθεση, ως νέα Κυβέρνηση, να το αλλάξετε. Μπορείτε να μας πείτε τι προτίθεστε να κάνετε συγκεκριμένα; Υπάρχουν ονομασίες δρόμων, υπάρχουν ονόματα αεροδρομίων, τα βιβλία... Πώς έχετε σκοπό να προχωρήσετε; Ορισμένα δεν έχουν και κανένα οικονομικό κόστος. Σας ευχαριστώ πολύ.

Ν. ΝΤΙΜΙΤΡΟΦ: Σας ευχαριστώ για την ερώτησή σας. Μιλώντας ειλικρινά, για εμάς που δεν είμαστε εκτεθειμένοι καθημερινά, προφανώς, στη συζήτηση που γίνεται στην ελληνική κοινωνία, αυτή η διαρκής επανάληψη της λέξεως «αλυτρωτισμός» είναι πολύ παράξενη. Αλυτρωτισμός σημαίνει ότι θέλεις να αποκτήσεις κάτι το οποίο δε σου ανήκει.

Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι εστιάζουμε στα σύνορα τα δικά μας, θέλουμε να διατηρήσουμε τη χώρα μας, τη δική μας χώρα. Είμαστε για πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στην αναμονή, βρισκόμενοι σε μια περιοχή η οποία δεν είναι σε πολύ καλή κατάσταση.

Δεν είμαι άνθρωπος, ο οποίος θα έδινε σημασία σε αγάλματα και σε ονόματα. Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο έχει ζημιώσει τις σχέσεις μας και έχει βοηθήσει αυτούς που δεν επιθυμούν καλές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Και αυτοί είναι που έχουν εκμεταλλευτεί το συγκεκριμένο θέμα.

Με ρωτάτε σχετικά με συγκεκριμένα μέτρα που σκοπεύουμε να πάρουμε. Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι η συγκεκριμένη είναι η πρώτη συνάντηση. Δεν πας να χορέψεις κατευθείαν με κάποιον μόλις τον συναντήσεις. Συνεπώς, πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας, ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερες συναντήσεις. Όμως, νομίζω, θα βρούμε το δρόμο να αντιμετωπίσουμε θέματα τα οποία μας αποσπούν από το βασικό στόχο που είναι η ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των χωρών μας.

Σκοπιανός Δημοσιογράφος: Κύριε Κοτζιά, μιλήσατε πολύ ωραία για την ανάγκη ανάπτυξης της φιλίας μεταξύ των δυο χωρών. Από την άλλη, το βέτο στο Βουκουρέστι το 2008 ήταν κάτι το οποίο εμείς το βιώσαμε ως μια εχθρική πράξη. Επιπλέον, η πράξη αυτή προκάλεσε μια πάρα πολύ σοβαρή εσωτερική κρίση, η οποία απείλησε την ασφάλεια ολόκληρης της περιοχής.

Αν η Ελλάδα ενδιαφέρεται πραγματικά για τη σταθερότητα της περιοχής κι αν η Ελλάδα ενδιαφέρεται πραγματικά να υπάρχει ένας σταθερός βόρειος γείτονας, τότε μπορούμε να αναμένουμε από εσάς την υποστήριξή σας; Και θα δεχθείτε η χώρα μας να γίνει κράτος μέλος του ΝΑΤΟ χρησιμοποιώντας την προσωρινή ονομασία; Να συνεχιστούν οι συνομιλίες μεταξύ μας ώστε να επιλύσουμε το τελευταίο ανοιχτό θέμα μεταξύ των δυο χωρών μας; Σας ευχαριστώ πολύ.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ευχαριστώ για την ερώτηση. Να ευχαριστήσω κατ' αρχάς, γιατί το ξέχασα από την αρχή, όπως οφείλω κάθε φορά να κάνω, το διερμηνέα, γιατί όλα αυτά τα πράγματα δε θα υπήρχαν αν δεν υπήρχε η μεσολάβηση ανθρώπων του καθημερινού μόχθου που φροντίζουν να μας μεταφράζουν. Καμιά φορά μας μεταφράζουν καλύτερα απ’ ό,τι τα λέμε εμείς οι ίδιοι. Ευχαριστώ πολύ λοιπόν, κατ' αρχάς.

Δεύτερον, ακούστε να σας πω: Η Ελλάδα θέλει όλη η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων να γίνει μέρος -όπως εκείνοι το επιθυμούν, όχι γιατί το θέλουμε εμείς- του ευρωατλαντικού συστήματος. Το θέμα είναι πόσο πολύ το επιθυμούν. Γιατί δε μπορούν να απαιτούν να το επιθυμούμε εμείς περισσότερο από τις ίδιες.

Να μας καλούν, λοιπόν, να κάνουμε πίσω στις απόψεις μας, χωρίς ωστόσο να κάνουν εκείνοι κίνηση, για κάτι που υποτίθεται τους ενδιαφέρει περισσότερο από εμάς. Ενδιαφερόμαστε, αλλά πιστεύουμε ότι ενδιαφέρονται και αυτές οι χώρες. Όταν λοιπόν ενδιαφερόμαστε και οι δυο πλευρές, πρέπει να βρούμε το δρόμο της συνεννόησης και των συμβιβασμών.

Το Φλεβάρη του 2015, είπα στους φίλους μου Ευρωπαίους εταίρους, «μην καλοπιάνετε τη φίλη βόρεια γείτονα, την ΠΓΔΜ, με τρόπο που τους μαθαίνετε να μη συμβιβάζονται και να μη συναινούν, διότι αυτό θα έχει επιπτώσεις στο εσωτερικό τους», καθώς και ότι η τότε κυβέρνηση θα μεταφέρει αυτή τη νοοτροπία από τις διεθνείς σχέσεις στο εσωτερικό της χώρας.

Άρα, δεν οφείλεται στην απόφαση του Βουκουρεστίου η κρίση που είχε η γειτονική μας χώρα, διότι τότε θα έπρεπε να είχε προκληθεί το 2008 η κρίση. Αλλά αντίστροφα, με τη δική μας οπτική, ένας λόγος που οδήγησε στην κρίση ήταν ότι είχε εκπαιδευθεί η κυβέρνηση -η προηγούμενη και το έχω πει δημόσια, στην προηγούμενη εποχή- στο να μη συμβιβάζεται, να μη συναινεί και να κάνει και το μεγάλο λάθος να μετατρέψει το πρόβλημα της ονομασίας από γεωγραφικό πρόβλημα σε πρόβλημα ταυτότητας.

Εμείς θέλουμε, όσον αφορά την ΠΓΔΜ, να γίνει μέλος, εφ' όσον εκείνη το επιθυμεί βέβαια, και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ και όπως έχω πει εξαρχής, αυτό που μπορεί να γίνει πολύ απλά, με το να βρούμε μια συμβιβαστική λύση στο ονοματολογικό και αμέσως μετά να πάμε στον ΟΗΕ να υπογράψουμε τη νέα μας συμφωνία, να πάμε στις Βρυξέλλες και να το ανακοινώσουμε στους Διεθνείς Οργανισμούς που βρίσκονται εκεί.

Θέλω να πω όμως και κάτι διευκρινιστικό: Η γνώμη μου είναι ότι από την επίσημη πλευρά της χώρας μου, όπως κι από την επίσημη πλευρά της χώρας του Νίκολα Ντιμιτρλοφ, δεν υπήρξαν κινήσεις που να μπορούσε να πει κανείς ότι είναι εχθρικές. Επίσημα, λέω, οργανωμένα και με σχέδιο. Τώρα, η συμπεριφορά του ενός ή του άλλου ατόμου είναι άλλη ιστορία.

Δεν υπήρξαν εχθρικές κινήσεις. Υπήρξαν κινήσεις από το γεγονός ότι η κάθε πλευρά υπεράσπισε με το δικό της τρόπο αυτό που θεωρούσε ορθό ή στοιχείο της εξωτερικής της πολιτικής. Εγώ δεν εκλαμβάνω τις απόψεις ή τους χειρισμούς από την πλευρά, των φίλων μου της γείτονος χώρας, ως εχθρικές. Παρακαλώ να μην αντιλαμβάνεστε και τις δικές μας κινήσεις ως εχθρικές.

Έχουμε κοινά συμφέροντα, κοινές αντιλήψεις και πρέπει να οικοδομήσουμε σε αυτή την κοινότητα συμφερόντων. Η Ελλάδα πρέπει και οφείλει να βοηθήσει πολύ τη γείτονα χώρα. Διότι η Ελλάδα, παρά την κρίση που πέρασε, είναι σαφώς η ισχυρότερη χώρα των Βαλκανίων.

Η ισχύς, κατά τη γνώμη μου -και το έχω πει με αφορμή άλλη χώρα- δεν μας δίνει περισσότερα δικαιώματα, μας δίνει περισσότερες υποχρεώσεις. Ο ισχυρός είναι αυτός που πρέπει να φροντίζει τις καλές σχέσεις περισσότερο από τον άλλον.

ΠΗΓΗ: zougla.gr

                                        *********************************************

Οι διμερείς σχέσεις και η προοπτική τους

στη συνάντηση Κουμουτσάκου - Ντιμιτρόφ

Συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Ελλάδα, πραγματοποίησε ο Τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β’ Αθηνών, Γιώργος Κουμουτσάκος την Τετάρτη 14 Ιουνίου 2017.

Μετά την ολοκλήρωση της συνομιλίας με τον κ. Ντιμιτρόφ, ο κ. Κουμουτσάκος, δήλωσε:

«Συναντήθηκα με τον Υπουργό Εξωτερικών της γειτονικής μας χώρας. Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα και ουσιαστική συζήτηση, σε πολύ καλή ατμόσφαιρα.

Συζητήσαμε για την πορεία των διμερών σχέσεων και τις προοπτικές τους. Επίσης, συζητήσαμε για την κατάσταση στην περιοχή.

Είναι θετικό ότι από τη νέα Κυβέρνηση των Σκοπίων εκπέμπεται ένα μήνυμα μετριοπάθειας, ένα μήνυμα πιο εποικοδομητικό, πιο παραγωγικό από ότι είχαμε συνηθίσει στο παρελθόν. Αυτό είναι καλό. Είναι καλό για την ατμόσφαιρα των διμερών μας σχέσεων. Για όλα τα ζητήματα που τις απασχολούν.

Αυτό, όμως, αφορά στην ατμόσφαιρα. Η ουσία είναι κάτι διαφορετικό. Το πώς θα διαμορφωθεί η ουσία θα φανεί στο επόμενο χρονικό διάστημα.

Εμείς, όπως ξέρετε, πιστεύουμε στην ανάγκη μιας αμοιβαίως αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας.

Πιστεύουμε ότι αυτό μπορεί να συμβεί και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα, εάν υπάρχει πραγματικά θετική πολιτική βούληση.

Ακριβώς επειδή πιστεύουμε στην αναγκαιότητα μιας αμοιβαίως αποδεκτής λύσης, γι’ αυτό θεωρούμε ότι η πολιτική του Βουκουρεστίου, όπως είχε εκφραστεί, με την ομόφωνη απόφαση του ΝΑΤΟ, παραμένει ισχυρή».

                                          ********************************************

Κοινά αποδεκτή λύση για την ονομασία

της ΠΓΔΜ ζητά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από την Υπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξουν πρωτοβουλίες μαζί με την Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και τον ειδικό εντεταλμένο του ΟΗΕ, να βρεθεί λύση, στο πλαίσιο των εκθέσεων προόδου για τα Δ. Βαλκάνια.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για τα «απτά αποτελέσματα της πρωτοβουλίας για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση και στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για μια αμοιβαία αποδεκτή λύση στο ζήτημα της ονομασίας».

Ο εισηγητής για την ΠΓΔΜ, Ίβο Βάιτζλ από τη Σλοβενία δήλωσε ότι «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σημειώνει την πρόοδο της ενταξιακής πορείας της ΠΓΔΜ. Η νέα κυβέρνηση δεσμεύθηκε για την πραγματοποίηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες επέτρεψαν στη χώρα να διεξάγει εκλογές με διαφάνεια και να ξεπεράσει την παρατεταμένη πολιτική κρίση. Η ΠΓΔΜ πρέπει τώρα να επιταχύνει τη διαδικασία υιοθέτησης των προτύπων, αξιών και αρχών της ΕΕ, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη σταθερότητας στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων».

                                            **************************************

«ΑΠΑΝΤΗΣΗ» ΣΤΗΝ ΠΓΔΜ Η ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ΒΕΤΟ

Του Αλέξανδρου Τάρκα*

Η ανακίνηση του θέματος της ένταξης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) στο ΝΑΤΟ, οι δηλώσεις του νέου πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ για υπερβολές του προκατόχου του με την ανέγερση αρχαιοελληνικών αγαλμάτων στα Σκόπια -που πάντως, λόγω... κόστους, δεν θα τα γκρεμίσει- και οι σημερινές συνομιλίες, στην Αθήνα, του υπουργού Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ με τον ομόλογό του Νίκο Κοτζιά ανοίγουν νέο κύκλο στις εκκρεμότητες με τη γειτονική χώρα.

Οι διμερείς σχέσεις έχουν περάσει πολλές δύσκολες καμπές. Οι θετικοί «τρεις όροι» της Ευρώπης το 1991 εξουδετερώθηκαν από την αυτοκτονική πρόταση της Αθήνας περί διπλής ονομασίας το 1992. Η λανθασμένη μετατόπιση στον ΟΗΕ εξισορροπήθηκε με την υιοθέτηση της προσωρινής ονομασίας ΠΓΔΜ το 1993. Η Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 ομαλοποίησε τις διμερείς σχέσεις, αλλά δεν έφερε λύση του ονοματολογικού παρά τον παραλίγο συμβιβασμό Σημίτη - Γκεοργκιέφσκι το 2001.

Η αλλαγή ελληνικής διαπραγματευτικής αφετηρίας (με σύνθετο όρο) το 2007 διευκόλυνε το βέτο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, το 2008, ορίζοντας ντε φάκτο ότι η ΠΓΔΜ δεν μπορεί να ενταχθεί χωρίς συμμόρφωση στο προς το Διεθνές Δίκαιο και λύση στο ονοματολογικό. Η δε ταπεινωτική καταδίκη μας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το 2011, ευτυχώς δεν αξιοποιήθηκε από τον αδιάλλακτο, πρώην πρωθυπουργό, Ν. Γκρούεφσκι.

Πολλά ακούστηκαν αυτά τα χρόνια, αλλά τρία είναι τα σημαντικότερα συμπεράσματα: Πρώτον, τα Σκόπια δεν υποχωρούν «αν ανοίξουμε εκεί ένα σούπερ μάρκετ», όπως έλεγαν διάφοροι ανόητοι τη δεκαετία του ’90, αφού, όπως αποδείχθηκε, δεν άλλαξαν στάση ούτε κατά την τεράστια ελληνική οικονομική διείσδυση της περιόδου 1998-2012.

Δεύτερον, όσο κι αν παγιώνεται ο όρος «Μακεδονία», αποδεικνύεται ότι τα μόνα που μετρούν για την ΠΓΔΜ είναι η ένταξη στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, και η διευθέτηση των σχέσεων με την Ελλάδα.

Και, τρίτον, η ουσία -πάντοτε- βρίσκεται στην ονομασία. Ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας και ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης, σε επισκέψεις τους στο Βελιγράδι πριν από λίγους μήνες, φέρεται ότι τόνισαν στους Σέρβους συνομιλητές τους -που παραδέχτηκαν πως βιάστηκαν να αναγνωρίσουν τη συνταγματική ονομασία- ότι η χρήση του ονόματος «Μακεδονία» ενισχύει τις αλυτρωτικές διαθέσεις των γειτόνων. Δηλαδή, ενώπιον της εθνικής και της ιστορικής ευθύνης και ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνώρισε το πασιφανές.

Με αυτό το (διακομματικής αποδοχής) δεδομένο, οι συνομιλίες Κοτζιά και Ντιμιτρόφ ή και μια μελλοντική συνάντηση Τσίπρα και Ζάεφ δεν είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η ΠΓΔΜ δεν πληροί τα κριτήρια εσωτερικής δημοκρατικής λειτουργίας που αποτελούν θεμελιώδη αρχή της Ατλαντικής Συμμαχίας. Το ΝΑΤΟ δεν έχει μέλη με αυταρχική επιβολή της εκτελεστικής εξουσίας, προβληματική έκφραση νομοθετικής εξουσίας και αδιαφανή άσκηση της δικαστικής. Επιπλέον, το ΝΑΤΟ δεν χρειάζεται την ΠΓΔΜ!

Οι ένοπλες δυνάμεις της αριθμούν μόλις 8.000 επαγγελματίες στρατιώτες, έχουν ήδη συμμετάσχει εθελοντικά στην αποστολή της Συμμαχίας στο Αφγανιστάν και της Ε.Ε στη Βοσνία, ενώ η ΠΓΔΜ αποτελεί, μαζί με τη Θεσσαλονίκη, τη φυσική οδό τροφοδοσίας της KFOR στο Κόσοβο από το 1999 ως σήμερα.

Αν είχαν κάτι να προσφέρουν τα Σκόπια, το έχουν πράξει αυτοβούλως και είναι παραπλανητικό το επιχείρημα ότι οι διαφορές της σλαβομακεδονικής και της αλβανικής κοινότητας θα επιλυθούν μέσω της ένταξης. Η ελληνική στρατηγική και η τακτική είναι αυτονόητο να συνεχιστούν με το επιχείρημα ότι, αν δεν υπάρξουν λύση του ονοματολογικού, εσωτερικός εκδημοκρατισμός και καλές γειτονικές σχέσεις, δεν θ’ ανοίξουν οι είσοδοι του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.

Γιατί, παρά τη νέα εκστρατεία δημοσίων σχέσεων των Σκοπίων, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο κ. Ζάεφ, προτού αναλάβει την πρωθυπουργία, είχε δηλώσει ότι «δεν υπάρχει πολιτικός στην ΠΓΔΜ διατεθειμένος να ζητήσει αναθεώρηση του Συντάγματος για αλλαγή ονόματος» και πως η λύση που θα συμφωνηθεί στο ΝΑΤΟ με την Ελλάδα «θα είναι για διεθνή χρήση μόνο».

*Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 14 Ιουνίου 2017