9 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1926

Καταστέλλεται μέσα σε έξη ώρες στη Θεσσαλονίκη στασιαστικό κίνημα του συνταγματάρχου Τζαβέλλα και των αντισυνταγματαρχών Μπακιρτζή και Καρακούφα, επικεφαλής του οποίου, λέγεται, ότι ήταν από τη Γιουγκοσλαβία ο Νικόλαος Πλαστήρας. Εξάστηλα τα ρεπορτάζ στις αθηναϊκές εφημερίδες ΕΜΠΡΟΣ και ΣΚΡΙΠ την επομένη. Όπως σημείωναν οι εφημερίδες η απόπειρα του κινήματος ήταν εν γνώσει της κυβερνήσεως Πάγκαλου από μέρες και περίμενε την εκδήλωση, προετοιμασμένη. Το ΕΜΠΡΟΣ ανέφερε: <Εις την απόπειραν αυτήν, οφειλομένην εις προσωπικάς δυσαρεσκείας ολίγων αξιωματικών, η Κυβέρνησις δεν είχε αποδώσει μεγάλην σημασίαν από της πρώτης στιγμής. Ούτω δε η αναγγελία της εκρήξεως εύρεν αυτήν παρασκευασμένην δι΄ όλα τα επιβαλλόμενα μέτρα, τόσον τα ληφθέντα εν Αθήναις, όσον και εν Θεσσαλονίκη επιτοπίως. Απόδειξις τούτου είναι ότι το κίνημα της Θεσσαλονίκης κατεστάλη εντός ολίγων ωρών.Οι στασιασταί παρεδόθησαν άνευ όρων, καταθέσαντες όπλα.
Συνελήφθησαν άπαντες οι κάτωθι στασιασταί αξιωματικοί:


Συνταγματάρχης Πεζικού Τζαβέλλας, οι Αντισυνταγματάρχαι Πεζικού Καρακούφας και Πυροβολικού Μπακιρτζής, οι ταγματάρχαι Πεζικού Πάγκαλος, Βιτωράτος και Πυροβολικού Ζούκας, αντισυνταγματάρχης Χωροφυλακής Καλοχριστιανάκης, οι ταγματάρχαι Χωροφυλακής Παπαδάκης και Μαλινδρέτος, ο μοίραρχος Κανδυλάκης, οι υπολοχαγοί Πεζικού Λαριτζάκης, Τσιγαρίδας, Δροσινός, Γυπαράκης και Στυλιανέσης και οι ανθυπολοχαγοί Πεζικού Καλογιάννης, Δημητρόπουλος και Σπυρίδωνος. Εκ τούτων οι 9 πρώτοι μεταφέρονται αύριον ενταύθα και παραπέμπονται δι΄ απευθείας κλήσεως εις το Έκτακτον Στρατοδικείον.' Από τους δικασθέντες τρεις ( Τζαβέλλας, Καρακούφας και Μπακιρτζής ) κατεδικάσθησαν εις θάνατον> αλλά ο δικτάτορας Πάγκαλος ανέστειλε την εκτέλεση της ποινής, δηλώνοντας με αλαζονική έπαρση: <Προήλθον αρχικώς εις την απόφασιν της αναστολής της εκτελέσεως των καταδικασθέντων εις θάνατον, καίτοι η απόφασις του Στρατοδικείου όχι μόνον δικαιοτάτη υπήρξεν αλλά και επιεικής θα ηδύνατο τις να είπει διά τινας εξ αυτών!>
Πριν καταρρεύσει το κίνημα οι πρωτεργάτες είχαν μιλήσει σε συντάκτη του ΕΜΠΡΟΣ, στον οποίο είχαν δηλώσει: <Το κίνημα, το οποίον είναι προωρισμένον να επικρατήση αντί πάσης θυσίας οσονδήποτε αιματηράς, ( Μπράβο αποφασιστικότητα και αισιοδοξία!..) αξιοί: 1ον Να παραιτηθή η Κυβέρνησις Παγκάλου. 2ον Να επανέλθη εις την Προεδρίαν της Δημοκρατίας ο ναύαρχος κ. Κουντουριώτης. 3ον Να σχηματισθή άχρους υπηρεσιακώς Κυβέρνησις η οποία να διεξαγάγη απολύτως ελευθέρας εκλογάς και ανεπηρεάστους. 4ον Από της σήμερον να υπάρξη πλήρης ελευθερία του τύπου και του προφορικού λόγου, επανερχομένων ελευθέρων και των εν εξορία πολιτικών ηγετών και στρατιωτικών.' Μάλλον δημοκρατικά τα αιτήματα των στασιαστών, απέναντι στη δικτατορία Παγκάλου, αλλά ο κόσμος ήταν εναντίον τους. Στις εφημερίδες δημοσιευόταν πρόσκληση των επαγγελματικών σωματείων των Αθηνών που ανέφερε: 'Καλείται ο Λαός Αθηνών, Πειραιώς και Περιχώρων, ίνα συνέλθη την προσεχή Κυριακήν 11ην Απριλίου και ώραν 5ην μ. μ. εις την πλατείαν Ομονοίας ίνα εκδηλώση την αγανάκτησιν αυτού κατά των στασιαστών Θεσσαλονίκης και εκφράση προς την Κυβέρνησιν την ευχήν αυτού ίνα τιμωρήση παραδειγματικώς τους ταραξίας χάριν της γαλήνης του τόπου.>
Και για την ιστορία να αναφέρουμε την ειρωνεία για το κίνημα αυτό. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ανακηρύχθηκε πρωθυπουργός, αφού προηγουμένως επικράτησε δικό του Στρατιωτικό Κίνημα, στις 25 Ιουνίου 1925 και το πέτυχε λόγω της χαλαρής αντίδρασης της κυβερνήσεως Ανδρέα Μιχαλακοπούλου. Η κυβέρνηση Πάγκαλου πήρε ψήφο εμπιστοσύνης στη Δ΄ Συντακτική Συνέλευση, την οποία διέλυσε στις 29 Σεπτεμβρίου 1925, οπότε και προκήρυξε εκλογές για τον Ιανουάριο του 1926. Οι εκλογές αυτές όμως δεν έγιναν γιατί στις 4 Ιανουαρίου 1926 ο Πάγκαλος επέβαλε απροκάλυπτο δικτατορικό καθεστώς, αναλαμβάνοντας προσωπικά την άσκηση της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας ο Πρόεδρος; της Δημοκρατίας Παύλος Κουντουριώτης παραιτήθηκε τον Μάρτιο και ο Πάγκαλος προκήρυξε εκλογές για ανάδειξη νέου προέδρου.
Στις εκλογές που έγιναν στις 4 και 11 Απριλίου ο Πάγκαλος ήταν σχεδόν μόνος υποψήφιος (ο Δεμερτζής πήρε μόνο δεκάδες ψήφους ) και φυσικά... εκλέχτηκε και ορκίστηκε στις 18 Απριλίου. Τέσσερις μήνες όμως αργότερα, στις 22 Αυγούστου 1926, νέο κίνημα - της Βενιζελικής παράταξης αυτό - υπό τον Γεώργιο Κονδύλη, κατόρθωσε να ανατρέψει τον δικτάτορα. Να σημειωθεί ότι στο κίνημα ο Κονδύλης χρησιμοποίησε τους ίδιους πραιτωριανούς, που είχε χρησιμοποιήσει και ο Πάγκαλος για να καταλάβει την εξουσία και να διατηρηθεί σε αυτήν, δηλαδή τα "Δημοκρατικά Τάγματα".