16 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018



ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ ΜΕ ΣΚΟΠΙΑ


Ο Τσίπρας δίνει το σύνθετο όνομα στην ΠΓΔΜ,


αλλά ο Ζάεφ αρνείται συνταγματικές αλλαγές



Του Κ. Ι. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ


Εντατικές είναι οι διαβουλεύσεις Αθήνας - Σκοπίων στο κεφάλαιο «ονοματολογία», καθώς η υπόθεση περιπλέκεται σε αυτήν τη φάση, κυρίως εξαιτίας προβλημάτων που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Ζάεφ στο εσωτερικό μέτωπο. Στη Βιέννη προ ημερών αποφασίστηκε στην «τριμερή» Κοτζιά - Δημητρόφ - Νίμιτς να καταβληθεί κάθε προσπάθεια, προκειμένου να μη διακοπεί ο διάλογος για το όνομα. Οι τετ-α-τετ συζητήσεις θα έχουν συνέχεια και σήμερα στη Σόφια. Η Αθήνα έχει έτοιμες δικές της προτάσεις. Στόχος είναι η σύνταξη οριστικού σχεδίου Συμφωνίας έως το τέλος του Φεβρουαρίου, αλλά και να βρεθεί μια «φόρμουλα» που να καλύπτει ένα κενό: την αδυναμία της πλευράς Ζάεφ να προβεί στις συνταγματικές αλλαγές που ζητά η Αθήνα για απάλειψη των αλυτρωτικών στοιχείων και κατοχύρωση της χρήσης του νέου ονόματος.

Ο υπουργός Εξωτερικών ξεκίνησε στη Βιέννη, την Τρίτη, μια φάση συνομιλιών με επίσημη ελληνική παραδοχή -και διά στόματος πρωθυπουργού- της σύνθετης ονομασίας. Αλλά αυτό με την προσθήκη για όνομα ισχυρό για κάθε χρήση με την «προϋπόθεση και συνταγματικής αλλαγής».

Αναζητούνται τώρα λύσεις με απευθείας συνεννοήσεις των δυο πλευρών και με «ανοχή» από την Αθήνα του διαμεσολαβητή, Μ. Νίμιτς, που κατάφερε, πάντως, να διατηρήσει, τυπικά τουλάχιστον, τον ρόλο του, με ανακοίνωση στη Βιέννη ότι οι συνομιλίες γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Το «Ανω (Gorna) Μακεδονία» παραμένει στο τραπέζι (με τη Βουλγαρία να δυσφορεί με τον γεωγραφικό προσδιορισμό στο νέο όνομα), όμως μετέωρη παρέμειναν η erga omnes χρήση και τα «αλυτρωτικά», με τον χρόνο να τρέχει προς την Ιουλιανή Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, ο κ. Κοτζιάς ξέρει ότι ο κ. Ζάεφ αντιμετωπίζει τώρα και την αντίρρηση της αλβανικής πολιτικής πτέρυγας στα Σκόπια, η οποία διαφωνεί με την γραφή του νέου ονόματος στη «σλαβομακεδονική» γλώσσα, που κατά την άποψή της, ενισχύει τον σλαβικό χαρακτήρα του κράτους.

ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ

Η ελληνική διπλωματία διατηρεί τώρα υπέρ αυτής, απέναντι στην ευρω-ατλαντική κοινότητα, την «απόδειξη» της καλής θέλησης της Αθήνας, που, παρά τις έντονες εσωτερικές αντιδράσεις στη χώρα για σύνθετο όνομα, εντούτοις τολμά να το αποδεχθεί με πνεύμα ρεαλισμού για διασφάλιση «σταθερότητας» στα Δ. Βαλκάνια. Μένει να γίνει το επόμενο «μεγάλο βήμα» από τα Σκόπια. Μένει, όμως, να διαμορφωθεί και ένα σκηνικό «μη διαφωνίας» στην περίπτωση ενός αδιεξόδου, που, όμως, δεν θα ακύρωνε τον «βηματισμό» της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, το οποίο οργανώνει μια νέα κατάσταση «ασφαλείας» στα Δυτικά Βαλκάνια.

Οπως ανέφεραν τα «Π» στις 10 Φεβρουαρίου, υπάρχει στα παρασκήνια η εκδοχή της ανάδειξης μιας στενότερης σχέσης των Σκοπίων με το ΝΑΤΟ στη βάση μιας θέσης «παρατηρητή» της εν λόγω Δημοκρατίας στη Συμμαχία, αν δεν κα- ταλήξει σε μια συμφωνία η διεξαγόμενη σήμερα διαπραγμάτευση για το «όνομα». Σε αυτή την περίπτωση, η «ειδική σχέση» των Σκοπιών με το ΝΑΤΟ θα αποφασιζόταν με δύο «ονοματολογικές» εκδοχές:

α) Με νέο, κοινά αποδεκτό όνομα και με συμφωνία που θα δέσμευε τα Σκόπια για απάλειψη των «αλυτρωτικών» στοιχείων σε επόμενη φάση (σ.σ.: είναι η άποψη της Ουά- σινγκτον και του κ. Νίμιτς).

β) Με τη διατήρηση της «προσωρινής» ονομασίας FYROM στη συμφωνία για τον «παρατηρητή» - που δεν θα μπορούσε να αρνηθεί η Αθήνα.

Τις επόμενες ημέρες του Φεβρουαρίου αναμένεται να διαπιστωθεί στην πράξη πώς η ελληνική πλευρά θα διαχειριστεί τις εξής θέσεις Κοτζιά: «Οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να συνοδεύεται από συνταγματικές αλλαγές» (30 Ιανουαρίου), αλλά και «Ο κ. Ζάεφ διαθέτει επάρκεια πλειοψηφίας ώστε να επικυρώσει μια διεθνή συμφωνία» και «Οι συνταγματικές αλλαγές θα γίνουν στην ώρα τους» (5/2).

Στις 12 Φεβρουαρίου ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, δήλωσε ότι κάθε συμφωνία για το όνομα «προϋποθέτει και συνταγματική αλλαγή», ενώ και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Π. Παυλόπουλος, σε κάθε ευκαιρία αναφέρει σε ομιλίες του ότι πρέπει «να αφαιρεθούν οι αλυτρωτικές θέσεις». Από τις παραπάνω διατυπώσεις, σε συνδυασμό με την καθαρή άρνηση του κ. Ζάεφ να προχωρήσει σε συνταγματικές αλλαγές, προκύπτει ότι η συμφωνία για το «όνομα» είναι πλέον μια εξαιρετικά περίπλοκη υπόθεση, το ίδιο και η συζητούμενη «διεθνής συμφωνία», που θα υπερείχε ή όχι του Συντάγματος της ΠΓΔΜ.


ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 16 Φεβρουαρίου 2018