Ένα εξαιρετκό δισέλιδο ρεπορτάζ της κυρίας
Γιώτας Βαζούρα, για την έκθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Λούβρο, αφιερώνει σήμερα η εφημερίδα
«δημοκρατία», το οποίο αναδημοσιεύουμε παρακάτω.
ΖΕΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ (ΚΑΙ ΣΤΟ ΛΟΥΒΡΟ)
Ο Έλληνας στρατηλάτης φέρνει πολιτιστική
άνοιξη στο Παρίσι, με την πολυαναμενόμενη
έκθεση για την «Αρχαία Μακεδονία»
που ανοίγει τις πύλες της στις 12 Οκτωβρίου
Τον φετινό χειμώνα ο μέγας Ελληνας στρατηλάτης «ζωντανεύει» στην πόλη του φωτός. Παίρνει το δόρυ και το σπαθί του, ιππεύει με δεξιότητα το βασιλικό του άλογο και κατακτά το Μουσείο του Λούβρου. Η παραμονή του εκεί, στην αίθουσα που έχει το όνομα του άλλου κορυφαίου στρατηγού της παγκόσμιας Ιστορίας, του Ναπολέοντα, θα διαρκέσει τρεις μήνες. Σε αυτό το χρονικό διάστημα θα πρέπει να «μιλήσει» για την. πλούσια ιστορία της πατρίδας του, να «κομπάσει» για τα θρυλικά κατορθώματα του, να αποδείξει εν ολίγοις ότι ο μύθος που συνοδεύει το όνομα του κρατάει ακόμη... Ο Μέγας Αλέξανδρος και οι υπόλοιποι Μακεδόνες συντοπίτες του είναι οι πρωταγωνιστές στο μεγαλύτερο εκθεσιακό γεγονός του φετινού χειμώνα για τη χώρα του Νικολά Σαρκοζί: την πολυδιαφημισμένη και πολυαναμενόμενη έκθεση του Μουσείου του Λούβρου, για την οργάνωση της οποίας Ελληνες και ξένοι ειδικοί επιστήμονες και αρχαιολόγοι εργάστηκαν επί δύο ολόκληρα χρόνια.
Προετοιμασίες
Δύο μόνο εικοσιτετράωρα πριν από το άνοιγμα (12 Οκτωβρίου) της έκθεσης για το κοινό (τα εγκαίνια για τους δημοσιογράφους γίνονται σήμερα, παρουσία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Θεόδωρου Πάγκαλου), τα εκθέματα έχουν πάρει εδώ και καιρό τις θέσεις τους στις προθήκες του μουσείου και όλα δείχνουν να είναι έτοιμα για το ύψιστης ελληνικής σημασίας γεγονός, το οποίο,
αναμένεται να προκαλέσει «τσουνάμι» πολιτιστικού ενδιαφέροντος για τη χώρα μας. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι το Παρίσι ζούσε από τα μέσα Ιουλίου στον πυρετό των προετοιμασιών,
μια και στο Μουσείο του Λούβρου είχαν αναρτηθεί τεράστια μπάνερ που διαφήμιζαν την εν λόγω έκθεση. (Φωτογραφία)
Τίτλος της, «Αρχαία Μακεδονία. Στο βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου» και αποτελεί μια ενδελεχή διερεύνηση της αρχαίας μακεδόνικης Ιστορίας, δίνοντας, φυσικά, έμφαση στο κομμάτι που αφορά τον σπουδαιότερο Ελληνα κατακτητή. Βέβαια, η έκθεση θα πλαισιωθεί και από πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων, όπως διαλέξεις, συναυλίες, ντοκιμαντέρ, αλλά και ένα διεθνές συνέδριο (2-4 Δεκεμβρίου) με θέμα τη Μακεδονία. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα των
εγκαινίων αναμένεται να κυκλοφορήσει και πολυσέλιδος κατάλογος, ο μεγαλύτερος έως τώρα που έχει εκδώσει το Τμήμα Ελληνικών, Ετρουσκικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων του Λούβρου.
Τα μοναδικά ελληνικά αρχαιολογικά αντικείμενα που εκτίθενται προέρχονται από τα μεγάλα μακεδόνικα κέντρα του βασιλείου -δηλαδή την Πέλλα, τις Αιγές, το Δίον- αλλά και πόλεις, οικισμούς και νεκροταφεία. Ο συνολικός τους αριθμός είναι 668, ενώ μαζί με εκείνα του Λούβρου ξεπερνούν τα 1.000. Ολα αυτά για τους προσεχείς τρεις μήνες θα «καταλάβουν» την κεντρική αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων του μουσείου. Τα μεγάλα γλυπτά από τη Μακεδονία βγήκαν
από τις αποθήκες του Λούβρου, οι «Μαγεμένες» της Θεσσαλονίκης συντηρήθηκαν και στήθηκαν στο σκηνικό των σχεδίων του Gravier d' Otiere, ο Αλέξανδρος της Πέλλας και ο Αλέξανδρος Azara, η «δέσποινα των Αιγών» πήραν τη θέση τους στο επιβλητικό σκηνικό.
Πρωτοτυπία
Ενδιαφέρουσα πρωτοτυπία της έκθεσης, η παρουσίαση στο κοινό αντικειμένων τα οποία βρίσκονται στο Λούβρο και προέρχονται από περιοχές της Μακεδονίας, οι οποίες ανασκάφτηκαν από γαλλικές αποστολές πριν από την απελευθέρωση του συγκεκριμένου γεωγραφικού κομματιού.
Μάλιστα, μέσα από την έκθεση θα ενοποιηθούν για πρώτη φορά ανασκαφικά σύνολα, τα οποία χωρίστηκαν το 1917, αφού άλλα από αυτά παρέμειναν στο Αρχαιολογικό Μουσείο της θεσσαλονίκης και κάποια μετακόμισαν στη Γαλλία. Χαρακτηριστικό είναι όπ τα πολύπμα εκθέματα εγκιβωτίστηκαν σε ειδικά σχεδιασμένους αποθηκευτικούς χώρους, ώστε οι θησαυροί αυτοί να ταξιδέψουν έως το Παρίσι με ασφάλεια. Πώς όμως θα είναι δομημένη η έκθεση που εκτείνεται σε 1.100 τ.μ.; Τον φιλίστορα επισκέπτη υποδέχεται στην είσοδο το αντίγραφο του εντυπωσιακού ψηφιδωτού που απεικονίζει το περίφημο «Κυνήγι των λιονταριών», ίσως το δημοφιλέστερο έκθεμα του Μουσείου της Πέλλας. Δίπλα σε αυτό θα βρίσκονται το χρυσό στεφάνι βαλανιδιάς από την αγορά των Αιγών, εύρημα πρόσφατο, του 2008, αλλά και χρονολόγιο των εμβληματικών
ευρημάτων, που αποτελούν σταθμούς στην ανασκαφική έρευνα σαι Μακεδονία.
Εννέα συνολικά θεματικές ενότητες απαρτίζουν την ενδιαφέρουσα έκθεση, με αφετηρία την παρουσίαση ευρημάτων από τις πρώτες αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν στην περιοχή από τους πρωτοπόρους αρχαιολόγους Εζέ και Ντομέ στη Βεργίνα και την Πύδνα. Η έκθεση συνεχίζει με την
παρουσίαση των πρώιμων χρόνων διαμόρφωσης του Μακεδόνικου Βασιλείου (από την Υστερη Εποχή του Χαλκού έως και τον 6ο αιώνα π.Χ.), καθώς και των αποικιών που δημιούργησαν στην περιοχή της Μακεδονίας οι ισχυρές πόλεις της Νόηας Ελλάδας (Ερέτρια. Χαλκίδα, Ανδρος).
Αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα,
σκεύη και σύνεργα καλλωπισμού
Η ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ εξάπλωση του βασιλείου, οι σημαντικότερες εξελίξεις στην οργάνωση του,
αλλά και οι καινοτομίες που εισήγαγε ο χαρισματικός ηγέτης των Μακεδόνων και πατέρας ιου Μεγάλου Αλεξάνδρου, Φίλιππος οΒ', προκειμένου να κάνει την πατρίδα του ισχυρό κράτος, παρουσιάζονται στην ενότητα αυτή.
Φυσικά, με τη βοήθεια εποπτικών μέσων (διαγράμματα και χάρτες) και νομισμάτων, ενώ από την ενότητα δεν λείπουν ούτε οι αναφορές για τα δεδομένα για τις οικονομικές δομές που στήριξαν και ενίσχυσαν την οργάνωση του βασιλείου.
Εξέλιξη
Ακολουθεί η ενότητα της Ελληνιστικής Εποχής (3ος-2ος αιώνας π.Χ.), ένα αυτόνομο κομμάτι της έκθεσης, το οποίο καταπιάνεται με την πολιτική των διαδόχων του, την οργάνωση των πόλεων στη μετά Αλέξανδρο εποχή, καθώς και την εξέλιξη και την πορεία των ελληνιστικών βασιλείων.
Ιδιαίτερο κομμάτι της έκθεοπς αποτελεί η παρουσίαση της μακεδόνικης καθημερινότητας
οτην Κλασική και την Ελληνιστική Εποχή. Αντικείμενα όπως αγγεία, σύνεργα υφαντικής, ανθρωπόμορφα ειδώλια, σκεύη και σύνεργα καλλωπισμού, κοσμήματα, συμποσιακά σκεύη και
εξαρτήματα συμποσιακών σκευών, επιγραφές αγοραπωλησιών και ανάγλυφα με παραστάσεις που σχετίζονται με το θέατρο και τη μουσική.
Μάλιστα, προκειμένου να γίνει κατανοητή στο ευρύ κοινό η παρουσία αλλά και η ιδιαίτερη σημασία που κατείχαν οι τέχνες όχι μόνο στην αυλή των βασιλέων αλλά και σε ολόκληρη τη Μακεδονία, παρουσιάζονται επιλεκτικά αντικείμενα από διάφορες περιοχές της Μακεδονίας, που εκπροσωπούν την πλαστική, τη ζωγραφική, την κεραμική, την ελεφαντουργία, υαλουργία και φυσικά την κοσμηματοτεχνία.
Βεβαία, από τη μεγάλη αυτη έκθεση δεν θα μπορούσε να λείπει και η εκτενής αναφορά στις
θρησκευτικές και τις ταφικές πρακτικές στην αρχαία Μακεδονία, μια και η θρησκεία αλλά και τα ιερά τελετουργικά κατείχαν σημαίνοντα ρόλο στην κοινωνική ζωή του τόπου.
Εδώ θα μπορεί να δει κανείς εκθέματα που συνδέονται με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των
Μακεδόνων, όπως αγάλματα και ειδώλια θεών, ανάγλυφα, λατρευτικά σκεύη, επιγραφές, αλλά και τάφοι διάφορων τύπων, με έμφαση φυσικά στους μακεδόνικους. Εκθεμα στο οποίο ο επισκέπτης σίγουρα θα κοντοσταθεί; Ο τάφος Ζ του Δερβενίου, το περιεχόμενο του οποίου θα εκτεθεί ως σύνολο.
Η περίοδος της Pax Romana και ο μύθος
ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ τα βήματα του τελευταίου Μακεδόνα βασιλιά, του Περσέα, μετά τον οποίο η περιοχή περνά στα ρωμαϊκά χέρια, η έκθεση σκιαγραφεί την περίοδο (χρονικά τοποθετείται γύρω στο 148 π Χ) κατά την οποία η Θεσσαλονίκη έχει μετατραπεί στο σημαντικότερο οικονομικό κέντρο της Μακεδονίας για τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Πολλά από τα γλυπτά και οι επιγραφές που παρουσιάζονται εδώ ανήκουν στο Λούβρο, όπως για παράδειγμα εκείνα της περίφημης στοάς των Ειδώλων, καθώς και αρκετά αντικείμενα από την Ανατολική Μακεδονία. Η έκθεση κλείνει με την επίδραση και τον απόηχο του μεγάλου Ελληνα στρατηλάτη σε Ανατολή και Δύση. Εδώ, εκτός από τα εποπτικά μέσα, εκτίθενται και κεφαλές που απεικονίζουν τον Αλέξανδρο, καθώς και τα χρυσά μετάλλια του Ελληνα κατακτητή που βρίσκονται στο Cabinet des Medailes του Παρισιού.
«Έχτισαν» εικονικά το σπίτι του Διονύσου
Πλάι στα μουσειακά εκθέματα θα στηθεί και η εμπνευσμένη ψηφιακή αναπαράσταση της «Οικίας του Διονύσου» στην Πέλλα, ένα πρότζεκτ που φέρει την ελληνική υπογραφή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού. Πρόκειται για την εικονική αναπαράσταση του σημαντικού μνημείου της Πέλλας, μια εξαιρετική κατοικία τόσο ως προς το μέγεθος (3.440 τ,μ.) όσο και ως προς την πολυτέλεια και την ποιότητα της κατασκευής, η οποία χρονικά ανάγεται στην Πρώιμη Ελληνιστική
Περίοδο. Οι κλίνες, τα τραπεζάκια, τα αργυρά και πήλινα αγγεία που περιλαμβάνονται βασίζονται σε ευρήματα από την Πέλλα, τη Βεργίνα, το Δερβένι και άλλες μακεδόνικες θέσεις, ενώ πολλά από αυτά παρουσιάζονται στην έκθεση και ως φυσικά αντικείμενα. Τέλος, θα προβληθεί μία 55 λεπτών
τατνία για τον Μέγα Αλέξανδρο και τη Μακεδονία, όπου παρουσιάζονται όλες οι πρόσφατες ανασκαφές.
