18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013
Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ
Στο άρθρο του κ.
Κωνσταντίνου Χολέβα, που αναρτήσαμε
στις 17 Μαρτίου, για τις προκλήσεις των
Σκοπίων, αναφερόταν ότι οι γείτονές μας
χρησιμοποιούν την προπαγάνδα ότι η
Συνθήκη του Βουκουρεστίου λήγει τον
Ιούλιο του 2013. Ο κ. Χολέβας τόνιζε ότι
αυτό είναι λάθος, γιατί πουθενά στη
συνθήκη δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο. Για
το λόγο αυτό θεωρούμε σκόπιμο να
αναρτήσουμε το πλήρες κείμενο της
Συνθήκης του Βουκουρεστίου, όπως
δημοσιεύεται στον 3ο τόμο της «Πολιτικής
Ιστορίας της Νεωτέρας Ελλάδος» του
Σπύρου Μαρκεζίνη, απ΄ όπου και η
φωτογραφία της Ελληνικής αντιπροσωπείας με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Ως γνωστόν με τη συνθήκη
του Βουκουρεστίου έληξε ο Β' Βαλκανικός
Πόλεμος και δημιουργήθηκε μια νέα
κατάσταση στα Βαλκάνια. Η Ελλάδα
προσάρτησε την ανατολική Μακεδονία με
τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα μέχρι το
Νέστο ποταμό, τη Νότια Ήπειρο και την
Κρήτη. Η Σερβία προσάρτησε τη βόρεια
Μακεδονία με το Μοναστήρι, τα Σκόπια
και τη Στρώμνιτσα. Η Βουλγαρία απέκτησε
έξοδο στο Αιγαίο μεταξύ Αλεξανδρούπολης
και Πόρτο Λάγος, ενώ η Οθωμανική
αυτοκρατορία κράτησε την ανατολική
Θράκη μέχρι και την Αδριανούπολη. Η
Αλβανία έγινε ανεξάρτητο κράτος, στο
οποίο περιλήφθηκε ύστερα από αυστριακές
πιέσεις και η Βόρεια Ήπειρος, ενώ τα
νησιά του Αιγαίου αποδόθηκαν ένα χρόνο
αργότερα με το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας
(13 Φεβρουαρίου 1914). Μόνο τα Δωδεκάνησα
παρέμειναν υπό ιταλική κατοχή.
Το ελληνικό κράτος
διπλασιάστηκε και σε έκταση και σε
πληθυσμό με αποτέλεσμα να δημιουργούνται
οι καλύτερες προϋποθέσεις για μια
κοινωνική, πολιτική και οικονομική
ανάπτυξη.
Ακολουθεί το κείμενο
(στην καθαρεύουσα βεβαίως) της Συνθήκης:
Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ
(28 Ιουλίου 1913)
Αι Αυτών Μεγαλειότητες
ο Βασιλεύς της Ρουμανίας, ο Βασιλεύς
των Ελλήνων, ο Βασιλεύς του Μαυροβουνίου
και ο Βασιλεύς της Σερβίας άφ΄ ενός, και
η Αύτού Μεγαλειότης ο Βασιλεύς των
Βουλγάρων άφ΄ ετέρου, επιθυμούντες νά
δώσωσι πέρας εις τήν ύφισταμένην τανύν
εμπόλεμον μεταξύ τών οικείων Αυτών
χωρών κατάστασιν και εφιέμενοι έν τη
υπέρ τής τών πραγμάτων τάξεως μερίμνη
Των όπως αποκαταστήσωσι την είρήνην
μεταξύ των επί τοσούτον δοκιμασθέντων
λαών Αυτών, απεφάσισαν τήν συνομολόγησιν
οριστικής Συνθήκης περί Ειρήνης.
Αί Αυτών ειρημέναι
Μεγαλειότατες ώρισαν συνεπώς τους
Εαυτών πληρεξουσίους ώς έπεται :
("Επονται τά ονόματα
και τά αξιώματα των Πληρεξουσίων),
Οίτινες τη προτάσει
της Β. Ρουμανικής Κυβερνήσεως συνήλθον
εις Συνδιάσκεψιν εν Βουκουρεστίω μετά των
πληρεξουσίων αυτών εγγράφων, ευρεθέντων
έν τάξει. Αποκαταστάσης δ' αισίως
της μεταξύ αυτών συμφωνίας, συνέθεντο
τα επόμενα :
Α ρ θ ρ ο ν 1.
Από της ανταλλαγής, τών
επικυρώσεων της παρούσης Συνθήκης θέλει
υπάρξει ειρήνη και φιλία μεταξύ της
Αύτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως της
Ρουμανίας, της Αυτού Μεγαλειότητος του
Βασιλέως τών Βουλγάρων, της Αυτού
Μεγαλειότητος του Βασιλέως τών Ελλήνων,
της Αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως
του Μαυροβουνίου και της Αύτού
Μεγαλειότητος του Βασιλέως της Σερβίας,
ως και μεταξύ τών Εαυτών Διαδόχων και
Κληρονόμων, τών Κρατών και τών υπηκόων
Αυτών.
Α ρ θ ρ ο ν 2.
Η μεταξύ του Βασιλείου
της Βουλγαρίας και του Βασιλείου της
Ρουμανίας παλαιά μεθόριος, μεταξύ
Δουνάβεως και Ευξείνου Πόντου, θέλει
διαρρυθμισθή ως έπεται, συμφώνως τω
πρακτικώ τω καταρτισθέντι υπό των
οικείων στρατιωτικών αντιπροσώπων και
παρηρτημένω εις το ύπ' αριθ. 5 της 22
Ιουλίου (4 Αυγούστου) 1913 της εν Βουκουρεστίω
Συνδιασκέψεως πρωτόκολλον. Ή νέα μεθόριος, αρχομένη
από του Δουνάβεως προς τα άνω της
Τουρτουκάιας, καταλήγει εις τον Εύξεινον
Πόντον νοτίως της Έκρένας.
Μεταξύ των δύο τούτων
άκρων σημείων η μεθόριος γραμμή ακολουθεί
το ενδεικνύμενον διάγραμμα επί των
συνημμένων χαρτών 1 /100.000 και 1 /200.000 του
Ρουμανικού Επιτελείου, συμφώνως τη
επίσης παρηρτημένη τω παρόντι άρθρω
περιγραφή.
Συμφωνείται ρητώς ότι
η Βουλγαρία θέλει κατεδαφίσει, τό
βραδύτερον εντός προθεσμίας δύο ετών,
τα υπάρχοντα οχυρωματικά έργα και ότι
δέν θέλει κατασκευάσει άλλα τοιαύτα
έργα εν Ρουχτσουκίω, Σούμλα, εν τη διαμέσω
χώρα και εντός ζώνης 20 χιλιομέτρων περί
το Βαλτσίκιον. Μικτή επιτροπή, συγκειμένη
εξ ισαρίθμων αντιπροσώπων εκατέρου των
δύο Υψηλών συμβαλλομένων Μερών,
επιφορτισθήσεται δέκα πέντε ημέρας
μετά την υπογραφήν της παρούσης Συνθήκης, όπως χαράξη
έπι του εδάφους την νέαν μεθόριον
γραμμήν, συνωδά τοις άνωθι ώδε
συντεθειμένοις. Ή επιτροπή αύτη θέλει
διενεργήσει την διανομήν των ακινήτων
κτημάτων και κεφαλαίων, άτινα τυχόν
μέχρι τούδε ανήκον από κοινού εις
επαρχίας, δήμους ή κοινότητας κατοίκων,
χωριζομένους διά των νέων συνόρων. Έν
περιπτώσει διαφωνίας έπι της διαχαράξεως
και των εκτελεστέων μέτρων, τα δύο Υψηλά
συμβαλλόμενα Μέρη υποχρεούνται να
άποταθώσιν εις Κυβέρνησιν τρίτου φίλου
Κράτους, παρακαλούντα αυτήν να ορίση
διαιτητήν, ούτινος η άπόφασις επι των
υπό άμφισβήτησιν σημείων θεωρηθήσεται
ως οριστική.
Α ρ θ ρ ο ν 3.
Τα μεταξύ του Βασιλείου
της Βουλγαρίας και του Βασιλείου της
Σερβίας σύνορα ακολουθούσι το εξής
διάγραμμα, συμφώνως τω καταρτισθέντι
υπό των οικείων στρατιωτικών αντιπροσώπων
πρακτικώ, τω παρηρτημένω εις το ύπ' αριθ.
9 της 25 Ιουλίου (7 Αυγούστου) 1913 πρωτόκολλον
της εν Βουκουρεστίω Συνδιασκέψεως.
Η οροθετική γραμμή,
αναχωρούσα από των παλαιών συνόρων, της
κορυφής Παταρίκα, ακολουθεί τα παλαιά
Τουρκοβουλγαρικά σύνορα και την γραμμήν
της διαχωρίσεως των υδάτων μεταξύ Αξιού
και Στρυμόνος, μετά της εξαιρέσεως οτι
η άνω κοιλάς της Στρωμνίτσης μένει
Σερβικόν έδαφος, καταλήγει δε εις το όρος Μπέλες, ένθα συνενούται προς τα Βουλγαροελληνικά σύνορα. Λεπτομερής
περιγραφή των συνόρων τούτων και το
διάγραμμα αυτής επί του χάρτου 1 /200.000
του Αυστριακού Επιτελείου συνάπτονται
τω παρόντι άρθρω.
Μικτή επιτροπή, συγκειμένη
εξ ισαρίθμων αντιπροσώπων εκατέρων των
Υψηλών συμβαλλομένων Μερών, επιφορτισθήσεται
δέκα πέντε ημέρας μετά την υπογραφήν
της παρούσης συνθήκης να χάραξη επί του
εδάφους την νέαν μεθόριον γραμμήν.
συμφώνως τοις πρόσθεν συντεθειμένοις.
Η επιτροπή αύτη θέλει
διενεργήσει την διανομήν των ακινήτων
κτημάτων και κεφαλαίων, άτινα τυχόν
ανήκον μέχρι τούδε από κοινού εις
επαρχίας, δήμους ή κοινότητας κατοίκων,
αποχωριζομένους διά των νέων συνόρων.
Έν περιπτώσει διαφωνίας επί της
διαχαράξεως και των εκτελεστέων μέτρων,
τα δύο Υψηλά Μέρη υποχρεούνται να
άποταθώσιν εις κυβέρνησιν τρίτου φίλου
Κράτους, παρακαλούντα αυτήν να ορίση
διαιτητήν, ούτινος η άπόφασις επί των
υπό αμφισβήτησιν σημείων θεωρηθήσεται
οριστική.
Α ρ θ ρ ο ν 4.
Τα σχετικά προς τα
παλαιά Σερβοβουλγαρικά σύνορα ζητήματα
κανονισθήσονται συνωδά τη επελθούση
μεταξύ των δύο Υψηλών συμβαλλομένων
Μερών συνεννοήσει, τη βεβαιούμενη εν
τώ παρηρτημένω τω παρόντι άρθρω
πρωτοκόλλω.
Α ρ θ ρ ο ν 5.
Τα μεταξύ του Βασιλείου
της Ελλάδος και του Βασιλείου της
Βουλγαρίας σύνορα ακολουθούσι το εξής
διάγραμμα, συμφώνως τω καταρτισθέντι
υπό των οικείων στρατιωτικών αντιπροσώπων
πρακτικώ τω παρηρτημένω εις τό ύπ' αρ.
9 πρωτόκολλον της 25 Ιουλίου (7 Αυγούστου)
1913 της εν Βουκουρεστίω Συνδιασκέψεως.
Η οροθετική γραμμή
αναχωρεί από των νέων Βουλγαροσερβικών
συνόρων επί της κορυφογραμμής του όρους
Μπέλες, καταλήγουσα εις τας εις το
Αιγαίον Πέλαγος εκβολάς του ποταμού
Νέστου. Μεταξύ των δύο τούτων
άκρων σημείων η οροθετική γραμμή
ακολουθεί το ένδεικνύμενον διάγραμμα έπι του
συνημμένου χάρτου 1 /200.000 του Αυστριακού
Επιτελείου, συμφώνως τη περιγραφή τη
επίσης παρηρτημένη τω παρόντι άρθρω. Μικτή επιτροπή, συγκειμένη
εξ ισαρίθμων εκατέρου των συμβαλλομένων
Υψηλών Μερών αντιπροσώπων,
επιφορτισθήσεται δέκα πέντε ημέρας
μετά την ύπογραφήν της παρούσης Συνθήκης
να χαράξη επί του εδάφους την νέαν
μεθόριον γραμμήν, συμφώνως τοις πρόσθεν
συντεθειμένοις.
Η επιτροπή αύτη θέλει
διενεργήσει την διανομήν των ακινήτων
κτημάτων και κεφαλαίων, άτινα τυχόν
ανήκον μέχρι τούδε από κοινού εις
επαρχίας, δήμους ή κοινότητας κατοίκων
χωριζομένους διά των νέων συνόρων. Έν
περιπτώσει διαφωνίας επί της διαχαράξεως
ή των εκτελεστέων μέτρων, τά Υψηλά
συμβαλλόμενα Μέρη υποχρεούνται να
άποταθώσιν εις Κυβέρνησιν τρίτου φίλου
Κράτους, παρακαλούντα αυτήν να όρίση
διαιτητήν, ούτινος η άπόφασις επι των
υπό αμφισβήτησιν σημείων θεωρηθήσεται
ως οριστική.
Συνομολογείται ρητώς
ότι η Βουλγαρία παραιτείται πάσης επί
της νήσου Κρήτης αξιώσεως.
Α ρ θ ρ ο ν 6.
Τά Αρχηγεία τω ν οικείων
στρατών θέλουσι πάραυτα λάβει γνώσιν
της υπογραφής της παρούσης Συνθήκης. Η
Βουλγαρική Κυβέρνησις υποχρεούται να
έπαναγάγη τον εαυτής στρατόν ααπό της
επαύριον της γνωστοποιήσεως ταύτης εις
τήν εν ώρα ειρήνης κατάστασιν. Θέλει
κατευθύνει τα στρατεύματα εις τας εαυτών
έδρας, ένθα ενεργηθήσεται ως οίον τε
τάχιστα η αποστολή των διαφόρων εφεδρειών
εις τας εαυτών εστίας.
Τά στρατεύματα, ών η
έδρα κείται εν τη ζώνη της κατοχής του
στρατού τίνος των Υψηλών συμβαλλομένων
Μερών, θέλουσιν αποσταλή εις έτερον
σημείον του παλαιού Βουλγαρικού εδάφους
και δεν θα δύνανται νά προσέλθωσιν εις
τας οικείας έδρας των, ειμή μετά τήν εκκένωσιν της άνω
προβλεπομένης ζώνης κατοχής.
Α ρ θ ρ ο ν 7.
Ή έκκένωσις του παλαιού
και νέου Βουλγαρικού εδάφους άρξεται
αμέσως μετά την αποστράτευσιν του
Βουλγαρικού στρατού και περατωθήσεται
τό βραδύτερον εντός δεκαπενθημέρου. Κατά την διάρκειαν της
προθεσμίας ταύτης η διά τον Ρουμανικόν
των πολεμικών επιχειρήσεων στρατόν
ζώνη διαχωρισμού αφορίζεται υπό της
γραμμής Σιστοβίου - Λοβτσέα - Τούρσκι -
Ιζβόρ - Γκλοτζένε - Ζλάτιτσα - Μίρκοβο -
'Αραμπα- Κονάκ - Όρχάνια - Μέτζδρα - Βράτζα
- Μπερκοβίτσα - Λόμ – Δούναβις.
Α ρ θ ρ ο ν 8.
Κατά την διάρκειαν της
κατοχής του Βουλγαρικού εδάφους, οι
διάφοροι στρατοί θέλουσι
διατηρήσει το δικαίωμα
της επιτάξεως έναντι καταβολής της
αξίας εις χρήμα. Θέλουσιν έχει ελευθέραν
την χρήσιν των σιδηροδρομικών γραμμών
διά την μεταφοράν των στρατευμάτων και
των προμηθειών πάσης φύσεως, άνευ
αποζημιώσεως τινός καταβλητέας υπέρ της τοπικής αρχής. Οι ασθενείς και τραυματίαι
θέλουσι μείνει εις τά μέρη ταύτα υπό
την προστασίαν των ρηθέντων στρατών.
Α ρ θ ρ ο ν 9.
Ώς οϊόν τε τάχιον μετά
την ανταλλαγήν των επικυρώσεων της
παρούσης Συνθήκης πάντες οι αιχμάλωτοι
αποδοθήσονται αμοιβαίως.
Έκάστη των Κυβερνήσεων
των Υψηλών συμβαλλομένων Μερών θέλει
ορίσει ειδικούς Επιτρόπους εντεταλμένους
την παραλαβήν των αιχμαλώτων.
Πάντες οι ευρισκόμενοι
εις χείρας τινός των Κυβερνήσεων
αιχμάλωτοι παραδοθήσονται τώ
επιτρόπω της εις ήν
άνήκουσι Κυβερνήσεως ή τώ αντιπροσώπω
αυτού προσηκόντως εξουσιοδοτημένω εν
τόπω ορισθησομένω υπό των ενδιαφερομένων
Μερών. Αι Κυβερνήσεις των
Υψηλών συμβαλλομένων Μερών θέλουσιν
επιδείξει αμοιβαίως αλλήλαις, τούτο δε
τό ταχύτερον μετά την παράδοσιν πάντων
των αιχμαλώτων, κατάστασιν των αμέσων
δαπανών άς υπέστησαν προς περίθαλψιν
και συντήρησιν των αιχμαλώτων από της
ημερομηνίας τής αιχμαλωτίσεως ή της
παραδόσεως μέχρι της ημερομηνίας του
θανάτου ή της αποδόσεως αυτών. Συμψηφισμός
γενήσεται μεταξύ των ποσών των οφειλομένων
υπό της Βουλγαρίας ένί έκάστω των Υψηλών
συμβαλλομένων Μερών και των ποσών των
οφειλομένων υπό τούτου τη Βουλγαρία, η
δε διαφορά καταβληθήσεται τη δικαιούχω
Κυβερνήσει ώς οίον τε τάχιον μετά την
άνταλλαγήν των
ως άνω καταστάσεων.
Α ρ θ ρ ο ν 10.
Ή παρούσα Συνθήκη
κυρωθήσεται και αι επικυρώσεις αυτής
ανταλλαγήσονται εν Βουκουρεστίω εντός
προθεσμίας δέκα πέντε ημερών ή και
ένωρίτερον, άν τούτο καταστή δυνατόν.
Εις πίστωσιν οι οικείοι
Πληρεξουσιοι υπέγραψαν ταύτην και
επέθηκαν τας εαυτών σφραγίδας.
Εγένετο εν Βουκουρεστίω
την εικοστήν ογδόην ημέραν του μηνός
Ιουλίου (10 Αυγούστου) του έτους χιλιοστού
έννεακοσιοστού δεκάτου τρίτου.
'Υπογεγραμμένοι :
Διά την Ρουμανίαν :
(Τ.Σ.) Τ. Μαγιορέσκο, Α. Μαργιλομάν, Τάκε
Ίωνέσκο, Κ.Γ.Δ. Δισσέσκο, Στρατηγός
Υπασπιστής Κοάνδα, Συνταγματάρχης Κ.
Χριστέσκο.
Διά την Βουλγαρίαν :
(Τ.Σ.) Δ.Τόντσεφφ, Στρατηγός Φίτσεφφ,
Δόκτωρ Σ. Ίβάντσωφφ, Σ. Ράδεφφ,
Αντισυνταγματάρχης Στάντσιωφφ.
Διά την Ελλάδα : (Τ.Σ.)
Έ. Βενιζέλος, Δ. Πανάς, Ν. Πολίτης, Λοχαγός
Α. Εξαδάκτυλος, Λοχαγός Κ. Πάλης.
Διά το Μαυροβούνιον :
(Τ.Σ.) Στρατηγός Σερδάρης, I. Βούκοτιτς,
I. Ματάνοβιτς.
Διά την Σερβίαν : (Τ.Σ.)
Νικ. Π. Πάσιτς, Μ. Γ. Ρίστιτς, Μ. Σπαλάικοβιτς,
Συνταγματάρχης Κ. Σμιλιάνιτς,
Αντισυνταγματάρχης Δ. Καλαφάτοβιτς.