3 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

ΤΟ ΚΑΣ ΕΝΕΚΡΙΝΕ ΤΙΣ ΜΕΛΕΤΕΣ, ΕΝ ΟΨΕΙ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ

Τροχάδην για την προστασία
του μνημείου της Αμφίπολης

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ

Με το χειμώνα να απέχει μια ανάσα, αρχαιολόγοι και μηχανικοί τρέχουν χώρα να θωρακίσουν το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. «Θέλω να εκφράσω την αγωνία μου να μην καθυστερήσουμε. Το μνημείο δεν θα αντέξει το χειμώνα», λέει με μεγάλη ανησυχία η γενική διευθύντρια Αναστήλωσης του υπ. Πολιτισμού.

Η κ. Ευγενία Γατοπούλου αναλαμβάνει το γενικό συντονισμό των στερεωτικών και αναστηλωτικών εργασιών που δρομολογούνται στο λόφο Καστά και στο λαμπρό ταφικό μνημείο που αποκάλυψε η Κατερίνα Περιστέρη. Οι πρώτες μελέτες για τη διασφάλιση της ακεραιότητάς του εγκρίθηκαν στην τελευταία συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Η απόφαση έρχεται λίγο πριν από τον ερχομό του νέου χειμώνα, με τα ασφυκτικά περιθώρια του χρόνου να επιτρέπουν ίσα ίσα την εκτέλεση των πλέον απαραίτητων εργασιών. Οπως είναι η αφαίρεση όλων των ασταθών εδαφών από τα πρανή του τύμβου, που σήμερα θυμίζουν «έλος και κινούμενη άμμο», και η διευθέτηση τους για την καλύτερη απορροή των όμβριων.

Τα νερά της βροχής έχουν δημιουργήσει «τεράστιο κρατήρα» στην κορυφή του λόφου και τρέχουν ακανόνιστα «κατατρώγοντας» τους ευπαθείς λίθους του μνημειώδους περιβόλου. Ιδιαίτερα στα σημεία εκείνα που έχει αφαιρεθεί, ήδη από την αρχαιότητα, η μαρμάρινη επικάλυψη τους. Για το λόγο αυτό προτάθηκε και έγινε αποδεκτή η προσωρινή κατάχωση μεγάλου τμήματος του περιβόλου, σε μήκος 100 μέτρων, επί συνόλου περίπου 500 μέτρων.

Διαφωνεί η Περιστέρη

Με τη λύση αυτή διαφωνεί η Κατερίνα Περιστέρη. Η ανασκαφέας του μνημείου διατύπωσε τις ενστάσεις της με υπηρεσιακό σημείωμα της προς το υπουργείο, καθώς δεν παρευρέθη στη συνεδρίαση λόγω ασθενείας. Ζήτησε μάλιστα να αναβληθεί η συζήτηση του θέματος, αίτημα που δεν έγινε αποδεκτό.

Καιά τη διάρκεια ιης συζήτησης η αν. γενική γραμματέας και προεδρεύουσα του Συμβουλίου, Μαρία Βλαζάκη, προσπάθησε να κρατήσει... σβηστές τις σπίθες του καβγά που ελλόχευε, χωρίς πάντα να το κατορθώνει. «Ευτυχώς, απ' ό,τι κατάλαβα πρόκειται για φυσικό λόφο», είπε η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, Αγγελική Κοτταρίδη, αναφερόμενη στο λόφο Καστά «Διότι αν ήταν τύμβος και είχαν μπει μπουλντόζες θα υπήρχε τεράστιο πρόβλημα. Δεν κάνουμε ανασκαφή με μπουλντόζες», τόνισε, ρίχνοντας νερό στο μύλο της αντιπαράθεσης της με
την Κατερίνα Περιστέρη.

Πρόσφατα η γνωστή αρχαιολόγος χρονολόγησε το μνημείο στο 2ο αι. πΧ και όχι στο β' μισό του 4ου αιώνα π.Χ. που το χρονολογεί η ανασκαφέας. Για το θέμα αυτό όπως και για τα υπόλοιπα ερωτήματα που έχουν τεθεί αναμένονται οι απαντήσεις της κ. Περιστέρη η οποία «θα πρέπει σύντομα να παρουσιάσει αναλυτική έκθεση της ανασκαφής», σύμφωνα με την κ. Βλαζάκη.

Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου εγκρίθηκε (μετ" επαίνων) η μελέτη που εκπόνησε ο πολιτικός μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος, υπό την επίβλεψη της αρμόδιας Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων. Η μελέτη αφορά στην εκτέλεση προσωρινών χωματουργικών εργασιών για την εξασφάλιση των πρανών του Τύμβου Καστά, του ταφικού μνημείου, του περιβόλου και του περιβάλλοντος χώρου όπως και των προσωρινών διευθετήσεων για την απορροή των όμβριων. Το έργο προβλέπει και τη διενέργεια ανασκαφικών τομών προκειμένου να συγκεντρωθούν στοιχεία για τη στρωματογραφία του λόφου. Το Συμβούλιο ενέκρινε επίσης δύο προκαταρκτικές μελέτες. Η πρώτη αφορά τη συντήρηση των ζωγραφικών επιφανειών στο θριγκό της τρίτης αίθουσας του ταφικού μνημείου και η δεύτερη των τριών δαπέδων, συμπεριλαμβανομένου του περίφημου ψηφιδωτού με θέμα την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, τα οποία «σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση με μικρές απώλειες».

800.000 προϋπολογισμός


Ο προϋπολογισμός των έργων είναι 800.000 ευρώ. Από το κονδύλι αυτό έχουν εξασφαλιστεί μέχρι
στιγμής μόνο οι 260.000 ευρώ ενώ το υπουργείο ευελπιστεί στη βοήθεια του τοπικού δήμου και της
Περιφέρειας. Τα μέλη του ΚΑΣ γνωμοδότησαν θετικά και για την πρόσληψη ειδικού τεχνικού συμβούλου για την επίβλεψη των εργασιών. Χωρίς ωστόσο να έχει αποσαφηνιστεί η νομική οδός μέσω της οποίας θα γίνει η πρόσληψη, αλλά ούτε και η αμοιβή του τεχνικού συμβούλου, αν και ακούστηκε το ποσό των 30.000 ευρώ για τους λίγους μήνες που υπολείπονται μέχρι να «κλείσει» το έτος... Σύντομα, όπως έγινε γνωστό, θα ακολουθήσει η συζήτηση και επί των υπόλοιπων μελετών που αφορούν σε υποστυλώσεις και συντηρήσεις των επιχρισμάτων και του γλυπτού διακόσμου του μνημείου.

Ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής Μιχάλης Λεφαντζής έκρουσε, με τη σειρά του, τον κώδωνα του
κινδύνου. «Ο περυσινός σκληρός χειμώνας», είπε, «δείχνει τι θα συμβεί αν δεν προστατευθεί το μνημείο. Στο επόμενο δίμηνο πρέπει να υλοποιηθούν οι απαραίτητες σωστικές εργασίες».

Τα έργα για την προστασία του μνημείου θα διαρκέσουν πολύ καιρό, σύμφωνα με τους υπευθύνους, ενώ θα απαιτηθούν «μερικά χρόνια» προκειμένου ο χώρος να γίνει επισκέψιμος....

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ, 3 Σεπτεμβρίου 2015