1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1911

Πέφτει σε ενέδρα Νεοτούρκων και θανατώνεται κατά τον πιο άγριο τρόπο ο εθνομάρτυρας Μητροπολίτης Γρεβενών Αιμιλιανός Λαζαρίδης. Από το site greveniotis.gr αντιγράφουμε ένα απόσπασμα από το ιστορικό του μαρτυρικού θανάτου του.
«Μαρτυρικός είναι ο θάνατος του μητροπολίτου Γρεβενών Αιμιλιανού Λαζαρίδη τον Οκτώβριο του έτους 1911 και του διάκου Δημητρίου Αναγνώστου, στο χωριό των Γρεβενών Γκριντάδες από τα αποσπάσματα των Νεότουρκων. Ο Αιμιλιανός Λαζαρίδης το 1908 έγινε Μητροπολίτης Γρεβενών, όπου διεξήγαγε δεινούς και σκληρούς αγώνες κατά του τοπικού Νεοτουρκικού Κομιτάτου Γρεβενών, ενισχυμένου από τους Αρουμούνους. Κατά την αφήγηση του γέροντα ιερέα Γρεβενών παπά-Γιώργη Σιρβιρή, ή Ντελή-Παπά, ο σεβασμιότατος λειτούργησε το πρωί της 1ης Οκτωβρίου 1911 μέρα Σάββατο με τον διάκο του Δημήτριο στο χωριό Σνίχοβο. Κατά το μεσημέρι αναχώρησαν οι δυο τους με τα ζώα καί τον κυρατζή για το χωριό Γκριντάδες που απέχει 2 ώρες από το Σνίχοβο. Έπρεπε να περάσουν μία δασώδη χαράδρα. Εκεί όμως τους είχαν στήσει ενέδρα τα Τουρκικά αποσπάσματα. Λέγεται ότι η Ρουμανική προπαγάνδα είχε συκοφαντήσει στους Νεότουρκους τον Άγιο των Γρεβενών, ότι δηλ. ο Δεσπότης κατά τις περιοδείες του υποκινούσε τους ομοεθνείς του σε εξέγερση.
Τα δύο πτώματα τα έκρυψαν μέσα στο δάσος, όπου έμειναν ως τον Οκτώβριο. Η παράδοσις λέει, ότι τα σεπτά λείψανα ανακάλυψε κατά θείαν υπόδειξη ένας βοσκός. Έβοσκε τα πρόβατά του την νύκτα, όταν μέσα στο δάσος είδε να καιει ένα φως σαν κανδήλι. Το είπε στους συγχωριανούς του και πολλοί μαζί πήγαν στο μέρος εκείνο. Βρέθηκαν προ εκπλήξεως. Είδαν τα πτώματα του Δεσπότη και του Διάκου παραμορφωμένα. Τα πήραν και τα έφεραν στα Γρεβενά. Είχαν έκδηλα τα σημεία του μαρτυρικού τους θανάτου. Του Αιμιλιανού είχαν βγάλει το ένα μάτι με ξιφολόγχη, και είχαν κατακομματιάσει τα χέρια. Το σώμα του έφερε πολλά τραύματα. Του είχαν δε ξεσχίσει τα άμφια. Του Διάκου Δημητρίου έλειπε το μισό κρανίο, ο εγκέφαλος και η γενειάδα του.
Κατανυκτική ήταν η κηδεία των δύο τούτων εθνομαρτύρων στα Γρεβενά την 11 Οκτωβρίου 1911, χοροστατούντων τριών μητροπολιτών και πολλών πρεσβυτέρων της Επαρχίας Γρεβενών, από τον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου - Βαρόσι. Τα ιερά λείψανα ετάφησαν στον περίβολο του ναού.»
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των εφημερίδων ΕΜΠΡΟΣ και ΣΚΡΙΠ των ημερών εκείνων η δολοφονία διεπράχθη από νεοτουρκορουμανική συμμορία και προκάλεσε πανελλήνια αγανάκτηση, ενώ σημειώθηκε, όπως τόνιζαν, και «εξέγερσις εν Μακεδονία δια την δολοφονίαν του Μητροπολίτου μας». Στο ΣΚΡΙΠ της 10ης Οκτωβρίου 1911 και υπό τον τίτλο «ΟΙ ΣΚΟΥΜΠΡΑΙΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΜΙΤΑΤΟΝ ΔΡΑΣΤΑΙ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ» διαβάζουμε: «Κατ΄ εξηκριβωμένας νεωτέρας πληροφορίας η δολοφονία του Μητροπολίτου και των συνοδών του είνε έργον της Τουρκορρουμανικής συμμορίας των Σκουμπραίων, μεθ΄ ών συμπράττει και ο γνωστός λήσταρχος Τσακμάς. Κρατεί εν τούτοις, η πεποίθησις ότι και οι Νεότουρκοι συνετέλεσαν εις την δολοφονίαν ταύτην.»

Το ΕΜΠΡΟΣ της ίδιας ημέρας πρόσθετε ότι «Η δολοφονία του ταλαιπώρου Μητροπολίτου (φωτογραφία από το ίδιο φύλλο) διεπράχθη κατ΄ απόφασιν του εν Μοναστηρίω Κομιτάτου, άγνωστον δε αν προς τούτο υπάρχη η συγκατάθεσις της εν Θεσσαλονίκη διευθυνούσης επιτροπής. Δια να εκτελεσθή η απαισία απόφασις του εν Μοναστηρίω Κομιτάτου, έπρεπε προς τούτο να ειδοποιηθή και το εν Σέρραις εδρεύον εκτελεστικόν αυτού τμήμα, το οποίον ώρισε τον Μπεκήρ βέην, λοχαγόν της χωροφυλακής εν Γρεβενοίς προς εκτέλεσιν της απαισίας αποφάσεως. Προς τούτο ο Μπεκήρ συνεννοήθη με την ρουμανικήν συμμορίαν και εξετέλεσε το κακούργημα παρά το Ζίχοβον, εις το δάσος του οποίου, εντός χάνδακος ευρέθησαν τα πτώματα του Μητροπολίτου και των συνοδών του.»
Ο Τούρκος λοχαγός Μπεκήρ – κατά το ΣΚΡΙΠ - «λέγεται ότι μισθοδοτείται παρά της ρουμανικής προπαγάνδας.» Κατά τηλεγράφημα του Πρακτορείου Αθηνών από την Κωνσταντινούπολη «Πάντες οι Έλληνες βουλευταί απηύθυναν εις τον Μ. Βεζύρην και τον υπουργόν της Δικαιοσύνης και των Θρησκευμάτων τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας, ζητούντες την παραδειγματικήν τιμωρίαν των δολοφόνων του Μητροπολίτου Γρεβενών.» Διαβήματα διαμαρτυρίας προς την Πύλη έκαναν και τα δύο Σώματα του Πατριαρχείου, ενώ οργανώθηκαν μνημόσυνα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Τέλος επεδόθησαν ψηφίσματα διαμαρτυρίας προς τις Μεγάλες Δυνάμεις και τους θρησκευτικούς ηγέτες.















Στις εικόνες η 1η σελίδα του ΣΚΡΙΠ της 10ης Οκτωβρίου, που μιλάει για εξέγερση στη Μακεδονία και μία φωτογραφία του Μητροπολίτη Αιμιλιανού, με την εξής λεζάντα: «Ο κρεουργηθείς Μητροπολίτης Γρεβενών εις μίαν τελευταίαν εκδρομήν εν τη περιφερεία του.»