Έναρξη της επανάστασης στην περιοχή του Ολύμπου. Ο Γιάννης Κασομούλης – που είχε φθάσει στην Πιερία με πολεμοφόδια από τα Ψαρά, στις 22 Φεβρουαρίου – μαζί με τους οπλαρχηγούς του Ολύμπου Διαμαντή και Ντίτζια και δύναμη 300 ανδρών, επιχειρούν να καταλάβουν οχυρή θέρση του Κολυνδρού. Χωρίς επιτυχία η επίθεση, αφού είχε προδοθεί στους Τούρκους. Κι΄ ενώ ο αγώνας συνεχιζόταν σκληρός στην περιοχή της Νάουσας, ξανάρχιζαν σφοδρότατες μάχες στην περιοχή του Ολύμπου, μετά τις 13 Μαρτίου, που έφθασαν οι ενισχύσεις (φιλελλήνων και Ελλήνων) με τον Σάλα. Συγκρούσεις έγιναν στον Κολυνδρό, περιοχή Ελασσόνας, Καστανιά και Μηλιά, μέχρι την Κυριακή του Πάσχα 2 Απριλίου. Οι επαναστάτες σκορπίστηκαν, προς Πελοπόννησο και άλλες περιοχές της Μακεδονίας, ενώ ο Διαμαντής πήγε για ενίσχυση στη Νάουσα. Για τον Γιάννη Κασομούλη, μπορεί όποιος θέλει να αναζητήσει ένα ενδιαφέρον λήμμα, με επιστολές του προς την Επιτροπή Αγώνων και Θυσιών, στο siatista.blogspot.com. Ντοκουμέντα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, Μπενάκειο Ίδρυμα.
Και λίγα λόγια για την οικογένεια Κασομούλη, από λήμμα της εγκυκλοπαίδειας Γιοβάνη. ‘ Με το επώνυμο Κασομούλη είναι γνωστοί οι εξής αγωνιστές του ΄21, μέλη της ίδιας οικογένειας. 1) Κώστας, πατέρας του Γεωργίου, Δημητρίου, Ιωάννη και Νικολάου Κασομούλη, καταγόμενος από την Κοζάνη. Αποτελούσε μέρος της Φιλικής Εταιρείας. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες μαζί με τους γιούς του. Τον Απρίλιο του 1822 στην πολιορκία της Νάουσας, μετά από ηρωική αντίσταση, τραυματίσθηκε και λίγο αργότερα πέθανε. 2) Γεώργιος, με έντονη δράση στη Δυτική Μακεδονία και την Πελοπόννησο. Αγωνίστηκε στις περισσότερες επιχειρήσεις στην πατρίδα του, με τον πατέρα του και τον οπλαρχηγό Νικόλαο Στουρνάρη. Διακρίθηκε για την ηρωική του δράση στο Μεσολόγγι. 3) Δημήτριος. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες στη Μακεδονία και σε άλλα μέρη. Η δράση του σταμέτησε με το θάνατό του τον Απείλιο του 1826 κατά την έξοδο του Μεσολογγίου. 4) Ιωάννης. Τον Απρίλιο του 1822, στη μνάχη της Νάουσας, μετά από ηρωική αντιμετώπιση των Τούρκων, τραυματίστηκε και λίγο αργότερα πιάστηκε αιχμάλωτος. Κατόρθωσε όμως να δραπετεύσει στη Σερβία, όπου έμεινε για ένα διάστημα και μετά επέστρεψε στην Ελλάδα, για να συνεχίσει τον αγώνα του. 5) Νικόλαος. Αγωνιστής και χρονογράφος της Ελληνικής Επανάστασης. Η δράση του κατά τη διάρκεια του Αγώνα υπήρξε εξαιρετική. Μετά την έξοδο του Μεσολογγίου, στην οποία πήρε μέρος, κατέβηκε στο Ναύπλιο. Όταν ήλθε ο Καποδίστριας διορίστηκε εκατόνταρχος και έφθασε μέχρι το βαθμό του αντισυνταγματάρχη, οπότε αποστρατεύθηκε σε ηλικία 66 ετών. Τα απομνημονεύματά του άρχισε να τα γράφει το 1832 και τα τελείωσε το 1861, στη Στυλίδα, όπου είχε εγκατασταθεί. Ο τίτλος των απομνημονευμάτων του είναι: ‘ Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821 – 1833.‘ Τα χειρόγραφα, 2694 σελίδων συνολικά, βρίσκονται σήμερα στα Αρχεία του Κράτους. Τα απομνημονεύματα του Κασομούλη εκδόθηκαν σε τρεις ογκώδεις τόμους το 1940-1941 από τον Γιάννη Βλαχογιάννη και αποτελούν ένα από τα κυριότερα μνημεία του Αγώνα, λόγω του πλούτου των ειδήσεων, των λεπτομερειών και της παραστατικότητας στην περιγραφή των γεγονότων. Σήμερα αποτελούν μία από τις εγκυρότερες πηγές για τη μελέτη της επανάστασης του 1821.
Ο οπλαρχηγός Διαμαντής (Νικολάου), που αναφέραμε παραπάνω, γνωστότερος ως Καπετάν Διαμαντής, ήταν κλεφταρματολός από την Πιερία. Έδρασε στους ορεινούς όγκους του Ολύμπου και των Πιερίων πριν από το 1821 και μετά την έκρηξη της Επανάστασης. Υπήρξε γαμπρός της θρυλικής οικογένειας των Λαζαίων. Το 1822 έλαβε μέρος στη Μάχη της Μηλιάς και μετά την καταστροφή του Πύργου των Λαζαίων κατευθύνθηκε προς το Βέρμιο, για να εκδικηθεί το θάνατο των συντρόφων του από τα Πιέρια. Έπειτα συνέχισε τη δράση του στη Νότια Ελλάδα. Προξένησε τέτοια πλήγματα στους Τούρκους, ώστε οι τελευταίοι τον επικήρυξαν ως το «μεγαλύτερο μίασμα από τους Έλληνες». (Πηγή ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)
Και λίγα λόγια για την οικογένεια Κασομούλη, από λήμμα της εγκυκλοπαίδειας Γιοβάνη. ‘ Με το επώνυμο Κασομούλη είναι γνωστοί οι εξής αγωνιστές του ΄21, μέλη της ίδιας οικογένειας. 1) Κώστας, πατέρας του Γεωργίου, Δημητρίου, Ιωάννη και Νικολάου Κασομούλη, καταγόμενος από την Κοζάνη. Αποτελούσε μέρος της Φιλικής Εταιρείας. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες μαζί με τους γιούς του. Τον Απρίλιο του 1822 στην πολιορκία της Νάουσας, μετά από ηρωική αντίσταση, τραυματίσθηκε και λίγο αργότερα πέθανε. 2) Γεώργιος, με έντονη δράση στη Δυτική Μακεδονία και την Πελοπόννησο. Αγωνίστηκε στις περισσότερες επιχειρήσεις στην πατρίδα του, με τον πατέρα του και τον οπλαρχηγό Νικόλαο Στουρνάρη. Διακρίθηκε για την ηρωική του δράση στο Μεσολόγγι. 3) Δημήτριος. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες στη Μακεδονία και σε άλλα μέρη. Η δράση του σταμέτησε με το θάνατό του τον Απείλιο του 1826 κατά την έξοδο του Μεσολογγίου. 4) Ιωάννης. Τον Απρίλιο του 1822, στη μνάχη της Νάουσας, μετά από ηρωική αντιμετώπιση των Τούρκων, τραυματίστηκε και λίγο αργότερα πιάστηκε αιχμάλωτος. Κατόρθωσε όμως να δραπετεύσει στη Σερβία, όπου έμεινε για ένα διάστημα και μετά επέστρεψε στην Ελλάδα, για να συνεχίσει τον αγώνα του. 5) Νικόλαος. Αγωνιστής και χρονογράφος της Ελληνικής Επανάστασης. Η δράση του κατά τη διάρκεια του Αγώνα υπήρξε εξαιρετική. Μετά την έξοδο του Μεσολογγίου, στην οποία πήρε μέρος, κατέβηκε στο Ναύπλιο. Όταν ήλθε ο Καποδίστριας διορίστηκε εκατόνταρχος και έφθασε μέχρι το βαθμό του αντισυνταγματάρχη, οπότε αποστρατεύθηκε σε ηλικία 66 ετών. Τα απομνημονεύματά του άρχισε να τα γράφει το 1832 και τα τελείωσε το 1861, στη Στυλίδα, όπου είχε εγκατασταθεί. Ο τίτλος των απομνημονευμάτων του είναι: ‘ Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821 – 1833.‘ Τα χειρόγραφα, 2694 σελίδων συνολικά, βρίσκονται σήμερα στα Αρχεία του Κράτους. Τα απομνημονεύματα του Κασομούλη εκδόθηκαν σε τρεις ογκώδεις τόμους το 1940-1941 από τον Γιάννη Βλαχογιάννη και αποτελούν ένα από τα κυριότερα μνημεία του Αγώνα, λόγω του πλούτου των ειδήσεων, των λεπτομερειών και της παραστατικότητας στην περιγραφή των γεγονότων. Σήμερα αποτελούν μία από τις εγκυρότερες πηγές για τη μελέτη της επανάστασης του 1821.
Ο οπλαρχηγός Διαμαντής (Νικολάου), που αναφέραμε παραπάνω, γνωστότερος ως Καπετάν Διαμαντής, ήταν κλεφταρματολός από την Πιερία. Έδρασε στους ορεινούς όγκους του Ολύμπου και των Πιερίων πριν από το 1821 και μετά την έκρηξη της Επανάστασης. Υπήρξε γαμπρός της θρυλικής οικογένειας των Λαζαίων. Το 1822 έλαβε μέρος στη Μάχη της Μηλιάς και μετά την καταστροφή του Πύργου των Λαζαίων κατευθύνθηκε προς το Βέρμιο, για να εκδικηθεί το θάνατο των συντρόφων του από τα Πιέρια. Έπειτα συνέχισε τη δράση του στη Νότια Ελλάδα. Προξένησε τέτοια πλήγματα στους Τούρκους, ώστε οι τελευταίοι τον επικήρυξαν ως το «μεγαλύτερο μίασμα από τους Έλληνες». (Πηγή ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)
