5 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1918

Το 35ο σύνταγμα Γαργαλίδη παίρνει διαταγή να καταλάβει τους συγκοινωνιακούς κόμβους Πρεσλάπ, που κατείχαν οι Βούλγαροι. Ο Γαργαλίδης και οι άνδρες του όχι μόνο κατέλαβαν το ύψωμα 1421 του Πρεσλάπ, αφού αναρριχήθηκαν με τα χέρια, αλλά προχώρησε και σε κατάληψη και των άλλων κορυφών του Πρεσλάπ, εκδιώκοντας τους Βουλγάρους. Ο Γάλλος στρατηγός Ντ΄ Ανσέλμ όταν έμαθε την καταπληκτική αυτή επιτυχία, που ήταν πέραν του στρατηγικού σχεδίου, απένειμε στον Γαργαλίδη τον Γαλλικό Πολεμικό Σταυρό.
(Όπως είδαμε στη χθεσινή καταγραφή, τον Γαργαλίδη ανέφερε και ο στρατηγός Ντ΄ Εσπεραί στο τηλεγράφημά του προς τον Βενιζέλο ). Στις 5 Σεπτεμβρίου γίνονται στην περιοχή της λίμνης Δοϊράνης και οι επιχειρήσεις των υπολοίπων μονάδων της Μεραρχίας Κρήτης όπως και της Μεραρχίας Σερρών, ενώ το ελληνικό σώμα στρατού συγκρατούσε τους Βουλγάρους στο Στρυμόνα. Για τη δράση της Μεραρχίας των Κρητών οι εφημερίδες επαινούσαν “τον αφάνταστον ηρωισμόν των Κρητών, οι οποίοι εμάχοντο απροκάλυπτοι και όρθιοι εις την πεδιάδα.”
Ο Παναγιώτης Γαργαλίδης έγινε πιο γνωστός όταν, ως υποστράτηγος, στις 22 Οκτωβρίου 1923, μαζί με τον ομοιόβαθμό του Γεώργιο Λεοναρδόπουλο και το συνταγματάρχη Γ. Ζήρα, οργάνωσαν στρατιωτικό κίνημα, τρεις μόλις μέρες μετά την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών για τις 16 Δεκεμβρίου. Οι κινηματίες προσκαλούσαν την τότε Επαναστατική Κυβέρνηση Στ. Γονατά να διαλυθεί και είχαν κατορθώσει να προσεταιριστούν τις περισσότερες στρατιωτικές μονάδες στη Μακεδονία και τη Θράκη, περιοχές που είχε αναλάβει να κινητοποιήσει ο Γ. Ζήρας, καθώς και όλες τις στρατιωτικές φρουρές της Πελοποννήσου, που οι αξιωματικοί τους ήταν, στη μεγάλη πλειοψηφία τους, αντιβενιζελικοί. Η Επαναστατική Κυβέρνηση, που αρχικά αιφνιδιάστηκε, αντέδρασε πολύ γρήγορα και δυναμικά. Ο αρχηγός της Επανάστασης Νικόλαος Πλαστήρας, αφού χαρακτήρισε το Κίνημα «προδοτική πράξη», κήρυξε το στρατιωτικό νόμο και κινητοποίησε τις στρατιωτικές μονάδες που είχαν μείνει πιστές στην κυβέρνηση. Η επίκληση ενότητας και η επίκληση των εκλογών, αλλά και η αποφασιστικότητα που έδειξε η κυβέρνηση, μετά την αρχική εφεκτική στάση του πρωθυπουργού Στ. Γονατά, απομόνωσαν τους Κινηματίες.
Στην πόλη της Θεσσαλονίκης, το Κίνημα δεν είχε προλάβει να εκδηλωθεί. Αξιωματικοί πιστοί στην κυβέρνηση, όπως ο Γεώργιος Κονδύλης, ο Ευρ. Μπακιρτζής, ο Στ. Σαράφης, ο Δ. Ψαρρός κ.α. είχαν πληροφορηθεί τις κινήσεις των συνωμοτών και πρόλαβαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Στη συνέχεια αντιμετώπισαν τις στρατιωτικές δυνάμεις που οδηγούσε εναντίον της πόλης ο Συνταγματάρχης Ζήρας και τις ανάγκασαν να παραδοθούν. Ο ίδιος ο Ζήρας κατέφυγε στη Γιουγκοσλαβία. Στο νότο, οι Λεοναρδόπουλος και Γαργαλίδης, αφού συγκέντρωσαν στρατιωτικές δυνάμεις στην Πελοπόννησο, πέρασαν τον Ισθμό και βάδισαν προς την Αθήνα. Τελικά όμως κυκλώθηκαν από κυβερνητικά στρατεύματα και αναγκάστηκαν να παραδοθούν, στις 27 Οκτωβρίου, άνευ όρων. Οι δύο ηγέτες του Κινήματος, Γεώργιος Λεοναρδόπουλος και Παναγιώτης Γαργαλίδης, καταδικάσθηκαν από στρατοδικείο σε θάνατο, αλλά η ποινή δεν εκτελέστηκε και αργότερα αμνηστεύθηκαν.