Ο Βουλγαροκτόνος ήταν γιός του αυτοκράτορα Ρωμανού Β' και της Θεοφανούς που είχε ελληνική καταγωγή, γεννημένη στη Λακωνία. Ανέλαβε τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας σε ηλικία 18 ετών έχοντας όμως επιτροπευθεί από δύο εξαίρετους στρατιώτες-αυτοκράτορες, τον Νικηφόρο Φωκά, δεύτερο σύζυγο της Θεοφανούς, και τον Ιωάννη Τσιμισκή, των οποίων το έργο ανέλαβε να συνεχίσει.
Η αρχή της βασιλείας του σημαδεύτηκε από τις εξεγέρσεις των Βάρδα Σκληρού και Βάρδα Φωκά οι οποίοι στην προσπάθειά τους να αναρριχηθούν στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης οδήγησαν το κράτος σε εμφύλια σύρραξη. Για την αντιμετώπισή τους, μεταξύ άλλων ενεργειών, ο Βασίλειος ζήτησε τη συμμαχία του πρίγκηπα Βλαδίμηρου των Ρως. Ως μέρος αυτών των επαφών, ο αυτοκράτορας έδωσε ως γυναίκα του στο Βλαδίμηρο την πορφυρογέννητη αδελφή του Άννα, ενώ ο ίδιος ο πρίγκηπας του Κιέβου βαφτίστηκε χριστιανός με συνέπεια τον μαζικό εκχριστιανισμό και του ρωσικού λαού.
Ο Βασίλειος αφού εδραίωσε την κυριαρχία του με κατανίκηση και παραδειγματική τιμωρία των στασιαστών, έστρεψε την προσοχή του προς την Βουλγαρική λαίλαπα, που με αρχηγό τον Σαμουήλ ξεκίνησαν έναν αγώνα κατά του Βυζαντίου που διήρκεσε κοντά 30 χρόνια. Το τέλος του Βουλγαρικού κινδύνου, ήρθε με την μάχη στη θέση Κλειδί (κοντά στις Σέρρες) το 1014, όπου ο Βασίλειος κατέστρεψε τον στρατό του Σαμουήλ και συνέλαβε 14.000 αιχμαλώτους, τους οποίους και τύφλωσε. (Βλέπε και 6 Οκτωβρίου 1014).
Άφησε το Βυζάντιο στην ισχυρότερη θέση μετά την εποχή του Ιουστινιανού, αλλά δυστυχώς ο αδερφός του Κωνσταντίνος που τον διαδέχθηκε δεν του έμοιαζε ούτε στο ελάχιστο, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει σχεδόν αμέσως μια περίοδος διάλυσης της αυτοκρατορίας που συνεχίσθηκε μέχρι την άνοδο στο θρόνο του Αλέξιου Α' του Κομνηνού.
Εκτός από τους πολέμους, όμως, ο Βασίλειος ασχολήθηκε και με τη νομοθεσία, θεσπίζοντας νέους νόμους στον αγώνα του εναντίον των «δυνατών», των μεγάλων γαιοκτημόνων δηλαδή που αμφισβητούσαν την κεντρική εξουσία και απομυζούσαν το λαό. Για την καταστροφή των Βουλγάρων, ο λαός που τον λάτρεψε, τον ονόμασε Βουλγαροκτόνο, ένα όνομα με το οποίο έμεινε γνωστός στην ιστορία. (Βιογραφικά στοιχεία από ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ).
