25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1931

Μετά την εν μέρει ικανοποίηση των αιτημάτων τους λήγει η μεγάλη εξαήμερη απεργία των φοιτητών στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια της οποίας είχαν κλείσει το Πανεπιστήμιο, η Φοιτητική Λέσχη και το φοιτητικό γυμναστήριο. Από τα φύλλα των ημερών της απεργίας, της εφημερίδας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ θα μεταφέρουμε παρακάτω την πορεία και τα αιτήματα των απεργών.

Η απεργία ξεκίνησε στις 20 Ιανουαρίου από τους φοιτητές της Σχολής Φυσικομαθηματικών, λόγω ελλείψεως ειδικών καθηγητών. Οι φοιτητές ήταν ανάστατοι δυό μήνες τώρα για το ζήτημα αυτό και είχαν πάρει πολλές υποσχέσεις ότι θα τακτοποιηθεί. Καθηγητές είχαν διορισθεί, αλλά δεν είχε εγκριθεί ακόμη, από την κυβέρνηση – να σημειωθεί ότι υπουργός Παιδείας ήταν ο αείμνηστος Γεώργιος Παπανδρέου – η εκτέλεση των διορισμών. Έτσι οι φοιτητές, ιδιαίτερα οι τελειόφοιτοι, συνήλθαν σε συνέλευση στις 19 Ιανουαρίου και αποφάσισαν την απεργία. Στο ψήφισμα που ψήφισαν αναφέρεται ότι “η απεργία κηρύσσεται εις ένδειξιν διαμαρτυρίας δια την μη επίλυσιν των εκκρεμών ζητημάτων συνισταμένων εις: 1) Άμεσον κοινοποίησιν του διορισμού των εκλεγέντων καθηγητών. 2) Πλήρωσιν των υπολοίπων χηρευουσών εδρών της Φυσικομαθηματικής σχολής. 3) Άμεσον εξοικονόμησιν τόπων πρακτικής εξασκήσεως γεωπόνων και δασολόγων. 4) Συγχώνευσιν των δύο Ανωτέρων γεωπονικών σχολών. 5) Ίδρυσιν κτηνιατρικής σχολής εις το Πανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης και όχι εις το των Αθηνών.” Στην εικόνα η 1η σελίδα της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, φύλλο 20ής Ιανουαρίου, με φωτογραφία της εκλεγείσης τότε Σταρ Ελλάς Χρυσούλα Ρόδη, την οποία αποκαλούσε «Η ωραιοτέρα των Ελληνίδων».
Την επομένη 21 του μηνός άρχισαν απεργία και οι φοιτητές της Σχολής Νομικών και Πολιτικών Επιστημών, με αιτήματα την πλήρωση κενών καθηγητικών εδρών και αυτοί, όπως και τον χωρισμό των δύο σχολών νομικών και οικονομικών επιστημών κ. α. Από την αρθρογραφία της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ μαθαίνουμε ότι η καθυστέρηση του διορισμού των καθηγητών οφείλετο στο γεγονός ότι δεν έγιναν εγκαίρως οι επιλογές των καθηγητών από τις σχολές και όχι στο υπουργείο Παιδείας ή το Γενικό Λογιστήριο. Οι απεργοί φοιτητές πάντως, που εξέλεξαν κοινή απεργιακή επιτροπή απέστειλαν προς τον υπουργό Παιδείας το εξής τηλεγράφημα: “Πολιτικόν Γραφείον του Υπουργείου Παιδείας – Αθήνας. Κοινή Συνέλευσις Νομικής και Φυσικομαθηματικής Σχολής εκήρυξε απεργίαν ευρεθείσα εν απογνώσει δι΄ εγκατάλειψιν Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παρακαλεί όπως αμέσως προσωπικώς ενδιαφερθήτε και σώσητε κατάστασιν. Εκ μέρους όλων των φοιτητών. Η απεργιακή επιτροπή.” Να σημειώσουμε εδώ ότι το πρόβλημα συζήτησε στην Αθήνα με τον υπουργό Παπανδρέου και ο βουλευτής Θεσσαλονίκης Π. Λεβαντής. (Στην εικόνα η 1η σελίδα της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, 22 Ιανουαρίου, με φωτογραφία από την «μεγαλειώδη συγκέντρωσιν των φοιτητών».
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ στο φύλλο της 23ης Ιανουαρίου δημοσίευε είδηση από την Αθήνα, που ανέφερε ότι: «Ο υπουργός Παιδείας κ. Παπανδρέου ανεκοίνωσεν ότι διωρίσθησαν εις το Πανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης οι καθηγηταί κ. κ. Καββάδας, Περδίκας, Σβαρνάς, Περάκης, Βερόπουλος και Παπαναστασίου, επίκειται δε η έγκρισις της επιτροπής δια τον διορισμόν και των κ. κ. Δημητριάδη, Κυριακίδη και Γούδα. Συνεπώς αίρονται τα αίτια της απεργίας των φοιτητών της Φυσικομαθηματικής σχολής.»
Στο μεταξύ στον απεργιακό χορό μπήκαν και οι φοιτητές της Φιλοσοφικής σχολής, σε ένδειξη συμπαράστασης προς τους απεργούς συναδέλφους τους. Κάποιοι προσπάθησαν να... χρωματίσουν πολιτικά την απεργία. Αυτό ανάγκασε την απεργιακή επιτροπή να δημοσιεύσει την εξής διαμαρτυρία: «Τινές των εφημερίδων ανέγραψαν ότι οι Φοιτηταί του Πανεπιστημίου απεχώρησαν των μαθημάτων παρακινηθέντες από “μερικά αριστερίζοντα στοιχεία”. Πάντα ταύτα τυγχάνουν ανυπόστατα καθόσον ο αγών, όπως και ο λαός αντελήφθη, είναι όλων των φοιτητών ανεξαρτήτως των πολιτικών πεποιθήσεων, αποβλέπων εις την πλήρη επιστημονικήν των και μόνον κατάρτησιν και εις ουδέν πλέον. Δι΄ όλους τους φοιτητάς. Η απεργιακή επιτροπή.»
Οι φοιτητές συνέχισαν, όμως, την απεργία τους και τις δύο επόμενες μέρες, υποστηρίζοντας ότι δεν είχαν ικανοποιηθεί όλα τα αιτήματά τους. Τους είχε στείλει μάλιστα και τηλεγράφημα ο ίδιος ο υπουργός για τους διορισμούς, απήντησαν όμως οι φοιτητές με την εξής ανακοίνωση: « Η απεργιακή επιτροπή λαβούσα γνώσιν τηλεγραφήματος του υπουργείου Παιδείας είναι υποχρεωμένη να δηλώση ότι δεν είναι ικανοποιητικόν δια τους εξής λόγους. 1) διότι δεν αφορά όλα τα αιτήματά μας, 2) είναι ασαφές διότι δεν ορίζει ποίοι και πόσοι καθηγηταί διωρίσθησαν.»
Τελικά η απεργία λύθηκε στις 26 Ιανουαρίου, ύστερα από ένα... πονηρό τέχνασμα του πρύτανη. Είχε δώσει εντολή να κλείσει η Φοιτητική Λέσχη και να μην ανοίξει αν προηγουμένως οι φοιτητές δεν αποφάσιζαν να επανέλθουν στις αίθουσες, σταματώντας την απεργία. Ακόμη η Σύγκλητος είχε αποφασίσει και δώσει εντολή να κλείσει το Πανεπιστήμιο και η Φοιτητική Λέσχη και να επιτρέπεται η είσοδος μόνο στους φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής. Και όπως έγραφε η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ η Σύγκλητος με τον εκβιασμό αυτό “εσκόπει να κλονίση την εμμονήν των φοιτητών εις την απεργίαν, ιδία των πτωχών φοιτητών, οίτινες δια του κλεισίματος της Λέσχης θα εστερούντο του δωρεάν συσσιτίου και θα επέφερε μεγάλην διαρροήν εις τας τάξεις των απεργών, ικανήν να καταστήση αδύνατον την περαιτέρω εξακολούθησιν της απεργίας.” Η απεργιακή επιτροπή ύστερα από τις διαμαρτυρίες των φοιτητών επισκέφθηκε τον πρύτανη, ο οποίος τους εδήλωσε ότι θα δεχθεί να συζητήσει τα αιτήματά τους μόνο αν λύσουν την απεργία. Οι φοιτητές αποφάσισαν να συσκεφθούν. Και η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ σημειώνει σχετικά: “Κατόπιν αδείας της Πρυτανείας οι φοιτηταί συνεκεντρώθησαν την 5ην μ. μ. εις τον περίβολον του Πανεπιστημίου ίνα αποφασίσουν επί του αν θα ήτο σκόπιμον να συνεχίσουν την απεργίαν μετά τα ληφθέντα εναντίον των μέτρα. Ο φοιτητής κ. Σακατάνης επρότεινε την εξακολούθησιν της απεργίας μόνον μέχρι της εσπέρας της αύριον Δευτέρας και τούτο χάριν διαμαρτυρίας προς την Σύγκλητον δια το χθεσινόν κλείσιμον της Λέσχης. Η πρότασις εγένετο δεκτή, κατόπιν ψηφοφορίας εν μέσω παρατεταμένων χειροκροτημάτων, Η απεργιακή επιτροπή ανεκοίνωσεν την απόφασιν εις τον κ. Πρύτανιν, ο οποίος εζήτησε από την επιτροπήν να ανακοινώση εις τους φοιτητάς την εντολήν του να λειτουργήση και πάλιν η Φοιτητική Λέσχη. Οι τελευταίοι υπεδέχθησαν με ζητωκραυγάς την απάντησιν της Πρυτανείας και ακολούθως απεχώρησαν κατευθυνόμενοι εν σώματι προς την Λέσχην και ψάλλοντες τον κατά τας τελευταίας ημέρας συνταχθέντα απεργιακόν ύμνον των.”
Αλήθεια πόσο... ειδυλλιακά λύθηκε εκείνη η φοιτητική απεργία, με χειροκροτήματα, ζητωκραυγές και απεργιακό ύμνο και όχι με μολότωφ, κτισίματα γραφείων καθηγητών, εμπρησμούς κάδων απορριμμάτων και επιθέσεις κουκουλοφόρων!..