ΠΟΛΥΤΕΛΕΣ ΛΕΥΚΩΜΑ ΠΟΥ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΗ ΛΑΜΨΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ
Είναι η καρδιά του βασιλείου των αρχαίων Μακεδόνων. Η πόλη όπου γεννήθηκε και ενηλικιώθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος. Η πολυετής ανασκαφική έρευνα ανέδειξε τη λάμψη και το μεγαλείο της αρχαίας πόλης, σκηνές από τον καθημερινό βίο της, αλλά και τα καλά θαμμένα μυστικά των κατοίκων της.
Στην Πέλλα, το λίκνο του μακεδόνικου πολιτισμού, μας ταξιδεύει το φετινό πολυτελές λεύκωμα από τον «Κύκλο των Μουσείων».
Ο πλούτος που εισέρρευσε στην πόλη από τις εκστρατείες του Μακεδόνα Στρατηλάτη είναι εμφανής στα ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών. Τεράστιες πολυτελείς επαύλεις με μοναδικά ψηφιδωτά δάπεδα και περίτεχνη οικοσκευή, πολύχρυσες ταφές πολεμιστών και η μεγαλύτερη ορθογώνια πλατεία της αρχαιότητας... Κτισμένη στις ακτές του Θερμαϊκού Κόλπου, η Πέλλα έγινε πρωτεύουσα του μακεδόνικου κράτους στο τέλος του 5ου-αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., αντικαθιστώντας τις Αιγές. Πολύ σύντομα εξελίχθηκε στο σημαντικότερο πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο όλης της Ελλάδας.
Επιφανείς ποιητές της αρχαιότητας, όπως ο Ευριπίδης, ο Αγάθων, ο Χοιρίλος και καλλιτέχνες, όπως ο γνωστός ζωγράφος Ζεύξις, έφτασαν στην πόλη από τη Νότιο Ελλάδα και συνέβαλαν στην πολιτιστική της ανάπτυξη.
Την Ιστορία και τα ευρήματα του φημισμένου αρχαιολογικού χώρου και του Μουσείου της Πέλλας, από την 3η χιλιετία π.Χ. μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια, παρουσιάζει εκτενώς, μέσα από 400 σελίδες, η φετινή έκδοση του Ιδρύματος Λάτση με τη συμβολή των εκδόσεων Ολκός. Τα κείμενα υπογράφουν οι αρχαιολόγοι Μαρία Λιλιμπάκη-Ακαμάτη, Ιωάννης Μ. Ακαμάτης, Αναστασία Χρυσοστόμου, Παύλος Χρυσοστόμου και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό ο Σωκράτης Μαυρομμάτης.
Πολλά είναι αυτά που έχει να δει και να θαυμάσει ο αναγνώστης ξεφυλλίζοντας την έκδοση. Στον 4ο αιώνα η.Χ. χρονολογείται η ερωτική κατάρα που έχει χαραχτεί σε μεταλλικό έλασμα και αποτελεί το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα γνωστό κείμενο στην τοπική διάλεκτο.
Μια γυναίκα καταριέται τη Θετίμα που παντρεύτηκε τον αγαπημένο της Διονυσοφώντα. Ικετεύει λοιπόν τους δαίμονες να χαθεί η ανταγωνίστρια της «κακήν κακώς» και η ίδια να γίνει ευτυχισμένη.
«Γιατί», όπως γράφει, «δεν θέλω να πάρει άλλη γυναίκα από εμένα, αλλά εγώ να γεράσω με τον Διονυσοφώντα και καμία άλλη...». Το μεγάλο πλούτο της πόλης των 4.000 στρεμμάτων μαρτυρούν τα κατάλοιπα των κατοικιών που αποκαλύφθηκαν.
Τεράστιες κατοικίες
Η Πέλλα δεν διέθετε μόνο τεράστια αγορά, διέθετε και τεράστιες κατοικίες. Σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο υπήρχαν 2 έως 8 κατοικίες.
Οι μικρότερες είχαν έκταση 100- 125 τ.μ. και οι μεγαλύτερες 1.000 - 3.160 τ.μ. Εντυπωσιακά είναι και τα ευρήματα από τις ανδρικές και τις γυναικείες ταφές. Χρυσοφόροι πολεμιστές με χρυσά διαδήματα-στέμματα και χρυσά επιστόμια. Δίπλα τους οι μητέρες, οι αδελφές και οι σύζυγοι ενταφιάζονταν με τη στολή του γάμου και τα κοσμήματα τους.
Ξεφυλλίζοντας το λεύκωμα, δεκάδες ζευγάρια μάτια από πήλινα ειδώλια, γλυπτά, υπέροχες τοιχογραφίες, συναντούν τα δικά μας. Μια αμφίδρομη ματιά που μας ταξιδεύει στους αιώνες...»
Στη φωτογραφία: Το εσωτερικό του πολυθάλαμου τάφου, που αποκαλύφθηκε στην Πέλλα. Διακρίνονται οι είσοδοι του κύριου και των πλευρικών θαλάμων.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ, 19 Δεκεμβρίου 2011
Ξεφυλλίζοντας την Πέλλα
του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ
Στην Πέλλα, το λίκνο του μακεδόνικου πολιτισμού, μας ταξιδεύει το φετινό πολυτελές λεύκωμα από τον «Κύκλο των Μουσείων».
Ο πλούτος που εισέρρευσε στην πόλη από τις εκστρατείες του Μακεδόνα Στρατηλάτη είναι εμφανής στα ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών. Τεράστιες πολυτελείς επαύλεις με μοναδικά ψηφιδωτά δάπεδα και περίτεχνη οικοσκευή, πολύχρυσες ταφές πολεμιστών και η μεγαλύτερη ορθογώνια πλατεία της αρχαιότητας... Κτισμένη στις ακτές του Θερμαϊκού Κόλπου, η Πέλλα έγινε πρωτεύουσα του μακεδόνικου κράτους στο τέλος του 5ου-αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., αντικαθιστώντας τις Αιγές. Πολύ σύντομα εξελίχθηκε στο σημαντικότερο πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο όλης της Ελλάδας.
Επιφανείς ποιητές της αρχαιότητας, όπως ο Ευριπίδης, ο Αγάθων, ο Χοιρίλος και καλλιτέχνες, όπως ο γνωστός ζωγράφος Ζεύξις, έφτασαν στην πόλη από τη Νότιο Ελλάδα και συνέβαλαν στην πολιτιστική της ανάπτυξη.
Την Ιστορία και τα ευρήματα του φημισμένου αρχαιολογικού χώρου και του Μουσείου της Πέλλας, από την 3η χιλιετία π.Χ. μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια, παρουσιάζει εκτενώς, μέσα από 400 σελίδες, η φετινή έκδοση του Ιδρύματος Λάτση με τη συμβολή των εκδόσεων Ολκός. Τα κείμενα υπογράφουν οι αρχαιολόγοι Μαρία Λιλιμπάκη-Ακαμάτη, Ιωάννης Μ. Ακαμάτης, Αναστασία Χρυσοστόμου, Παύλος Χρυσοστόμου και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό ο Σωκράτης Μαυρομμάτης.
Πολλά είναι αυτά που έχει να δει και να θαυμάσει ο αναγνώστης ξεφυλλίζοντας την έκδοση. Στον 4ο αιώνα η.Χ. χρονολογείται η ερωτική κατάρα που έχει χαραχτεί σε μεταλλικό έλασμα και αποτελεί το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα γνωστό κείμενο στην τοπική διάλεκτο.
«Γιατί», όπως γράφει, «δεν θέλω να πάρει άλλη γυναίκα από εμένα, αλλά εγώ να γεράσω με τον Διονυσοφώντα και καμία άλλη...». Το μεγάλο πλούτο της πόλης των 4.000 στρεμμάτων μαρτυρούν τα κατάλοιπα των κατοικιών που αποκαλύφθηκαν.
Τεράστιες κατοικίες
Η Πέλλα δεν διέθετε μόνο τεράστια αγορά, διέθετε και τεράστιες κατοικίες. Σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο υπήρχαν 2 έως 8 κατοικίες.
Οι μικρότερες είχαν έκταση 100- 125 τ.μ. και οι μεγαλύτερες 1.000 - 3.160 τ.μ. Εντυπωσιακά είναι και τα ευρήματα από τις ανδρικές και τις γυναικείες ταφές. Χρυσοφόροι πολεμιστές με χρυσά διαδήματα-στέμματα και χρυσά επιστόμια. Δίπλα τους οι μητέρες, οι αδελφές και οι σύζυγοι ενταφιάζονταν με τη στολή του γάμου και τα κοσμήματα τους.
Ξεφυλλίζοντας το λεύκωμα, δεκάδες ζευγάρια μάτια από πήλινα ειδώλια, γλυπτά, υπέροχες τοιχογραφίες, συναντούν τα δικά μας. Μια αμφίδρομη ματιά που μας ταξιδεύει στους αιώνες...»
Στη φωτογραφία: Το εσωτερικό του πολυθάλαμου τάφου, που αποκαλύφθηκε στην Πέλλα. Διακρίνονται οι είσοδοι του κύριου και των πλευρικών θαλάμων.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ, 19 Δεκεμβρίου 2011
