ΑΜΦΙΠΟΛΗ:
«Υπάρχει
χώρος στον Τύμβο
και
για άλλες ταφές»
«Η εμπειρία που έχουμε
αποκομίσει από τις ανασκαφές στη Βεργίνα
μάς λέει ότι στο λόφο Καστά της Αμφίπολης
υπάρχει χώρος και για άλλες ταφές»,
σημειώνει στον Ελεύθερο Τύπο της
Κυριακής η καθηγήτρια Κλασικής
Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ και διευθύντρια
της πανεπιστημιακής ανασκαφής στη
Βεργίνα, Χρυσούλα Παλιαδέλη.
H ίδια μάς αποκαλύπτει
το πρωτοποριακό πρόγραμμα που αφορά
στην εξέταση οστών, με τη μέθοδο του
DNA, προκειμένου να «αποδειχτεί χειροπιαστά»
η συγγένεια των νεκρών της Μεγάλης
Τούμπας (φωτο) που ανέσκαψε ο Μανόλης
Ανδρόνικος.
Η ανασκαφή στο εντυπωσιακό
ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, που έφεραν
στο φως η Κατερίνα Περιστέρη και οι
συνεργάτες της, έχει επικεντρωθεί στη
διερεύνηση του ορύγματος που εντοπίστηκε
στον τρίτο θάλαμο του μνημείου. Παράλληλα,
βρίσκεται σε εξέλιξη, από το υπουργείο
Πολιτισμού, η διαδικασία για την επιλογή
του πανεπιστημιακού φορέα που θα αναλάβει
τη διερεύνηση του λόφου Καστά προκειμένου
να διαπιστωθεί αν κρύβει και άλλα ταφικά
μνημεία στο εσωτερικό του, όπως πολλοί
πιστεύουν.
Τρία εκπαιδευτικά
ιδρύματα έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον
τους για τη διερεύνηση του λόφου και
ήδη πραγματοποίησαν δοκιμαστικές
έρευνες στην περιοχή προκειμένου να
συμπληρώσουν το φάκελο που υπέβαλαν
στο υπουργείο Πολιτισμού. Οι φάκελοι
εξετάζονται από την τεχνική επιτροπή
της ανασκαφής και την ερχόμενη Τετάρτη
πρόκειται να ανακοινωθεί, σύμφωνα με
πληροφορίες, ο φορέας που θα αναλάβει
την έρευνα.
Στη διάρκεια της
ενημέρωσης ενδεχομένως να είναι παρών
και ο επικεφαλής του ιδρύματος που θα
αναλάβει το έργο.
«Το μεγάλο μέγεθος
του τύμβου δεν αποκλείει την ύπαρξη και
άλλων ταφών, ιδιαίτερα στο τεχνητό
κομμάτι του λόφου. Θα έλεγα ότι είναι
πολύ πιθανό ένα τέτοιο ενδεχόμενο»,
μας λέει η κ. Παλιαδέλη και επικαλείται
την ανασκαφική εμπειρία στη Μακεδονία.
«Στη Βεργίνα είχαμε τρεις τύμβους,
τη Μεγάλη Τούμπα, την Τούμπα Μπέλα και
τη Στενόμακρη Τούμπα. Και στους τρεις
τύμβους αποκαλύφθηκαν περισσότερες
από μία ταφές».
Η ταφική αυτή παράδοση
μας πηγαίνει πολύ πίσω στους αιώνες.
«Ηδη από τα προϊστορικά χρόνια στη
Βεργίνα έχουμε τύμβους στους οποίους
βρίσκει κανείς περισσότερες από μία
ταφές. Εχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι
πρόκειται για τα μέλη της ίδιας
οικογένειας, του ίδιου γένους».
Με αφορμή αυτήν τη
διαπίστωση το πανεπιστήμιο σχεδιάζει
ένα πρωτοποριακό ερευνητικό πρόγραμμα.
«Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης έρευνας
που κάνουμε με αντικείμενο τα οστά που
έχουν αποκαλυφθεί στους βασιλικούς
τάφους της Μεγάλης Τούμπας, υποβάλαμε
αίτηση στο υπουργείο Πολιτισμού για να
προχωρήσουμε και σε εξέταση DNA των οστών.
Αν έχουμε την τύχη να εντοπίσουμε υλικό
DNA, επιθυμούμε να αποδειχτεί και
χειροπιαστά αυτό που θεωρούμε ως πολύ
πιθανή υπόθεση. Οτι, δηλαδή, στον ίδιο
τύμβο έχουμε μέλη της ίδια οικογένειας».
Στο πλαίσιο του
προγράμματος, που βρίσκεται σε αναμονή
της αδειοδότησης του από το ΥΠΠΟΑ, θα
εξεταστούν τα οστά του Φιλίππου Β’,
όπως και τα οστά του εφήβου στον «Τάφο
του Πρίγκιπα», που ο Μανόλης Ανδρόνικος
απέδωσε στον εγγονό του Φιλίππου,
Αλέξανδρο Δ’, ώστε να αποδειχτεί
και με αδιάσειστα πλέον στοιχεία η
συγγένεια ανάμεσα στους δύο νεκρούς.
Εφόσον δοθεί το πράσινο φως, η έρευνα
θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το
Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και τον
«Δημόκριτο».
Στην ανασκαφή του λόφου
Καστά μέχρι σήμερα δεν έχουν εντοπιστεί
οστά. Η διερεύνηση του ορύγματος στον
τρίτο θάλαμο του μνημείου, επιφάνειας
4Χ2,10 μ., προχωράει με αργούς ρυθμούς.
Μόνο δύο άτομα μπορούν να σκάψουν
ταυτόχρονα και για λίγη ώρα καθώς οι
συνθήκες είναι πολύ δύσκολες. Λόγω των
πυκνών υποστηλώσεων οι εργαζόμενοι
αναγκάζονται να σκάβουν σκυφτοί και να
εναλλάσσονται με άλλους κάθε δεκαπέντε
λεπτά.
«Ας ελπίσουμε πως
η ανασκαφή θα μας δώσει κάποια στοιχεία,
όπως όστρακα, που θα μας επιτρέψουν να
χρονολογήσουμε το λάκκο, δηλαδή πότε
γέμισε. Βέβαια, καλά θα ήταν να έχουμε
και οστά», τονίζει η κ. Παλιαδέλη.
Οι εξειδικευμένες εξετάσεις των οστών
θα μπορούσαν να προσφέρουν πολλές
πληροφορίες -πέρα από την ηλικία και το
φύλο του νεκρού- «ώστε να δημιουργηθεί
μια βάση δεδομένων».
Αλλά και τίποτα από όλα
αυτά να μη βρεθεί, το μνημείο συγκροτεί,
από μόνο του, ένα μουσείο μοναδικό για
τον ελλαδικό χώρο. Η γνωστή αρχαιολόγος
το χαρακτηρίζει «συγκλονιστικό» και
«ιδιαίτερα πολύτιμο για τη γνώση μας».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ
ΠΗΓΗ: typos.com
