Καρυάτιδες: Οι φρουροί
της Αμφίπολης
-Πότε θα αποκαλυφθούν
ολόκληρες
Παρατείνεται η αγωνία
για την πορεία των ανασκαφικών εργασιών
στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη έπειτα
από τα σοβαρά εμπόδια που έχουν συναντήσει
οι συμμετέχοντες στις έρευνες στον
τρίτο θάλαμο του τάφου.
Με βάση τις ανακοινώσεις
του υπουργείου Πολιτισμού, όλη την
περασμένη εβδομάδα οι αρχαιολόγοι (με
την παρουσία μηχανικού και αρχιτέκτονα)
επικεντρώθηκαν σε έργα υποστύλωσης,
αλλά και αποχωμάτωσης ούτως ώστε να
απομακρυνθεί το χώμα που καλύπτει τον
τρίτο θάλαμο και απειλεί την στατικότητα
του δωματίου.
Η επικεφαλής των
ανασκαφών Κατερίνα Περιστέρη
τοποθετήθηκε για τα θέματα αυτά στην
χθεσινή της ενημέρωση των δημοσιογράφων
και σημείωσε ότι με το πέρας των εργασιών
θα αποκαλυφθούν ολόκληρες οι Καρυάτιδες,
καθώς κρίνεται αναγκαίο να αφαιρεθούν
δύο ακόμη δόμοι από τον τοίχο σφράγισης.
Οι εργασίες αυτές
αναμένεται να ολοκληρωθούν το Σάββατο
και την Κυριακή το υπουργείο Πολιτισμού
θα δώσει στη δημοσιότητα νέες φωτογραφίες
με τις Καρυάτιδες ολόκληρες, ενώ, θα
ενημερώσει και για την πορεία των
ανασκαφών και τα τελευταία ευρήματα.
Μάλιστα, την Κυριακή
αναμένεται να εμφανιστεί για πρώτη φορά
και το πρόσωπο της δεύτερης Καρυάτιδας
το οποίο είχε υποστεί ζημιές με την
πάροδο του χρόνου. Υπενθυμίζεται ότι
κατά τη διάρκεια των ανασκαφών βρέθηκαν
τμήματα του προσώπου και της πόλου της
ανατολικής Καρυάτιδας τα οποία και θα
κολληθούν εκ νέου στο άγαλμα.
Περιστέρη: Κλαίγαμε
όλοι όταν είδαμε τις Καρυάτιδες
Παράλληλα, στη χθεσινή
εκ βαθέων συνέντευξή της η Κατερίνα
Περιστέρη μίλησε αναλυτικά για την
πορεία των εργασιών, αλλά και τα έντονα
συναισθήματα που βιώνουν καθημερινά
οι συμμετέχοντες στις έρευνες από την
πορεία της ανασκαφής.
Χαρακτηριστικά η
αρχαιολόγος ανέφερε ότι ήταν τέτοια η
συγκίνηση όλων όταν αποκάλυψαν τις
Καρυάτιδες που ξέσπασαν σε κλάματα. «Οι
μισοί ήμασταν βουρκωμένοι και όχι μόνο
εγώ, και οι εργάτες και όλοι όσοι ήμασταν
εκεί. Οταν βλέπαμε σιγά σιγά να βγαίνουν
τα κεφαλάκια, να βγαίνουν οι βόστρυχοι
και όλα αυτά, τι να πω, μας πιάσαν τα
κλάματα όλους», τόνισε με νόημα η
κα Περιστέρη.
«Μήλον της έριδος»
οι Καρυάτιδες -Νέα κόντρα αρχαιολόγων
Υπενθυμίζεται ότι οι
Καρυάτιδες βρέθηκαν στο επίκεντρο ακόμη
μιας κόντρας μεταξύ αρχαιολόγων με την
Κατερίνα Περιστέρη να τονίζει ότι τα
αγάλματα και ο τρόπος κατασκευής τους
αποτελούν ακόμη μια μαρτυρία πως ο τάφος
είναι μακεδονικός.
Μάλιστα, η επικεφαλής
των ανασκαφών δεν δίστασε να δώσει
οργισμένη απάντηση στην καθηγήτρια
κλασσικής αρχαιολογίας, Ολγα Παλαγγιά,
επισημαίνοντας ότι «Λανθασμένα
πολλοί συνάδελφοι έχουν διάφορες απόψεις
όπως η Ολγα Παλαγγιά, που είπε ότι οι
Καρυάτιδες είναι έργο των ρωμαϊκών
χρόνων. Αυτό αποκλείεται, γιατί ξέρουμε
την χρονολογία του μνημείου».
Από την πλευρά της η
κυρία Παλαγγιά απάντησε μέσω του
ραδιοφωνικού σταθμού Παραπολιτικά
90,1 όπου εμφανίστηκε αμετακίνητη στη
θέση της και εξέφρασε τη λύπη της για
την προσωπική επίθεση που δέχθηκε.
«Θα ήταν ευχής έργον
η επιστημονική διαμάχη να γινόταν μετά
την περάτωση της ανασκαφής», είπε και
πρόσθεσε: «Λυπήθηκα πολύ για την προσωπική
επίθεση που μου έγινε. Λέχθηκε ότι
επιζητώ την δημοσιότητα. Η κυρία Περιστέρη
επιτέθηκε μόνο σ' εμένα. Μόνο εγώ εξέφρασα
άποψη για τον τάφο της Αμφίπολης; Αλλά
φαίνεται ότι όσοι συμφωνούν μαζί της
δεν επιζητούν την δημοσιότητα. Μόνο
εγώ... Πρέπει να υπερασπιστώ τον εαυτό
μου. Εφόσον δεν έχει τεκμηριωθεί η
χρονολόγηση ίσως δεν είναι τελείως
αθέμιτο να γίνονται υποθέσεις εργασίας.
Κατηγορούμεθα ότι δεν έχουμε δει την
ανασκαφή. Μα, δεν μπορούμε να την δούμε.
Δεν είναι δυνατή η πρόσβαση! Το να
γίνονται προσωπικές επιθέσεις είναι
στενάχωρο. Μακάρι να βρει στοιχεία να
με διαψεύσει. Αλλά δεν έχω δει τίποτα.
Νομίζω ότι βιάστηκε να πει πράγματα τα
οποία δεν τεκμηρίωσε. Εφόσον έχουν
μιλήσει τόσο πολλοί άλλοι, διατηρώ το
δικαίωμα να πω την γνώμη μου. Δεν έχω
αλλάξει θέση. Δεν έχει βρεθεί κάτι που
να με διαψεύδει. Η χρονολόγηση που την
τοποθετούν στον 4ο αιώνα συνδέθηκε με
τον Λεόντα της Αμφίπολης. Λένε ότι
βρέθηκε ένα μέρος της χαίτης. Το να
βρέθηκε ένα κομμάτι του σε επιχώσεις
δεν λέει κάτι. Υπήρχαν πολλοί τάφοι στην
περιοχή. Μια προσωπική επίθεση δεν είναι
σωστή και έχω στενοχωρηθεί πολύ. Λέω
ότι προσωπικά δεν έχω πειστεί. Δεν έχει
σημασία τι εποχής είναι το μνημείο.
Παραμένει πολύ σημαντικό. Όποτε κι αν
έγινε είναι ένα σημαντικό μνημείο. Προς
το παρόν επιμένω, αλλά ο χρόνος θα
δείξει».
Καρυάτιδες: Οι
επιβλητικές «ιέρειες» του τάφου
Τα δύο επιβλητικά
αγάλματα που στέκουν ως ιέρειες-φρουροί
του «ένοικου» του τάφου έχουν εντυπωσιάσει
τους πάντες από τις 5 Σεπτεμβρίου όταν
και αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των
ανασκαφικών εργασιών.
Οι εξαιρετικής τέχνης
Καρυάτιδες είναι κατασκευασμένες από
θασίτικο μάρμας, έχουν πλούσιους
βοστρύχους που καλύπτουν τους ώμους
τους, φέρουν ενώτια και φορούν χειριδωτό
χιτώνα. Μάλιστα το δεξί χέρι της μιας
και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμένα,
ώστε με την κίνησή τους να αποτρέπουν
συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα
επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο. Οι
γυναικείες αυτές μορφές, επί των οποίων
σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος,
παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης.
Στην αρχή επικράτησε
η άποψη πως τα αγάλματα ήταν μόνο
προτομές, ωστόσο, λίγες ημέρες μετά,
αποκαλύφθηκε πως οι Καρυάτιδες είναι
ολόσωμες και, όπως όλα δείχνουν, έφθασε
η ώρα να εμφανιστούν σε όλο τους το
μεγαλείο.
ΠΗΓΗ: iefimerida.gr
**********************************
Περιστέρη: Αν μπήκαν
τυμβωρύχοι στον τάφο, θα βρούμε τα κόκαλά
τους!
Απόρθητος
2.300 χρόνια ο τρίτος θάλαμος
Του Βασίλη Τσακίρογλου
Σε μια δήλωση η οποία
ανατρέπει και πάλι τις εικασίες περί
συλήσεως του τάφου προχώρησε η υπεύθυνη
της ανασκαφής αρχαιολόγος Κατερίνα
Περιστέρη η οποία είπε ότι αν έχουν
καταφέρει να μπουν τυμβωρύχοι στον τάφο
τότε θα βρούμε τα κόκαλά τους, υπονοώντας,
με απόλυτη σαφήνεια, ότι δεν θα κατάφερναν
να βγουν και πάλι έξω πράγμα που σημαίνει
ότι δεν θα μπορούσαν να αποσπάσουν και
τα κτερίσματα από τον ταφικό θάλαμο.
Στο μεταξύ χθες
παρουσιάστηκε από τους υπευθύνους της
ανασκαφής η πρόοδος των εργασιών στην
Αμφίπολη. Οι υπεύθυνοι έλυσαν σχετικές
απορίες και έδωσαν μια πρόγευση του τι
πρόκειται να ακολουθήσει τις επόμενες
ημέρες.
Στην προηγούμενη
ενημέρωση, είχε ανακοινωθεί ότι οι
ανασκαφικές εργασίες θα διακόπτονταν,
έως ότου προχωρήσουν οι εργασίες
αναστήλωσης και υποστήριξης της θόλου
στον τρίτο θάλαμο (πίσω από τον τοίχο
των Καρυατίδων).
Τα δεδομένα αυτά άλλαξαν,
καθώς αυτό επέβαλε η ίδια η ανασκαφή,
εφόσον προέκυψαν νέα στοιχεία.
Τη Δευτέρα, οι ειδικοί
αποφάνθηκαν ότι στο συγκεκριμένο χώρο
απαιτείται μια καινούργια μέθοδος
υποστήλωσης, βασιζόμενοι σε μετρήσεις
που διεξάγονται με εξειδικευμένα όργανα
και αφορούν σε μια πολύ μεγάλη ποικιλία
παραγόντων (στατικής, αντοχής υλικών,
θερμοκρασίας, υγρασίας κ.λπ).
Σημειώνεται χαρακτηριστικά
«ότι αυτό το μνημείο, εκτός των άλλων,
προάγει τις μεθόδους της αρχαιολογικής
έρευνας. Μας διδάσκει και μας προσφέρει
νέα τεχνογνωσία».
Η θερμοκρασία και η
υγρασία εντός του μνημείου είναι
ικανοποιητικές, όμως η διεπιστημονική
ομάδα της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά,
σκοπεύει να τις βελτιώσει ακόμη
περισσότερο. Και αυτό θα γίνει με την
αναθεώρηση του τρόπου εισόδου στον
τρίτο ταφικό θάλαμο.
Αυτό που πρόκειται να
γίνει, όπως παραστατικά τονίζεται, είναι
ότι στον τρίτο θάλαμο «θα μπούμε σαν
κύριοι, από την κανονική είσοδο, δηλαδή
αυτή της πύλης με το ιωνικό περιθύρωμα,
η οποία επί του παρόντος βρίσκεται
θαμμένη σε χώμα ύψους τριών μέτρων».
Αποδείχθηκε ότι η
διείσδυση από την οπή στο πάνω μέρος
του διαφραγματικού τοίχου δεν είναι
πρακτική -αλλά ούτε και ασφαλής, εφόσον
προϋπέθετε την αφαίρεση ενός επιπλέον
λιθόπλινθου ώστε να διανοιχτεί περαιτέρω.
Αποφασίστηκε, λοιπόν,
να αποχωματωθεί ο διαφραγματικός τοίχος
με το ιωνικού ρυθμού περιθύρωμα. Αυτό
είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο και θα
εκτελεστεί με τη μέθοδο των βαθμίδων,
ή των «παταριών», όπως έγινε και στον
πρώτο θάλαμο, έτσι ώστε να μην διαταραχθεί
η στατικότητα του μνημείου.
Επίσης, έως το απόγευμα
της Παρασκευής, θα φτάσουμε στην πλήρη
αποκάλυψη των Καρυατίδων, καθώς
αφαιρούνται δύο ακόμη δόμοι (σειρές
πλίνθων) από τον τοίχο σφράγισης εμπρός
τους.
Παράλληλα, συνεχίζονται
εντατικά οι εργασίες υποστήλωσης με
ταυτόχρονη αφαίρεση της επιχωμάτωσης.
Πολύ απλά, το «ξεμπάζωμα» του τάφου,
γίνεται την ίδια στιγμή με την υποστήλωση
και αντιστήριξή του.
Σε ό,τι αφορά στο
εξωτερικό του Τύμβου, οι προσπάθειες
επικεντρώνονται στην «ανακούφιση» του
μνημείου από την πίεση που ασκούν χώματα
που υπερβαίνουν σε ύψος -και σε ορισμένα
σημεία- τα δέκα μέτρα.
Το κύριο μέλημα των
ειδικών, είναι το πώς η αποχωμάτωση του
τεχνητού λόφου δεν θα επηρεάσει ούτε
στο ελάχιστο τον τάφο.
Τέλος, τονίζεται ότι
για όλες τις εργασίες που αναφέρθηκαν,
συν την ενίσχυση των μέτρων για την
πλέον αποτελεσματική προστασία του
μνημείου από τη βροχή, δεν μπορεί να
υπάρξει κανενός είδους χρονοδιάγραμμα,
εφόσον η ανασκαφή προχωρά με τον δικό
της ρυθμό.
Η πρόοδος προς τον
κυρίως ταφικό θάλαμο εξαρτάται
αποκλειστικά από τα πορίσματα των
ειδικών επιστημόνων που μελετούν διαρκώς
τα επιμέρους στοιχεία του Τύμβου Καστά.
Μέχρι στιγμής, το σύνολο
του οριζόντιου «βάθους» ή του συνολικού
μήκους της ανασκαφής εντός του Τύμβου,
φτάνει τα 23 μέτρα από τις βαθμίδες της
εισόδου.
Και πλέον, θυμίζει
έντονα εξερεύνηση σπηλαίου -εξ ου και
στη διεπιστημονική ομάδα των μελετητών
έχει προστεθεί και ειδικός σπηλαιολόγος.
ΠΗΓΗ: protothema.gr
