Υπέρ και κατά του
Γκρούεφσκι
Η διπλή νίκη στις
εκλογές και οι επιφυλάξεις της διεθνούς
κοινότητας
Του
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ
Μετά τον διπλό θρίαμβο
που πέτυχε στις προεδρικές και στίς
βουλευτικές εκλογές της περασμένης
Κυριακής, ο Νικόλα Γκρούεφσκι
επιβεβαίωσε την παντοδυναμία του στο
εσωτερικό της ΠΓΔΜ, αλλά η επιλογή του να
επενδύει σε έναν ακραίο εθνικισμό
δυσχεραίνει την υλοποίηση του δεδηλωμένου
στρατηγικού στόχου της ένταξης της
χώρας του στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ. Η
επιθετική απόπειρα του να οικοδομήσει
μια «μακεδόνικη εθνική συνείδηση»
προκαλεί όχι μόνον την αγανάκτηση των
γειτονικών χωρών, αλλά συχνά και την
ενόχληση της διεθνούς κοινότητας.
Οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και ο ΟΗΕ
έχουν επανειλημμένα καλέσει τον κ.
Γκρούεφσκι να απόσχει από ακραίες
συμπεριφορές, όπως και να επιδείξει
ευελιξία και διάθεση συμβιβασμού στίς
διαπραγματεύσεις για το όνομα. Η στάση
του 44χρονου πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, που
βρίσκεται στην εξουσία από το 2006, όχι
μόνον έχει δυσχεράνει την επίτευξη
συμβιβαστικής λύσης με την Ελλάδα, αλλά
έχει επιδεινώσει και τις σχέσεις με τη
Βουλγαρία.
Αρμόδιοι Αμερικανοί
και Ευρωπαίοι διπλωμάτες, όπως και
αξιωματούχοι του ΟΗΕ που ασχολούνται
με το θέμα, διαμηνύουν την πρόθεση τους
να βοηθήσουν την ΠΓΔΜ, αλλά σπεύδουν να
υπογραμμίσουν ότι οι εθνικιστικές
εξάρσεις του κ. Γκρούεφσκι δυσχεραίνουν
το έργο τους. Είναι, δε, πολύ πιθανό ότι
ο επανεκλεγείς πρωθυπουργός της γείτονος
θα εκλάβει το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα
ως επιβράβευση της στάσης του και θα
συνεχίσει την πολιτική της ανέγερσης
τεράστιων αγαλμάτων και άλλων ενεργειών
που προκαλούν ενίοτε και το αλβανικό
στοιχείο της ίδιας της χώρας του, όπως
συνέβη με την περίπτωση του αγάλματος
του Σέρβου ηγεμόνα Στέφανου Ντούσαν.
Ο κ. Γκρούεφσκι αύξησε
το ποσοστό του σε 42% και τις έδρες σε 61,
πέντε περισσότερες από τις 56 που είχε
στην προηγούμενη Βουλή και μόλις μία
λιγότερη από την απόλυτη πλειοψηφία (απαιτούνται 62 σε σύνολο
123). Παράλληλα, ο πρόεδρος Γκιόργκε
Ιβάνοφ, που αποτελεί επιλογή του κ.
Γκρούεφσκι, επανεξελέγη με 55% στον
δεύτερο γύρο, επικρατώντας του μετριοπαθούς πολιτικού επιστήμονα
και συμβούλου των πρώην προέδρων
Τραϊκόφοκι και
Τσερβενκόφσκι, Στέβο Πενταρόφσκι.
Η αντιπολίτευση απέρριψε
το αποτέλεσμα των εκλογών στίς οποίες
εμφανίσθηκε να έχει λάβει μόλις το 25%
των ψήφων από 33% που είχε πριν και 34 έδρες
από 42 που διέθετε στην προηγούμενη
Βουλή. Αφού κατήγγειλε εκτεταμένη
νοθεία, αποποιήθηκε τις έδρες της και
έτσι το εύθραυστο πολιτικό σκηνικό στη
χώρα, το οποίο χαρακτηρίζεται από την
έλλειψη διαλόγου μεταξύ κυβέρνησης και
αντιπολίτευσης, έχει καταστεί πλέον
εκρηκτικό. Το κυβερνών εθνικιστικό
VMRO-DPMNE έχει κερδίσει τις
πέντε από τις τελευταίες έξι βουλευτικές
εκλογές.
Οι περίπου 300 παρατηρητές
του ΟΑΣΕ έκαναν λόγο για εκλογές χωρίς
βία, αλλά διαπίστωσαν ότι το κυβερνών
κόμμα και ο προεδρικός υποψήφιος έλαβαν
τεράστια στήριξη από τους κρατικούς
μηχανισμούς, παραβιάζοντας τον διαχωρισμό
που θα έπρεπε να υπάρχει ανάμεσα στο
κόμμα και το κράτος, ενώ είναι
γνωστή η έλλειψη ελευθερίας του Τύπου.
Από την πλευρά του, όπως ήταν φυσικό, ο
ίδιος ο κ. Γκρούεφσκι εκτίμησε ότι οι
εκλογές ήταν «ελεύθερες, δίκαιες και δημοκρατικές», προσθέτοντας ότι η χώρα
του βρίσκεται «σε καλά χέρια».
Το αλβανικό κόμμα της
Δημοκρατικής Ένωσης για την Ενσωμάτωση
(DUI) αύξησε από 15 σε 19 έδρες
την εκπροσώπηση του στη νέα Βουλή που
θα συγκληθεί εντός των επομένων οκτώ
ημερών. Αφού λάβει την εντολή σχηματισμού
κυβέρνησης ο κ. Γκρούεφσκι θα πρέπει
είτε να επιχειρήσει να ηγηθεί μιας
μονοκομματικής κυβέρνησης μειοψηφίας
είτε να εισέλθει σε διαπραγματεύσεις
για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης
συνασπισμού, πιθανώς με τον κ. Αχμέτι
(DUI), αλλά χωρίς να
αποκλείεται και το
ενδεχόμενο να επιλέξει να συνεργασθεί
με το μικρότερο και πιο σκληροπυρηνικό
Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών (DPA)
του Μεντούχ Θάτσι που εξασφάλισε 7
έδρες και με το οποίο είχε συνεργασθεί
στην πρώτη κυβέρνηση που σχημάτισε το
2006. Το αλβανικό στοιχείο συμμετέχει σε
όλες τις κυβερνήσεις που έχουν σχηματισθεί
από το 2001 μετά, δηλαδή, την εμφύλια
σύγκρουση ανάμεσα στην κεντρική κυβέρνηση
των Σκοπίων και τους Αλβανούς, που
κατέληξε στη συμφωνία της Οχρίδας.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 4 Μαϊου 2014
