8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Σκανάρισμα στα «σπλάχνα»
του Λόφου της Αμφίπολης

Αντίβαρο στη σιωπή της ανασκαφικής ομάδας σχετικά με το όρυγμα στον τρίτο θάλαμο του μνημείου Καστά, όπου συνεχίστηκαν οι εργασίες και την Παρασκευή, αποτελεί σε αυτή τη φάση η αναμενόμενη «είσοδος» της τεχνολογίας στη διερεύνηση των μυστικών που, όπως όλα δείχνουν, κρύβει στο εσωτερικό του ο Τύμβος της Αμφίπολης.

Στην ανασκαφή χρησιμοποιείται πλέον το επιστημονικό «εργαλείο» των γεωφυσικών διασκοπήσεων, με στόχο τη δημιουργία ενός χάρτη με την κάτοψη των αρχαιολογικών καταλοίπων (κτίσματος, τάφου...) που βρίσκονται κάτω από το χώμα. Ειδικοί επιστήμονες με τη μέθοδο της γεωσκοπικής διασκόπησης θα επιχειρήσουν να καταγράψουν, μέσω ανάλυσης ειδικών «σημάτων», το περίγραμμα των ανθρωπογενών δομών που υπάρχουν μέσα στον λόφο Καστά. Τα αποτελέσματα, με βάση και τα υπάρχοντα στοιχεία της ανασκαφικής έρευνας, θα αξιοποιηθούν από την αρχαιολόγο κυρία Κατερίνα Περιστέρη στο ανασκαφικό της έργο.

Έχει γίνει φανερό ότι η σκαπάνη στον Τύμβο της Αμφίπολης, με τον περίβολο του μισού χιλιομέτρου, έχει ακόμα πολλά να φέρει στο φως - πρόκειται για ταφικό συγκρότημα και θεωρείται πιθανότατη η ύπαρξη και άλλων ταφών μεγάλης σημασίας.

Περίπλοκη δομή

Παράλληλα, πολλοί εκτιμούν ότι ο τάφος που ήδη ανασκάπτεται, με τις σφίγγες, τις καρυάτιδες και όσα ακόμα μένει να φανούν, έχει πιο περίπλοκη δομή μετά την αποκάλυψη στον τρίτο θάλαμο ενός τεχνητού ορύγματος. Η ανασκαφική ομάδα, την προηγούμενη εβδομάδα, ανακοίνωσε ότι διαπιστώθηκε η ύπαρξη δαπέδου σφράγισης από πώρινους λίθους σε αυτόν τον θάλαμο και ένα μεγάλων διαστάσεων τεχνητό όρυγμα (4 μ. Χ 2,10 μ.) που είχαν σκάψει στο φυσικό έδαφος.
Το βάθος του τρίτου θαλάμου (τέταρτου χώρου) είχε υπολογισθεί ότι είναι τουλάχιστον κατά 1,50 μ. μεγαλύτερο από τους προηγούμενους, δηλαδή από τη θόλο περίπου στα 7,53 μ.

Ως την Παρασκευή συνεχιζόταν η αποχωμάτωση και οι αρχαιολόγοι είχαν φτάσει στα 8 μέτρα ενώ συνέχιζαν να απομακρύνουν την άμμο στο όρυγμα χωρίς να έχουν ακόμα βρει το φυσικό έδαφος. Τα σενάρια για κρύπτη ή ακόμα και για «δρόμο» που οδηγεί βαθύτερα σε υπόγειο χώρο δίνουν και παίρνουν, ενώ δεν λείπουν οι αναφορές σε σπηλαιώσεις που υπάρχουν μέσα στον λόφο.

Διαπανεπιστημιακή συνδρομή

Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνδράμουν στις έρευνες επιστήμονες από περισσότερα του ενός ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας που έχουν τμήματα με ειδίκευση στις γεωφυσικές διασκοπήσεις.

Έντονα ακούγεται το όνομα του κ. Γρηγόρη Τσόκα, καθηγητή και διευθυντή του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο οποίος έχει μεγάλη εμπειρία στη γεωηλεκτρική τομογραφία, μία από τις πιο προηγμένες τεχνικές γεωφυσικής διασκόπησης. Όλα θα ξεκαθαριστούν επισήμως την ερχόμενη εβδομάδα (Τετάρτη), οπότε αναμένονται ανακοινώσεις από το υπουργείο Πολιτισμού.

Θα «σκαναριστεί» ο λόφος με έμφαση στα βορειοδυτικά, από την άλλη πλευρά της εισόδου του τάφου που ανασκάπτεται σήμερα, ώστε να διερευνηθεί τι υπάρχει στο εσωτερικό του, υπό το φως των νέων δεδομένων.

Προηγούμενα δεδομένα

Το γεωραντάρ που είχε χρησιμοποιηθεί για τη διερεύνηση κατά την παλαιότερη συνεργασία του αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας του ΤΕΙ Σερρών κ. Κωνσταντίνου Παπαθεοδώρου με την κυρία Περιστέρη δεν είχε εστιάσει, σύμφωνα με πληροφορίες, σε αυτή την πλευρά - εκεί υπήρχαν πρόσθετα χώματα, εναποθέσεις από προηγούμενες ανασκαφές. Η μελέτη Παπαθεοδώρου, πάντως, είχε αποτελέσει, ως φαίνεται, χρήσιμο εργαλείο, «μπούσουλα», για την επιλογή της θέσης που έγινε η ανασκαφή, φέρνοντας στο φως τον περίβολο και το εξαιρετικό ταφικό μνημείο.

Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει η σεισμική τομογραφία που έγινε το 1998 από τους γεωφυσικούς κκ. Λάζαρο Πολυμενάκο, Σταύρο Παπακαμαρινόπουλο, Αθανάσιο Λιόση (Εργαστήριο Γεωφυσικής του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών) με τη συμμετοχή της αρχαιολόγου κυρίας Χάιδως Κουκούλη-Χρυσανθάκη (τότε προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων).

Ήταν μια διεπιστημονική συνεργασία και η μελέτη, με επεξεργασία των στοιχείων, που δημοσιεύθηκε το 2004 (Archaeological Prospection 11, 145-158). Είχαν εντοπιστεί με τη μέθοδο της σεισμικής ανάκλασης σημεία που έδειχναν την πιθανή ύπαρξη ανθρωπογενών δομών στο εσωτερικό του λόφου Καστά.

Είναι ενδιαφέρον ότι ο κ. Πολυμενάκος έκανε εκτιμήσεις για τον τρόπο που «αναπτύσσεται » το μνημείο -μίλησε στις αρχές Οκτωβρίου στο «Πρώτο Θέμα»- έχοντας επανεξετάσει τα αποτελέσματα της σεισμικής τομογραφίας. Τα στοιχεία έδειχναν δύο «διαδρόμους » μέσα στον λόφο, που από διαφορετικές κατευθύνσεις (νότια και βορειοδυτικά)... συγκλίνουν σε κάποιο «σημείο», σε χώρο όπου πιθανόν να υπάρχουν κατασκευές.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΜΠΙΤΣΙΚΑ

ΠΗΓΗ: tovima.gr