31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Αποκαλύφθηκε τμήμα δαπέδου στην Αμφίπολη

Τμήμα μαρμαροθετημένου δαπέδου, με λευκά, μικρά ακανόνιστα τμήματα μαρμάρου, σε κόκκινο φόντο, που σώζεται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση, έφεραν στο φως οι ανασκαφικές εργασίες στον λόφο Καστά, στην Αμφίπολη, που συνεχίζονται από την ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων.

Το τμήμα του δαπέδου αποκαλύφθηκε με την αφαίρεση χωμάτων από τον προθάλαμο, στον χώρο πίσω από τον τοίχο των Σφιγγών, ενώ στο κατώφλι του πρώτου διαφραγματικού τοίχου των Σφιγγών, εντοπίστηκαν επί της νωπογραφίας η οποία το κάλυπτε, ίχνη μπλε χρώματος.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, «διαπιστώθηκε, επίσης, ότι και στους τρεις χώρους, μετά από τον τοίχο σφράγισης, υπάρχει χαλαρή αμμώδης επίχωση, ως το μέγιστο ύψος της θόλου. Οι τρεις χώροι, που δημιουργούνται από την κατασκευή των εγκάρσιων διαφραγματικών τοίχων, κατά μήκος της θόλου, φαίνεται ότι καταχώθηκαν κατά την σφράγιση του ταφικού μνημείου. Οι τοίχοι, εν μέρει, λειτουργούν και ως στοιχεία αντιστήριξης των χαλαρών επιχώσεων. Τόσο το κενό στον εξωτερικό τοίχο σφράγισης όσο και οι οπές στα επόμενα διαφράγματα, που πιθανόν να έχουν προέλθει από αφαίρεση λίθων ή και από μη τοποθέτηση λίθων, φαίνεται ότι αποτελεί μέρος σχεδίου σφράγισης του τάφου. Η διαπίστωση, μέχρι σήμερα, ύπαρξης τριών χώρων, κατά μήκος της θόλου, αποτελεί ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του μνημείου, το οποίο αποκαλύπτεται στον λόφο Καστά».

Επίσης, το ΥΠΠΟΑ πληροφορεί ότι ο πρώτος διαφραγματικός τοίχος, μετά την είσοδο, έχει αποκαλυφθεί μόνον ως το ιωνικό επιστύλιο, το οποίο διακοσμείται με τους οκτάφυλλους ανάγλυφους ρόδακες. Στο ακραίο ανατολικό τμήμα του επιστυλίου εμφανίστηκε το ανώτατο τμήμα πλευρικής παραστάδος. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι λείπει το ακραίο δυτικό τμήμα του επιστυλίου, όπως και οι υπερκείμενοι αυτού λίθοι. «Όπως έχουμε ήδη αναφέρει- δελτίο της 25ης Αυγούστου-επί του διαφραγματικού τοίχου θα υπάρχει η είσοδος, η οποία θα οδηγεί στον δεύτερο χώρο του μνημείου. Η μορφή της εισόδου θα αποκαλυφθεί μετά την αφαίρεση των χωμάτων, κατά τις αμέσως επόμενες μέρες», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Στο μεταξύ, συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς τόσο η ολοκλήρωση των εργοταξιακών υποδομών όσο και η θωράκιση του μνημείου και του ευρύτερου χώρου του από απρόσμενες καιρικές συνθήκες. Όπως πληροφορεί το υπουργείο «για την προστασία του μνημείου από την βροχή, εκτός από την κατασκευή του στεγάστρου, το οποίο και ολοκληρώθηκε, ξεκίνησε περιφερειακά του μνημείου, η διαμόρφωση αγωγών απορροής των ομβρίων υδάτων»', ενώ για την αφαίρεση των χαλαρών αμμωδών επιχώσεων απαιτήθηκε δομοστατική και γεωτεχνική μελέτη η οποία περιλαμβάνει:

1. Τον πλήρη εγκιβωτισμό των διαφραγμάτων με ξύλινα στοιχεία.

2. Τη διαμόρφωση «παταριών», σε ικρίωμα εργασίας βαρέως τύπου, τα οποία επιτρέπουν την υποστήλωση της θόλου, με τη δημιουργία κατάλληλου νάρθηκα και την ομαλή πρόσβαση από χώρο σε χώρο, καθώς και την ασφαλή υλοποίηση της αποχωμάτησης των χώρων.

3. Την ισχυρή αντιστήριξη του δεύτερου διαφραγματικού χώρου για την αντιμετώπιση των ισχυρών ωθήσεων από τις γαίες του επόμενου χώρου.

4. Την εξωτερική αντιστήριξη της εισόδου με τις Σφίγγες, για την ασφάλεια του διαφράγματος και έδραση αντιστηρικτικών στοιχείων, που ενδεχομένως να απαιτηθούν, κατά την πρόοδο των ανασκαφικών εργασιών.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

30 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Με οδηγό τα άστρα ψάχνουν

τον τάφο του Μ. Αλεξάνδρου!

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Οσο η αρχαιολογική σκαπάνη της Κατερίνας Περιστέρη προχωράει προς το εσωτερικό του τύμβου στην Αμφίπολη για να φτάσει στον υψηλό «ένοικο» του μακεδονικού τάφου, στα Σκόπια δεν κάθονται με σταυρωμένα χέρια.

Και αν οι δικοί μας αρχαιολόγοι δεν βάζουν ψηλά τον πήχυ, ως προς το ποιον θα αντικρίσουν όταν ανοίξουν την πόρτα του νεκρικού θαλάμου και συμβιβάζονται ακόμα «με έναν Νέαρχο», ή «μια Ρωξάνη», ελπίζοντας πως μπορεί να βρεθεί μπροστά τους και «κανένας Κάσσανδρος», στα Σκόπια χτυπάνε όσο πιο ψηλά γίνεται: ψάχνουν εναγωνίως τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με οδηγό τα άστρα!

Προς τούτο, «διεθνής ομάδα ειδικών», με επικεφαλής έναν «ανεξάρτητο αρχαιολόγο» (πώς είναι άραγε ο «εξαρτημένος;»), από την Κροατία, ονόματι Ντομαγκόι Νίκολιτς, πραγματοποιεί, τούτη την εποχή, με χρήματα του υπουργείου Πολιτισμού αρχαιολογική έρευνα στην τοποθεσία Οβτσε Πόλε, κοντά στην πόλη Στιπ της ανατολικής FYROM, με τη μέθοδο της «αρχαιοακουστικής», (σ.σ. μελέτη της ακουστικής αρχαιολογικών χώρων) με σκοπό να ερευνηθεί αν, όπως καλλιεργείται από κύκλους της κυβέρνησης, κάτω από ένα γεώγλυφο, μια τούμπα δηλαδή, κρύβεται ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Οπως μας πληροφορεί η εφημερίδα των Σκοπίων Utrinski Vesnik, η «ομάδα ειδικών» αναζητεί τον θαμμένο Μακεδόνα στρατηλάτη, οδηγούμενη από τον αστερισμό της Κασσιόπης, κατά το πρότυπο των Τριών Μάγων στα ταξίδι προς το σπήλαιο της Βηθλεέμ. «Την 21η Ιουλίου, ημέρα γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι επιστήμονες εργάζονταν άγρυπνα στο μικρό γεώγλυφο. Διατείνονται ότι τις πρωινές ώρες της 21ης Ιουλίου, ο αστερισμός της Κασσιόπης βρισκόταν ακριβώς πάνω από το γεώγλυφο της Μπέλα Ζόρα και πως αυτό το στοιχείο είναι ενδεικτικό του γεγονότος ότι εκεί βρίσκεται ο τάφος κάποιας ιδιαίτερα σημαντικής προσωπικότητας», σημειώνει.

Ποια μπορεί να είναι αυτή; Κατά τον υπεύθυνο της έρευνας Νίκολιτς, ο τάφος του Μ. Αλεξάνδρου δεν βρίσκεται ούτε στην Αλεξάνδρεια ούτε στην Ελλάδα, αλλά στο Οβτσε Πόλε: «Μία εσωτερική ώθηση παροτρύνει τους ανθρώπους να θέλουν να ενταφιαστούν εκεί όπου έχουν γεννηθεί. Ο Αλέξανδρος ο Μακεδόνας έχει γεννηθεί στο Οβτσε Πόλε και εκεί βρίσκεται και ο τάφος του, ο οποίος καλύφθηκε εσκεμμένα», δήλωσε ο Κροάτης ερευνητής. Και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε...

«Απλό σκυρόδεμα»

Το αρχαιολογικό success story των γειτόνων, όμως, ήρθε να χαλάσει ένας εν αποστρατεία συνταγματάρχης των ενόπλων δυνάμεων της πρώην Γιουγκοσλαβίας, ο Σβέτοζαρ Στογιάνοβιτς, ο οποίος αποδόμησε όχι μόνο τη θεωρία περί του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και μια άλλη, από τις πολλές που ευδοκιμούν στο θερμοκήπιο του εξαρχαϊσμού του Νικόλα Γκρούεφσκι. Σύμφωνα με αυτή, την οποία διακινεί (δηλώσεις του στη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Vecer) ένας καθηγητής πανεπιστημίου ονόματι Αριστότελ Τεντόβ, κάτω από τον λόφο που βρίσκεται το γεώγλυφο δεν υπάρχει ο Μέγας Αλέξανδρος - για τον οποίο λέει και αυτός ότι έχει ταφεί σίγουρα στα σημερινά εδάφη της ΠΓΔΜ, αλλά «ίσως να κρύβεται ο τάφος της Μεγάλης Μητέρας ή ο Ανώτατος Θεός των Μακεδόνων, ο Θεός του Ηλίου, Σε».

Παιδιά ηρεμήστε, ούτε το ένα ούτε το άλλο συμβαίνει, δήλωσε (σε αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Slompoden Pechat), ο απόστρατος συνταγματάρχης. «Η μεγάλη λίθινη η οποία εικάζεται ότι είναι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι σκυρόδεμα που κατασκευάστηκε πριν από 38 χρόνια από ειδικούς της εταιρείας Yugogas, οι οποίοι από κοινού με τον στρατό διεξήγαγαν έρευνες σε αυτή την περιοχή για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου. Θυμάμαι πως κάποιος από τους ειδικούς μου ανέφερε ότι στην κορυφή τοποθέτησαν μια ένδειξη με λατινικούς χαρακτήρες SE, Νοτιοανατολική δηλαδή, ώστε να γνωρίζουν αργότερα προς ποια κατεύθυνση έσκαψαν για τις έρευνες. Εάν υπήρχε κάτι άλλο θα το είχαμε βρει εμείς πρώτοι...».

Οι φόβοι του Γκρούεφσκι

Οι εξελίξεις στον τύμβο της Αμφίπολης τροφοδοτούν αγωνία στους γείτονες, ειδικά στο σύστημα εξουσίας του εθνικιστή πρωθυπουργού, που αισθάνεται ότι μπορεί να κλονιστεί η θεωρία του «μακεδονισμού», η οποία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της διακυβέρνησής του. Η κοινή γνώμη παρακολουθεί μάλλον μουδιασμένη την πορεία των ανασκαφών στον λόφο Καστά, με τους αρχαιολόγους της ΠΓΔΜ, να διακηρύσσουν ότι ο τάφος του Μ. Αλεξάνδρου, δεν βρίσκεται στην Ελλάδα -εκδοχή που ασπάζονται και οι Ελληνες συνάδελφοί τους- και πως αν δεν είναι στην Αίγυπτο, τότε ο βασιλιάς των Μακεδόνων αναπαύεται σίγουρα στην επικράτεια του Γκρούεφσκι.

Απομένει να τον εντοπίσουν κιόλας γιατί οι έως τώρα έρευνες, κυρίως στην περιοχή του Σκούπι έχουν φέρει στο φως μόνο κάποια αρχαία, ρωμαϊκά και μακεδονικά νομίσματα και μερικά αγαλματίδια.

Τα πλέον σοβαρά πειστήρια, γύψινα κυρίως, τα έχει εγκαταστήσει ο κ. Γκρούεφσκι στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων, όπου έφηβοι μεταμφιεσμένοι αρχαίοι Μακεδόνες πολεμιστές της «Μακεδονικής Φάλαγγας» διδάσκουν στους τουρίστες την ιστορία της Μακεδονίας, όπως τη θέλει ο κ. Γκρούεφσκι.

Στη φωτογραφία το τεράστιο άγαλμα στα Σκόπια, που υποτίθεται ότι είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 30 Αυγούστου 2014

29 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

ΥΠΕΞ: «Το κλειδί της ουσιαστικής εξέλιξης

στο ζήτημα της ΠΓΔΜ δεν είναι στην Αθήνα»

Για το κοινό ανακοινωθέν της διάσκεψης που έγινε στο Βερολίνο για τα Δυτικά Βαλκάνια και της ιδιαίτερης αναφοράς του στην υπόθεση της ΠΓΔΜ ρωτήθηκε ο εκπρόσωπος Τύπου του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κούτρας.

Ο κ. Κούτρας τόνισε: «Η Ελλάδα στηρίζει τη διαπραγματευτική διαδικασία με τη μεσολάβηση του προσωπικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, πρέσβη Μάθιου Νίμιτς, για την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ.

» Η ελληνική θέση έχει διατυπωθεί με απόλυτη σαφήνεια και συνιστά μια υπεύθυνη τοποθέτηση σύμφωνη όχι μόνο με τις εθνικές ευαισθησίες αλλά και με τις ευρωπαϊκές αντιλήψεις και τη διεθνή νομιμότητα. Το κλειδί της ουσιαστικής εξέλιξης της διαδικασίας αυτής δεν βρίσκεται συνεπώς στην Αθήνα.

» Όπως κατ’ επανάληψη έχει τονιστεί, από ελληνικής πλευράς, το ζήτημα της ονομασίας δεν είναι διμερές αλλά είναι ένα θέμα σεβασμού του διεθνούς δικαίου, ένα θέμα που άπτεται των σχέσεων καλής γειτονίας και της περιφερειακής σταθερότητας.

» Ως εκ τούτου, ένα θέμα σχετιζόμενο, από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα γενικής εφαρμογής κριτήρια της Κοπεγχάγης. Άλλωστε, σε σχέση με τη συγκεκριμένη χώρα εκκρεμούν και αλλά κρίσιμα θέματα που έχουν επισημανθεί στα τελευταία σχετικά συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2013».

ΠΗΓΗ: tanea.gr

29 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Γκρούεφσκι: Το ζήτημα της ονομασίας

δεν λύνεται εξαιτίας της Ελλάδας

Υπάρχει σαφής πρόθεση από τη μεριά της Γερμανίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ασκήσουν μεγαλύτερη επιρροή και να συμμετάσχουν στη διευκόλυνση της επίλυσης των διαφόρων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι χώρες της περιοχής, δήλωσε ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι, μετά τη Διάσκεψη για τα Δυτικά Βαλκάνια, που διοργάνωσε χθες στο Βερολίνο η γερμανική κυβέρνηση.

Ο κ. Γκρούεφσκι, σε δηλώσεις του σε μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων, χαρακτήρισε ως "πολύ καλή" τη δίωρη συνάντηση που είχαν οι πρωθυπουργοί των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Σερβία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, ΠΓΔΜ, Κόσοβο) με την καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και πρόσθεσε ότι στο πολιτικό τμήμα της συνάντησης που αφορούσε την ΠΓΔΜ, έγινε αναφορά στο ζήτημα της ονομασίας.

«Πρακτικά, αυτό ήταν το μοναδικό θέμα που αναφέρθηκε στη συζήτηση για τη χώρα μας, για το οποίο τονίστηκε ότι είναι καλό να επιλυθεί το συντομότερο δυνατό, καθώς αποτελεί το βασικό πρόβλημα, εξαιτίας του οποίου η Μακεδονία δεν έχει ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό δεν είναι μυστικό» δήλωσε ο κ. Γκρούεφσκι.

«Νομίζω ότι τόσο εδώ στο Βερολίνο όσο και στις Βρυξέλλες έχουν διαμορφώσει σαφή εικόνα πως η στασιμότητα σχετικά με την επίλυση του ζητήματος αυτού (σ.σ. της ονομασίας) οφείλεται, στην παρούσα φάση, στο γεγονός ότι ο νότιος γείτονάς μας δεν είναι έτοιμος να συζητήσει για εξεύρεση λύσης εξαιτίας άλλων προβλημάτων που επικαλείται. Όμως, το πρόβλημα παραμένει και εμείς το αισθανόμαστε περισσότερο από τον καθένα. Από την άποψη αυτή, στη συνάντηση εκφράσθηκε η ελπίδα ότι την επόμενη περίοδο θα υπάρξει μεγαλύτερη ενασχόληση και πως και η άλλη πλευρά θα επιδείξει περισσότερη κινητικότητα για την επίλυσή του» κατέληξε ο κ. Γκρούεφσκι.

Υπενθυμίζεται ότι στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε από την Καγκελαρία σχετικά με τη Διάσκεψη για τα Δυτικά Βαλκάνια, αναφέρεται -μεταξύ άλλων- ότι οι συμμετέχοντες στην Διάσκεψη εξέφρασαν την ανάγκη να λυθεί επειγόντως η διαφορά μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, με διάθεση για συμβιβασμό από όλες τις πλευρές.

ΠΗΓΗ: newsit.gr

28 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Αρχαιολόγος αποκαλύπτει: Έτσι μετέφεραν τα

μάρμαρα από την Αλυκή Θάσου στην Αμφίπολη

Μέρα με την ημέρα κρυφές, αλλά εξόχως ενδιαφέρουσες πτυχές του τάφου στην Αμφίπολη, έρχονται στο φως της δημοσιότητας και μπορεί να είναι παράπλευρες της μεγάλης ανακάλυψης και της αδημονίας για το ποιος βρίσκεται στα ενδότερα, ωστόσο καταδεικνύουν τις τεχνικές δεξιότητες των Μακεδόνων.

Από την πρώτη στιγμή έγινε γνωστό πως τα μάρμαρα του ταφικού περιβόλου στην Αμφίπολη έχουν έρθει -κατά πάσα πιθανότητα- από την Αλυκή της Θάσου. Έχει σημασία, όμως, ο τρόπος με τον οποίο μεταφέρονταν στα πλοία και από εκείνη στην κατασκευή.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Καθημερινής στην αρχαιότητα η Αλυκή γνώρισε μέρες δόξας οι οποίες αποτυπώνονται όχι μόνο στα λείψανα του αρχαίου οικισμού που βρίσκεται πίσω από τα σπίτια της παραλίας ανάμεσα σε πεύκα ή στην παρουσία ιερού και δύο βασιλικών και των μισοβυθισμένων στη θάλασσα λατομείων μαρμάρου, αλλά και στην εν εξελίξει ανασκαφή στην Αμφίπολη.

Με μάρμαρο από την Αλυκή Θάσου είναι χτισμένος ο ταφικός περίβολος που ήρθε στο φως στον τύμβο του Καστά από την Κατερίνα Περιστέρη και τους συνεργάτες της και προκάλεσε παγκόσμιο θαυμασμό.

Οχι μόνο για την αρμονία και την αρχιτεκτονική της κατασκευής, αλλά ίσως -ακόμα περισσότερο- για το πώς έφτασαν από τη Θάσο στην Αμφίπολη, την εποχή εκείνη και με τα τότε μέσα, δυόμισι χιλιάδες κυβικά μέτρα μαρμάρινων όγκων, που χρειάστηκαν για να περιφραχθεί ο μακεδονικός τύμβος!

Βασικός τροφοδότης η Αλυκή

«Δεν είναι 100% σίγουρο, πρέπει να γίνει και μια ανάλυση, αλλά το πιο πιθανό είναι ότι ο περίβολος έχει χτιστεί με λευκό μάρμαρο Αλυκής Θάσου», λέει στην «Κ» η προϊσταμένη της ΙΗ΄ Εφορείας Κλασικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων Καβάλας, Μαρία Νικολαΐδου.

Μια απλή περιήγηση στη μαρμάρινη χερσόνησο, με οδηγό τις ανακαλύψεις των αρχαιολόγων, μεταφέρει τον επισκέπτη σε περιόδους της αρχαιότητας κατά τις οποίες η Αλυκή ήταν ο βασικός τροφοδότης, με υπέροχο λευκό μάρμαρο, βασιλείων, αυτοκρατόρων, πλουσίων, από την αρχαϊκή έως τη ρωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή περίοδο.

Εκεί ήταν το λατομείο, το μεγαλύτερο και σπουδαιότερο στη Θάσο, απ' όπου απέκοπταν μαρμάρινους όγκους και τους τοποθετούσαν σε πλοιάρια με τη βοήθεια της μπίγας, ενός γερανού που είχαν επινοήσει για να σηκώνουν το βαρύτατο φορτίο.

Ο τρόπος μεταφοράς

Τα πλοία πλεύριζαν την άκρη του λατομείου και έδεναν τους κάβους στις δέστρες, μεγάλες τρύπες που είχαν ανοίξει για τον σκοπό αυτό, αλλά και για να συγκρατούν τις ανυψωτικές μηχανές σε μη αποκολλημένα μάρμαρα.

Από εκεί έφευγαν για προορισμούς της Μακεδονίας, της υπόλοιπης Ελλάδας, της Ρώμης μέχρι και την Αίγυπτο και την Περσία, κοσμώντας παλάτια, τάφους επιφανών και σπουδαία κτίρια.

Με ειδικά «τύμπανα» (τροχαλίες), ρυμουλκούσαν από τις πλαγιές τους τεράστιες όγκους και τους κατέβαζαν στον πυθμένα του λατομείου, όπου αναλάμβαναν δουλειά οι γερανοί.

Μαρμάρινο απομεινάρι

«Εφαγαν» ολόκληρη τη μαρμαρινή ακτή με αυτό τον τρόπο οι αρχαίοι λατόμοι και σήμερα είναι εμφανή τα σημάδια της δραστηριότητας χιλιετιών στο μισοβυθισμένο μαρμάρινο απομεινάρι της, το οποίο οι κάτοικοι φιλοδοξούν να αποτελέσει πόλο έλξης επιπλέον επισκεπτών με αφορμή τη σύνδεσή του με τον τύμβο της Αμφίπολης.

«Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα προβληθεί σωστά η πολιτιστική του πλευρά και θα αξιοποιηθεί προς όφελος του τόπου», μας είπε ο κ. Νίκος Νικολούδης, γνωστός ενεργός πολίτης στη Θάσο.

Η φύση προσέφερε ένα επιπλέον δώρο στο καταπράσινο νησί του Βορείου Αιγαίου: το μάρμαρο. Από την αρχαιότητα η εξόρυξή του ήταν πηγή εσόδων για τους ντόπιους.

Σήμερα λειτουργούν γύρω στα δέκα λατομεία που εξάγουν μάρμαρο μέχρι και στη Σαουδική Αραβία. «Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις ενεργών αλλά και μη ενεργών λατομείων, δεν τηρούνται οι προδιαγραφές και καταντούν πληγές για το περιβάλλον», μας λέει ο δημοτικός σύμβουλος Βασίλης Παπαφιλίππου.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 28 Αυγούστου2014

28 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Γερμανία: Να λυθεί επειγόντως η διαφορά

Ελλάδας-ΠΓΔΜ για το θέμα της ονομασίας

Την ανάγκη «να λυθεί επειγόντως» η διαφορά μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, «με διάθεση για συμβιβασμό από όλες τις πλευρές», επισημαίνουν οι συμμετέχοντες στην Διάσκεψη για τα Δυτικά Βαλκάνια που διοργάνωσε σήμερα η γερμανική κυβέρνηση στο Βερολίνο.

«Οι συμμετέχοντες υπογραμμίζουν την ανάγκη να επιλυθούν όσο το δυνατόν συντομότερα τα εκκρεμή διμερή θέματα, προς το συμφέρον των σχέσεων καλής γειτονίας και της αυξημένης σταθερότητας στην περιοχή... Η διαφορά για την ονομασία μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας αποτελεί ένα από τα εκκρεμή διμερή θέματα. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι αυτή η διαφορά πρέπει να λυθεί επειγόντως με διάθεση για συμβιβασμό από όλες τις πλευρές», αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά το τέλος της Διάσκεψης από την Καγκελαρία.

Κατά την συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν Πρόεδροι, Πρωθυπουργοί, υπουργοί Εξωτερικών και υπουργοί Οικονομίας από την Γερμανία, την Αυστρία, την Αλβανία, την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κόσοβο, το Μαυροβούνιο, την Σερβία, την ΠΓΔΜ, την Κροατία και την Σλοβενία, αλλά και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, συμφώνησαν να εντείνουν τα επόμενα τέσσερα χρόνια τις προσπάθειές τους για την προσέγγιση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανακοίνωσαν δε ότι το 2015 η Διάσκεψη θα φιλοξενηθεί στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας και το 2016 στην Γαλλία. «Θέλουμε να επιταχυνθεί η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Οι υποψήφιοι προς ένταξη έχουν σημειώσει πρόοδο. Θέλουμε να ανταλλάξουμε εμπειρίες και να ακούσουμε από τους εκπροσώπους των χωρών των Βαλκανίων ποιες είναι οι προσδοκίες τους», δήλωσε η Άγγελα Μέρκελ κατά την διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον κ. Μπαρόζο και τον Πρωθυπουργό της προεδρεύουσας στην Διαδικασία Συνεργασίας για την Νοτιοανατολική Ευρώπη (SEECP) Αλβανίας Έντι Ράμα. Ο κ. Ράμα από την πλευρά του εξέφρασε την επιθυμία η Ευρώπη να δει την Αλβανία και τις άλλες χώρες της περιοχής ως εταίρους και συμμάχους.

Στο κοινό ανακοινωθέν τονίζεται ακόμη ότι η γερμανική κυβέρνηση υπογραμμίζει την στήριξή της στην προοπτική ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. «Όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θα έχουν την ευκαιρία να ενταχθούν στην ΕΕ εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις για ένταξη. Η Γερμανία έχει συναίσθηση της ευθύνης της για το ειρηνικό, σταθερό και δημοκρατικό μέλλον της περιοχής που θα βασίζεται στο Κράτος Δικαίου και θα συνεχίσει να στηρίζει την περιοχή στον δρόμο προς αυτό το μέλλον», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ - ΜΠΕ

27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

«ΣΥΛΗΜΕΝΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΑΦΟΣ»

Ποια στοιχεία κάνουν τον συνεργάτη του Ανδρόνικου,

Π. Φάκλαρη να πιστεύει ότι το μνημείο δεν γλίτωσε

Συλημένος είναι ο τάφος που η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει στο φως στην Αμφίπολη, εκτιμά ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Παναγιώτης Φάκλαρης, μαθητής και κατόπιν συνεργάτης του Μανόλη Ανδρόνικου. Αν και οι αρχαίοι Μακεδόνες λάμβαναν μέτρα για την προστασία των τάφων, όπως σημειώνει, οι τυμβωρύχοι κατόρθωναν σχεδόν πάντα να διαταράσσουν την ησυχία των νεκρών.

«Από τους 110 μακεδονικούς τάφους που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι και σήμερα μόνο οι έξι δεν ήταν συλημένοι» τονίζει στη «δημοκρατία» ο Παναγιώτης Φάκλαρης. «Ο τάφος έχει συληθεί τουλάχιστον μία φορά. Οταν ανακαλύφθηκε ο περίβολος του μνημείου, διαπιστώθηκε πως ορισμένα τμήματά του είχαν διαρπαγεί, έλειπαν μέρη των τοιχωμάτων. Γνωρίζουμε επίσης πως οι Ρωμαίοι μετακίνησαν το λιοντάρι που είχε τοποθετηθεί στην κορυφή του. Δεν αποκλείεται εκείνη την εποχή να μπήκαν τυμβωρύχοι στον τάφο» εξηγεί ο κ. Φάκλαρης.

Προσθέτει ότι η εκτίμηση για τη σύληση του μνημείου ενισχύεται και από τα ευρήματα. «Οι αρχαιολόγοι που κάνουν την ανασκαφή διαπίστωσαν πως υπάρχει μια οπή σε εσωτερικό τοίχωμα του τάφου, από τις σφίγγες λείπουν οι κεφαλές, ενώ τα φτερά τους είναι σπασμένα. Επίσης, μέσα στον τάφο, όπως φαίνεται, υπάρχει χώμα που πιθανότατα έπεσε από την οροφή του κτίσματος, ενώ προσπαθούσαν να μπουν τυμβωρύχοι. Ολα αυτά υποδεικνύουν έντονη ανθρώπινη παρουσία στο μνημείο» τονίζει χαρακτηριστικά.

Ο διακεκριμένος αρχαιολόγος αναφέρει ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες προνοούσαν για την προστασία των τάφων. «Θωράκιζαν τα ταφικά μνημεία χτίζοντας διπλούς τοίχους που το πλάτος τους ξεπερνούσε σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και τα δυόμισι μέτρα. Αρκετοί τυμβωρύχοι απέτυχαν να τρυπήσουν αυτούς τους τοίχους. Οι τάφοι ήταν θολωτοί και κατόρθωναν να μπουν παραβιάζοντας κυρίως τις οροφές» αναφέρει ο κ. Φάκλαρης.

Ο Μιχάλης Τιβέριος

«Στην αρχαία Μακεδονία συνηθιζόταν οι συγγενείς να κρύβουν μέσα στους τάφους τα πολύτιμα αντικείμενα των νεκρών ή τα έπαιρναν εκτός των μνημείων, για να τα προφυλάξουν από τους τυμβωρύχους» λέει από την πλευρά του ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Μιχάλης Τιβέριος.

ΣΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Παναγιώτης Φάκλαρης μπροστά στον τάφο της Βεργίνας.

Θ. ΧΕΡΧΕΛΕΤΖΗΣ

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «δημοκρατία», 27 Αυγούστου 2014

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Προτεραιότητα

η συντήρηση των ευρημάτων

Στη στερέωση και συντήρηση των αρχαιολογικών ευρημάτων πρόκειται να αφοσιωθούν τις επόμενες δυο-τρεις μέρες οι αρχαιολόγοι στον Τύμβο Καστά, στην Αρχαία Αμφίπολη, προκειμένου να τα προστατεύσουν, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η επικεφαλής της ανασκαφής, αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, επαναλαμβάνοντας προηγούμενη δήλωσή της ότι «ένα μνημείο βγαίνει και παράλληλα συντηρείται, αλλιώς το χάσαμε».

Παρότι η ανασκαφή από την ΚΗ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, οι αρχαιολόγοι δίνουν προτεραιότητα στις ανάγκες υποστύλωσης και συντήρησης των ευρημάτων, αλλά και στη διάσωση των ιχνών των χρωμάτων που βρέθηκαν στον χώρο.

«Πρέπει να καταφέρουν να διατηρήσουν τα χρώματα που βρέθηκαν πάνω στα αρχαιολογικά ευρήματα και χρειάζονται ειδικές θερμοκρασίες ψύχους, αλλιώς θα χαλάσουν αμέσως» επισημαίνει η αρχιτέκτονας, πρόεδρος του τμήματος Αρχιτεκτονικής Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής του ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας Λίνα Θεοδωρίδου, παραπέμποντας στα «ευαίσθητα» χρώματα, που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες ζωγράφοι.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, το μαύρο χρώμα που χρησιμοποιούσαν οι ζωγράφοι της εποχής ήταν ο άνθρακας, το κάρβουνο, το σπουδαιότερο χημικό στοιχείο που χρησιμοποιήθηκε ως χρώμα και το έπαιρναν οι ζωγράφοι της αρχαιότητας, από την καύση οστών, ενώ το καλύτερο μαύρο έβγαινε από το καμένο φιλντίσι. Μαύρο έπαιρναν επίσης και από καύση ξύλων. Το καλύτερο ξυλοκάρβουνο θεωρείτο ότι προέρχεται από νέα βλαστάρια κλήματος αμπέλου. Ξυλοκάρβουνα χρησιμοποιούνταν με τη μορφή λεπτών ράβδων για τη σχεδίαση. Για να χρησιμοποιηθεί σαν χρώμα μετατρεπόταν σε σκόνη. Καλής ποιότητας μαύρο προερχόταν από το κουκούτσι του ροδάκινου και τα κελύφη των αμυγδάλων. Άλλο μαύρο ήταν το φούμο (καπνιά), που μετατρεπόταν σε μελάνι με την ανάμιξή του με κόμμι. Για την παραγωγή του άφηναν μια φλόγα να παίζει κάτω από μια ψυχρή επιφάνεια και μάζευαν την καπνιά που συσσωρευόταν σ' αυτήν. Η φλόγα συνήθως δημιουργείτο από λαμπάδα από κερί μέλισσας.

Το πορφυρό χρώμα, γνωστή ως «πορφύρα» από αρχαιοτάτων χρόνων σαν βασιλική βαφή, ήταν η ωραιότερη και ακριβότερη βαφή. Η πορφύρα θεωρήθηκε από την αρχή ευγενές χρώμα και σύμβολο των θεών και βασιλιάδων. Η λέξη πορφύρα είναι το συνολικό όνομα μιας ομάδας οικογενειακών κοχυλιών, ενώ η παραγωγή τους ήταν πολύ επίπονη και απαιτούνταν μεγάλος αριθμός κοχυλιών και άλλων μαλακίων που συγκεντρώνονταν σταγόνα σταγόνα.

Το μπλε χρώμα που χρησιμοποιείτο από την κλασική αρχαιότητα είναι ο αζουρίτης, από τον λαζουρίτη (lapis lazuli), που σημαίνει πέρα από τις θάλασσες, διότι υπήρχε αποκλειστικά στην Περσία. Για την παραγωγή του απαιτούνταν περίπλοκες μέθοδοι, γι' αυτό και ήταν ακριβό υλικό και μέσον για πολυτέλεια. Άλλη μια ομάδα μπλε είναι οι ενώσεις χαλκού με αμμωνία, ενώ το μπλε κοβαλτίου χρησιμοποιήθηκε ευρέως καθώς επίσης και το «λαζούρι»- έτσι ονομαζόταν το ινδικό, που είναι το χρώμα μαβί, φυτικό και το έφερναν από την Ινδία.

«Ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, που είναι στην ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, γνωρίζει απόλυτα την προστασία που χρειάζονται όλα όσα έχουν μέχρι τώρα αποκαλυφθεί» επισημαίνει η Λίνα Θεοδωρίδου, υπενθυμίζοντας ότι το τμήμα Γεωπληροφορικής του ΤΕΙ Σερρών συνεργάστηκε στενά το 2010 με την προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας Κατερίνα Περιστέρη, όταν στις ανασκαφές της κοντά στον Τύμβο Καστά χρειάστηκε να χρησιμοποιηθεί το γεωραντάρ που διαθέτει το τμήμα.

Όπως εξηγεί, ωστόσο, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Αρχιτεκτονικής Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής του ΤΕΙ Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, «μέχρι στιγμής, δεν έχει ανακοινωθεί κανένα αποτέλεσμα γεωφυσικής έρευνας που να σχετίζεται με την πρόσφατη σημαντική ανακάλυψη στο χώρο του λόφου Καστά» και «σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε έρευνα, γίνεται μόνο σε συνεργασία με την κ. Περιστέρη, η οποία είναι η μόνη αρμόδια να κάνει σχετικές ανακοινώσεις».

«Η έρευνα, σε συνεργασία με το ΤΕΙ Σερρών, περιορίστηκε το 2010 στην περιοχή αρχαιοτήτων της νεκρόπολης που εφάπτεται με τον Τύμβο Καστά, σε εντελώς όμως αντίθετη πλευρά με αυτή της ανασκαφής που πραγματοποιείται τώρα και δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή ανασκαφή που γίνεται στο συγκεκριμένο σημείο. Η έρευνα δεν σχετιζόταν ούτε με τον περίβολο ούτε με τον τάφο που ανασκάπτεται αυτή την ώρα. Επρόκειτο για παιδικούς τάφους που είχαμε βρει τότε» διευκρινίζει, από την πλευρά της, η Κατερίνα Περιστέρη.

Οι ανασκαφές και τα μοναδικά ευρήματά τους στον λόφο Καστά βρίσκονται στο επίκεντρο παγκόσμιου ενδιαφέροντος, ενώ οι επισκέπτες της περιοχής, που αυξάνονται καθημερινά, έχουν βάλει πλέον στην «ατζέντα» τους και την επίσκεψη στον λόφο Καστά.

Την ίδια ώρα, τις εξελίξεις των ανασκαφών παρακολουθεί στενά το υπουργείο Πολιτισμού με τη γενική γραμματέα Λίνα Μενδώνη να παραμένει στην Αρχαία Αμφίπολη. Χθες, επίσης, διμελές κλιμάκιο του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, με επικεφαλής την αρχαιολόγο, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, βρέθηκε στο χώρο των ανασκαφών προκειμένου να δει από κοντά την εξέλιξη των ανασκαφών.

Απ. Τζιτζικώστας: «Ημασταν οι πρώτοι που χρηματοδοτήσαμε την ανασκαφή»

«Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αισθανόμαστε πολύ δικαιωμένοι διότι ήμασταν οι πρώτοι που χρηματοδοτήσαμε πριν από 2,5 χρόνια την ανασκαφή στην Αμφίπολη με 100.000 ευρώ, όταν το Υπουργείο Πολιτισμού εκείνης της εποχής αντιμετώπιζε το ζήτημα με σκεπτικισμό» δήλωσε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, σχολιάζοντας την πορεία της ανασκαφής στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης Σερρών.

Η Περιφέρεια, όπως είπε ο κ. Τζιτζικώστας, μιλώντας σε σημερινή τηλεοπτική εκπομπή, εκταμίευσε 100.000 ευρώ για την έναρξη της ανασκαφής, ενώ όταν τα χρήματα της Περιφέρειας εξαντλήθηκαν, ο ίδιος, αφού επισκέφθηκε την Αμφίπολη, επικοινώνησε με τον τότε υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τζαβάρα και τού απηύθυνε πρόσκληση να επισκεφθούν από κοινού την Αμφίπολη.

Ο κ. Τζαβάρας αποδέχθηκε την πρόσκληση, οι δύο άνδρες επισκέφθηκαν την Αμφίπολη και στη συνέχεια εξασφαλίστηκαν 50.000 ευρώ για τη συνέχιση του ανασκαφικού έργου, το οποίο κι εντάχθηκε ακολούθως σε χρηματοδοτικό εργαλείο του Υπουργείου Πολιτισμού.

«Έτσι φτάσαμε εδώ και μιλάμε σήμερα για μια τεράστια ανακάλυψη» σημείωσε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, χαρακτηρίζοντας οικουμενική την αξία των ευρημάτων στην Αρχαία Αμφίπολη.

Στη φωτογραφία: Η πλαϊνή και πίσω όψη των ιωνικών επικράνων των παραστάδων, που επικαλύπτονται από νωπογραφία, με ίχνη κόκκινου και μαύρου χρώματος.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Νέες φωτογραφίες

Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες στον τύμβο Καστά, στην Αμφίπολη, από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων.

Όπως αναφέρει σε ενημέρωσή του το υπουργείο Πολιτισμού, αφαιρέθηκε και ο τελευταίος δόμος από τον τοίχο σφράγισης, που έκλεινε την πρόσοψη του ταφικού μνημείου και αποκαλύπτει τη συνέχεια του ψηφιδωτού δαπέδου.

Στο κέντρο και μπροστά από την είσοδο, αποκαλύπτεται βοτσαλωτό δάπεδο, που αποτελείται από ορθογώνια και τετράγωνα σχήματα, πλαισιωμένα από ασπρόμαυρους ρόμβους. (φωτο)

Στο κάτω μέρος της πρόσοψης εμφανίζεται στη νωπογραφία ταινία, μπλε χρώματος, η οποία παρακολουθείται και στους πλευρικούς τοίχους.

Συνεχίζεται η αφαίρεση των χωμάτων από τον προθάλαμο, σε πλάτος δυο μέτρων περίπου, από τον τοίχο της εισόδου. Ο εσωτερικός χώρος, καλύπτεται ακόμη από όγκο χωμάτων, ο οποίος θα αφαιρείται, με ιδιαίτερη προσοχή, στις επόμενες μέρες.

Την ίδια ώρα, πραγματοποιούνται, συστηματικά, εργασίες συντήρησης και στερέωσης τόσο της πρόσοψης του μνημείου, όσο και του εσωτερικού του αποκαλυπτόμενου χώρου.

Παράλληλα με την πρόοδο της ανασκαφικής έρευνας δημιουργούνται οι εργοταξιακές υποδομές, που θα εξασφαλίσουν καλύτερες συνθήκες εργασίας στους εργαζόμενους και ασφαλέστερη προστασία στο ταφικό μνημείο από τις καιρικές συνθήκες. Σήμερα, ολοκληρώθηκε και η τοποθέτηση του προσωρινού στεγάστρου, που καλύπτει εξωτερικά το μνημείο. (φωτο)

Φουντώνουν οι φήμες για την κατάσταση του τάφου

Την ίδια στιγμή, οι ανασκαφές και τα ευρήματα στην Αμφίπολη συγκεντρώνουν παγκόσμιο ενδιαφέρον με πλήθος τουριστών να αλλάζουν το πρόγραμμα των διακοπών τους για να επισκεφθούν τον χώρο όπου πραγματοποιούνται οι εργασίες, αλλά και πολλά ΜΜΕ του εξωτερικού να φιλοξενούν εκτενή αφιερώματα για την πορεία των ερευνών.

Παράλληλα, όπως ήταν αναμενόμενο, έχει ξεκινήσει και μια ανελέητη φημολογία για το αν ο τάφος έχει παραμείνει ανέπαφος ή έχει συληθεί από τυμβωρύχους. Το νέο στοιχείο που έβγαλε στο φως η ανασκαφή είναι μια μικρή οπή στην άκρη του μαρμάρινου τοίχου, διαστάσεων 40 x 50 που ίσως μαρτυράει πως τυμβωρύχοι είχαν «προλάβει» τους αρχαιολόγους και έχουν συλήσει τον τάφο.

Ωστόσο, σημειώνεται ότι τότε, οι τυμβωρύχοι έπαιρναν από τους τάφους το χρυσό και τα κοσμήματα και δεν πείραζαν κάτι άλλο. Πάντως, προς το παρόν, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτε, αλλά ούτε και να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα.

Παράλληλα, στα διεθνή ΜΜΕ επικρατούν διαφορετικές απόψεις για το αν ο τάφος θα αποκαλύψει τελικά εντυπωσιακά ευρήματα με το αμερικανικό δίκτυο NBC να μεταδίδει ότι «προς απογοήτευση των επιστημόνων» ο τάφος έχει συληθεί. Σε πιο επιθετικό ύφος η DailyMail αναφέρει ότι ο τάφος έχει συληθεί και πως λιγοστεύουν οι ελπίδες για να ανακαλυφθούν εντυπωσιακά ευρήματα που θα φθάνουν χρονικά στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Το μόνο σίγουρο είναι πως τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο, ενώ και οι ίδιοι οι επικεφαλής των ερευνών κρατούν σιγήν ιχθύος και περιμένουν τα πρώτα βέβαια αποτελέσματα από τις ανασκαφές τα οποία αναμένονται σύντομα

Ποιος είναι ο «κάτοικος» του τάφου;

Ταυτόχρονα, δίνουν και παίρνουν οι θεωρίες για το ποιος ή ποιοι είναι τελικά θαμμένοι στον μεγαλοπρεπή τύμβο με την ονοματολογία να ξεκινάει από Μακεδόνες στρατιωτικούς με υψηλά αξιώματα και να φθάνει έως την γυναίκα και το γιο του Αλέξανδρου, ενώ, οι πιο ακραίες εκτιμήσει κάνουν λόγο για τον ίδιο τον μεγάλο στρατηλάτη.

Πρόσφατα ο Βρετανός καθηγητής αρχαιολογίας, Νίκολς Σόντερς, μιλώντας στο Εθνος απέκλεισε το ενδεχόμενο να βρίσκεται στην Αμφίπολη ο Μέγας Αλέξανδρος, ωστόσο, ανέφερε τρία πιθανά πρόσωπα τα οποία θα μπορούσαν να έχουν ταφεί εκεί: Ο Νέαρχος, ένας από τους ναυάρχους του Μ. Αλέξανδρου, η γυναίκα του Ρωξάνη και ο γιός του ή η αδελφή του.

Και για αυτά τα σενάρια οι αρχαιολόγοι που βρίσκονται στις έρευνες είναι επιφυλακτικοί, ωστόσο, όπως μαρτυρούν οι κάτοικοι της περιοχής, φαίνεται πως είναι «κοινό μυστικό» στην Αμφίπολη ότι ο τύμβος ανήκει στην Ρωξάνη. Μάλιστα, κάτοικοι ανέφεραν ότι αυτό είναι ένα «στοιχείο» το οποίο μεταφέρεται εδώ και χρόνια από γενιά σε γενιά.

25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Αποκαλύφθηκε ο προθάλαμος

του Τύμβου στην Αμφίπολη

Νέα ευρήματα απέφεραν οι ανασκαφικές εργασίες που συνεχίζονται στο ταφικό μνημείο στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη από την ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, με την αφαίρεση των λιθόπλινθων από τον τοίχο σφράγισης, αποκαλύφθηκε σχεδόν ολόκληρη η πρόσοψη του ταφικού μνημείου, που αποτελεί μία εξαιρετικά πρωτότυπη σύνθεση για την αντίστοιχη αρχιτεκτονική του τύπου του μακεδονικού τάφου, του τελευταίου τετάρτου του 4 π.Χ αιώνα.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, η πρόσοψη έχει διάκοσμο που δεν διαφέρει από τους πλευρικούς τοίχους, με νωπογραφία που μιμείται τον ευρύτερο μαρμάρινο περίβολο. Το μέγιστο άνοιγμα ανάμεσα στις παραστάδες, ανέρχεται στο 1,67μ. και η τυπολογία υποδεικνύει, ότι δεν υπήρξαν θυρόφυλλα, αλλά πρόκειται για απλό άνοιγμα εισόδου.

Επίσης, με την συνέχιση της αφαίρεσης των χωμάτων, στο εσωτερικό του προθαλάμου, εμφανίστηκε κάτω από το μαρμάρινο ιωνικό επιστύλιο, ένθετη μαρμάρινη επένδυση, από ορθοστάτες, καθ όλο το μήκος των πλευρικών τοίχων. Σε απόσταση 6μ. από το άνοιγμα της εισόδου αποκαλύφθηκε το άνω μέρος μαρμάρινου διαφραγματικού τοίχου, ελλειπούς κατά τμήμα του αριστερού μέρους του. Ενώ πίσω από αυτόν διακρίνονται δύο ακόμη χώροι.

Επί του διαφραγματικού τοίχου αποκαλύπτεται, επίσης, μαρμάρινο επιστύλιο με γείσο, όμοιο του αντίστοιχου του ιδίου περιβόλου, το οποίο φέρει διάκοσμο με οκτάφυλλους ανάγλυφους ρόδακες,

στο ύψος του επιστυλίου των πλευρικών τοίχων. Ενώ αναμένεται να υπάρχει και δεύτερη είσοδος που οδηγεί στο εσωτερικό του μνημείου. Τα χώματα του χώρου που δημιουργείται όπισθεν της θύρας, θα αφαιρεθούν στις επόμενες μέρες, εφόσον το επιτρέψουν οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης στα σημεία, που έχουν αποκαλυφθεί.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το αφιέρωμα της Daily Mail

Το ενδιαφέρον του διεθνούς Τύπου για τις ανασκαφές στον τύμβο παραμένει έντονο - όπως ακριβώς ήταν από την πρώτη στιγμή.

Σε σημερινό δημοσίευμά της, η Daily Mail κάνει εκτενή αναφορά στην ανακάλυψη των αρχαιολόγων και στο μυστήριο του τάφου της Αμφίπολης. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: "η τοποθεσία παραπέμπει στην εποχή 325 - 300 π.Χ. επί της βασιλείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και οι ειδικοί πιστεύουν ότι πρόκειται για τα ερείπια ενός τάφου που ανήκε σε πρόσωπο με ανώτερο αξίωμα".

Και συνεχίζει: "Η ανακάλυψη έχει προκαλέσει παγκόσμιο ενδιαφέρον αλλά και κερδοσκοπία, καθώς δεν αποκλείεται να βρεθούν πολύτιμοι θησαυροί και τα οστά κάποιου πολύ σημαντικού προσώπου της αρχαιότητας".   

24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

ΑΜΦΙΠΟΛΗ:

Ένα βήμα πιο κοντά στο εσωτερικό του τάφου

Αποκαλύφθηκε η συνέχεια της πρόσοψης της εισόδου

του μνημείου - Διακόσμηση με μπλε και κόκκινο χρώμα

Η αντίστροφη μέτρηση για την είσοδο των αρχαιολόγων μέσα στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης έχει αρχίσει. Κατά πληροφορίες από το υπουργείο Πολιτισμού, αν οι αρχαιολόγοι συνεχίσουν την ανασκαφή με τον ίδιο ρυθμό σε περίπου μία βδομάδα θα έχουν καταφέρει να μπουν στο εσωτερικό του τάφου.

Η επικεφαλής της ανασκαφής κυρία Κατερίνα Περιστέρη εξέφρασε μόλις πριν λίγες μέρες την εκτίμηση ότι ο τάφος δεν έχει συληθεί, όπως προκύπτει από τα ευρήματα στην είσοδο του μνημείου. Επί του παρόντος, λένε στο υπουργείο Πολιτισμού, φαίνεται ότι το ταφικό μνημείο είναι ασύλητο, εκτός κι αν κάποια στιγμή οι τυμβωρύχοι κατάφεραν να μπουν στο εσωτερικό του τάφου από το πάνω μέρος του τύμβου, ενδεχόμενο που δεν μπορεί να αποκλειστεί προτού οι αρχαιολόγοι μπουν μέσα στο μνημείο.

Αποκαλύφθηκε η συνέχεια της πρόσοψης της εισόδου του μνημείου

Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, αποκαλύφθηκε η συνέχεια της πρόσοψης της εισόδου του μνημείου, με διάκοσμο, όμοιο με αυτόν των πλαϊνών τοίχων. Δηλαδή, νωπογραφία λευκού χρώματος, εξαιρετικά επιμελημένη, που μιμείται τον μαρμάρινο περίβολο.

Αφαιρέθηκαν ακόμη δέκα λιθόπλινθοι, που αποτελούσαν την εβδόμη και ογδόη σειρά, στον τοίχο σφράγισης. Απομένουν τρεις σειρές προς αποδόμηση του συνόλου των έντεκα δόμων.

Παράλληλα, αποκαλύπτονται, κάτω από τα επίκρανα, οι μαρμάρινες παραστάδες του θυρώματος, οι οποίες επικαλύπτονται, επίσης, από λευκή νωπογραφία.

Με τη μερική αφαίρεση χωμάτων, που βρίσκονται πίσω από την είσοδο, αποκαλύπτεται η πίσω πλευρά της εισόδου, ιδιαιτέρως επιμελημένη, αντίστοιχη της προσόψεως. Επί της νωπογραφίας των επιστυλίων της σώζονται ίχνη κόκκινου και μαύρου χρώματος. Η πλαϊνή και πίσω όψη των ιωνικών επικράνων των παραστάδων, που επικαλύπτονται από νωπογραφία, είναι επιζωγραφισμένες με τα ίδια χρώματα.

Ακόμη, έχουν αρχίσει να αποκαλύπτονται και οι πλαϊνοί τοίχοι του προθαλάμου. Είναι επενδεδυμένοι με μάρμαρο Θάσου και κοσμούνται στο ανώτερο μέρος τους με ιωνικό επιστύλιο, επί του κυματίου του οποίου σώζονται ίχνη μαύρου και κόκκινου χρώματος.

Εκτός από τις ανασκαφικές εργασίες, πραγματοποιούνται επεμβάσεις συντήρησης και στερέωσης του διακόσμου, μόλις έρχεται στο φως, από ειδικευμένους συντηρητές.

Πώς διατηρούν τα χρώματα οι αρχαιολόγοι

Όταν βρίσκουν χρώματα στα μάρμαρα, το επιστύλιο ή τα θυρώματα, οι αρχαιολόγοι θέτουν ως προτεραιότητά τη συντήρησή τους. Με απλά λόγια σταματούν όλες οι άλλες εργασίες διότι αλλιώς δεν προχωρούν στο επόμενο βήμα.

Για τη συντήρηση των χρωμάτων «επεμβαίνει» ειδικός συντηρητής ο οποίος προσπαθεί να τα προφυλάξει από το «σοκ» της αλλαγής των δεδομένων. Θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι επί σχεδόν 2.300 χρόνια τα χρώματα -κόκκινο, μαύρο και μπλε- ήταν «προστατευμένα» μέσα στην υγρασία του χώματος. Με την απομάκρυνση των χωμάτινων όγκων υπάρχει σημαντικός

κίνδυνος τα επιχρωματισμένα μέρη να υποστούν ανεπανόρθωτες βλάβες. Με ένα τρόπο, όπως μας εξηγούσε αρμόδια πηγή, ο ειδικός συντηρητής κάνει «ενέσεις υγρασίας» στα χρώματα.

Κατά τον ίδιο τρόπο δίνεται ιδιαίτερη προσοχή για την στήριξη των μαρμάρινων μερών που αποκαλύπτονται. Για να συγκρατηθούν και να στερεωθούν τα πετρώματα γίνονται ενέσεις τιτανίου.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ - ΜΠΕ

24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Οι «αρχαιολόγοι» της Νέας Αμφίπολης 

περιμένουν το... λαχείο

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

ΑΜΦΙΠΟΛΗ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Στον ένα λοφίσκο, η τούμπα του Καστά. Εκεί, οι αρχαιολόγοι σκάβουν σπιθαμή προς σπιθαμή τη γη, ευελπιστώντας πως όταν περάσουν τη «φρουρούμενη» από τις δύο ακέφαλες σφίγγες πόρτα και βρεθούν στο εσωτερικό του «πιθανολογούμενου» μακεδονικού τάφου, θα αποκαλύψουν το μεγάλο μυστικό, που δεν είναι άλλο από τον νεκρό που «φυλάσσει» στο εσωτερικό του. Ακριβώς απέναντι, σε έναν άλλο λόφο, η Νέα Αμφίπολη, χωριό 700 κατοίκων, χτισμένο πάνω στην αρχαία ομώνυμη πόλη - ναυτική βάση του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ορμητήριό του στην προς Ανατολάς εκστρατεία του, με τους δικούς της «αρχαιολόγους», που έχουν αποφανθεί: Αλέξανδρος!

Επί αιώνες, νεκρός και ζωντανοί «έβλεπαν» σιωπηλοί από τους δύο λόφους ο ένας τους άλλους χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να γνωριστούν. Τώρα με το άνοιγμα του τύμβου πλησιάζει η ώρα να «μιλήσουν». Πότε θα γίνει αυτό; Η αρχαιολόγος κ. Κατερίνα Περιστέρη και η ομάδα της προχωρούν «πόντο πόντο» με την παρουσία Αστυνομίας, που απαγορεύει κάθε πρόσβαση στους εκατοντάδες περίεργους και «προφήτες», που συρρέουν καθημερινά στον χώρο. Και βεβαίως εν μέσω πιέσεων από βουλευτές και αυτοδιοικητικά στελέχη, τα οποία διεκδικούν μια ολιγόλεπτη επίσκεψη και μια φωτογραφία με τις σφίγγες ή αλλιώς λίγα λεπτά δημοσιότητας παρέα με τον «μέγα ένοικο» του Καστά...

Στη Μεσολακιά, ένα χωριουδάκι στις παρυφές του λόφου με την ανασκαφή, οι άνθρωποι κάνουν ήδη σχέδια για το μέλλον. Με το που μπαίνουμε στο χωριό, συναντάμε ένα μελισσοκόμο. Δεν προλαβαίνουμε να τον ρωτήσουμε... «από πού πάνε για τον τάφο», και μας δείχνει έναν ανηφορικό χωματόδρομο, στον οποίο η Τροχαία έστησε μια αυτοσχέδια σήμανση για να κατευθύνει τους επισκέπτες! «Μέχρι τώρα έχουν περάσει πάνω από 2.000 άτομα, γίνεται χαμός, τόσο κόσμο δεν έχουμε ματαδεί» λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της κοινότητας Σάκης Ζουρνατζής. Κάποιοι σχεδιάζουν ήδη στο μυαλό τους μαγαζιά με τουριστικά είδη, άλλοι να ανοίξουν καφενεία και μερικοί «πόσα θα πάρουν» από τις απαλλοτριώσεις χωραφιών πέριξ του τύμβου. «Μπορεί να είναι το μεγάλο λαχείο για μας...», τονίζει γεμάτος χαρά ο πρόεδρος.

Κάτω από μια πελώρια ακακία στη Νέα Αμφίπολη, πλάι στο αρχαιολογικό της μουσείο, γεμάτο με τα κατά καιρούς ευρήματα -νόμιμων ή παράνομων ανασκαφών- η συζήτηση με τέσσερις ντόπιους «αρχαιολόγους» είναι ενδεικτική. «Ολοι εδώ στην Αμφίπολη είμαστε λίγο πολύ αρχαιολόγοι, μερικοί περισσότερο...». Αν γνωρίζεις ότι η Αμφίπολη θεωρείτο (-αι) το Ελ Ντοράντο των αρχαιοκαπήλων, καταλαβαίνεις τι σημαίνουν τα λεγόμενα του συνομιλητή μας. Ενας από την παρέα έχει σκάψει μέχρι τη Συρία, την αρχαία Τροία, τα Σκόπια, τη Βουλγαρία -λέγεται ότι έχει κάνει και κάποια χρόνια φυλακή...- και βεβαίως γνωρίζει σαν την παλάμη του την περιοχή. «Δεν είναι συνηθισμένη τούμπα. Προσωπικά πιστεύω ότι μέσα είναι ο Αλέξανδρος. Ο μακαρίτης ο αρχαιολόγος Λαζαρίδης πίστευε και αυτός ότι μέσα ήταν ο Αλέξανδρος, αλλά ξεκίνησε να σκάβει από λάθος δρόμο. Οπως μας έλεγε, αυτό που είναι εδώ θαμμένο θα αλλάξει την ιστορία...», λέει. Και δεν είναι ο μόνος. Η ενασχόληση των ανθρώπων με το «σκάψιμο» είναι παμπάλαια συνήθεια στην Αμφίπολη και κάποιοι εξασφάλιζαν από αυτό ένα σημαντικό εισόδημα.

«Αν προσέξεις εδώ στο χωριό έχουμε όλοι καμπούρα, είναι από το συνεχές σκύψιμο για να σκάβουμε...», λέει με χιούμορ ένας άλλος της παρέας. «Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 γινόταν συχνά στο χωριό μας παζάρι με αρχαιότητες. Ερχονταν Ελληνες και ξένοι και αγόραζαν, εξασφαλίζαμε ένα καλό μεροκάματο».

Οταν ρωτάμε γιατί δεν τα έδιναν στο κράτος για να πάρουν νόμιμα εύρετρα, απαντάει αφοπλιστικά ότι «οι τιμές είναι εξευτελιστικές...»! Διηγούνται απίστευτες ιστορίες από το δικό τους παράνομο ανασκαφικό έργο και επικαλούνται τη μακρόχρονη εμπειρία τους για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι «μέσα υπάρχει κάτι πολύ μεγάλο».

«Εμείς μιλάμε με το χώμα, βλέπουμε ένα σημείο και το ακτινογραφούμε» λένε. Κατηφορίζοντας από την Αμφίπολη για το λιοντάρι της, σκέφτηκα την απογοήτευση όλων αυτών των ανθρώπων αν το άνοιγμα του τάφου δεν αποκαλύψει κάτι «πολύ μεγάλο», όπως οι πάντες στην περιοχή ελπίζουν και πιστεύουν.

Σε μια απόσταση λίγων χιλιομέτρων, ο περίφημος Λέων απολαμβάνει ημέρες δόξας. Εκατοντάδες τουρίστες σπεύδουν καθημερινά να φωτογραφηθούν κάτω από τη μεγαλοπρέπειά του. Η Σωτηρία Τσακίρη διδάσκει στο ανοιχτό πανεπιστήμιο της Καρλσρούης γερμανικά, και με την ευκαιρία των διακοπών της στην Ελλάδα πήγε να δει και να φωτογραφηθεί. «Ενα πρωί με το που πήγα στο πανεπιστήμιο έσπευσαν οι φοιτητές να μου πουν ότι βρέθηκε στην Αμφίπολη ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου»... Αλλος επισκέπτης, ο Βασίλης Σακαλής, λέει ότι τόσα χρόνια που παραθερίζει στην περιοχή περνούσε μπροστά από το λιοντάρι αλλά δεν του έδινε σημασία. «Τώρα ήρθαμε να βγάλουμε φωτογραφία...».

Η πρώτη εμπορική «επιχείρηση» στήθηκε ήδη κάτω από το αγριωπό βλέμμα του λιονταριού, με τον Ανέστη Παυλίδη από το Στρυμονικό να πουλάει φιστίκια στους επισκέπτες. Καθώς η ώρα της αλήθειας πλησιάζει (;) και η αγωνία κορυφώνεται ένα θεωρείται από τους περισσότερους ειδικούς βέβαιο: συμπληρώνεται σε μεγάλο βαθμό το ιστορικό παζλ της Αρχαίας Μακεδονίας. Συλημένος ή ασύλητος, ο τύμβος έχει πολλά να «μαρτυρήσει».

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 24 Αυγούστου 2014

23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ

«Ασπίδα» για τον τάφο οι ογκώδεις πέτρες

Την εκτίμησή της πως ο τάφος της Αμφίπολης δεν είναι συλημένος, καθώς προστατεύτηκε από τις ογκώδεις πέτρες που υπήρχαν στην είσοδό του, εξέφρασε η Κατερίνα Περιστέρη.

Η αρχαιολόγος μίλησε σε κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ, στο οποίο μετείχαν οι βουλευτές Αννα Χατζησοφιά και Αφροδίτη Σταμπουλή, το οποίο ενημέρωσε στην είσοδο της ανασκαφής, αφού -όπως είπε- οι εργασίες βρίσκονται τώρα σε κρίσιμο σημείο. Ανέφερε πως το λιοντάρι, ο περίβολος και οι Σφίγγες δείχνουν πως πρόκειται για ένα οικουμενικό μνημείο.

«Δεν υπάρχει άλλος τέτοιος τάφος ούτε στην Ελλάδα ούτε στα Βαλκάνια», τόνισε. «Παλεύουμε για να γίνει σωστή δουλειά, θα χρειαστεί λίγος χρόνος, ίσως και ένας μήνας. Σήμερα αφαιρούμε πέτρες, συντηρούμε και σκάβουμε. Δεν είμαστε πολλοί, αλλά είμαστε καλοί. Είναι δικαίωση για μένα και την ομάδα μου».

Σε μια προσπάθεια να ρίξει τους τόνους, το υπουργείο Πολιτισμού προσπάθησε να ανασκευάσει χθες τις δηλώσεις της κ. Περιστέρη, σημειώνοντας ότι η ακριβής διατύπωση ήταν: «Η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι».

Η απομαγνητοφώνηση του βίντεο που προβλήθηκε στο δελτίο ειδήσεων της ΝΕΡΙΤ έχει ως εξής:

Κ. Περιστέρη: «Φαινόταν η μία Σφίγγα και ένα μέρος της άλλης, γιατί κάποιοι είχαν αφαιρέσει κάποιες πέτρες στα ρωμαϊκά χρόνια, οι οποίοι δεν θα μπόρεσαν να πάνε και πιο βαθιά με έναν τέτοιο τοίχο. Δηλαδή με έναν τέτοιο τοίχο σφράγισης είναι λίγο δύσκολο να συληθεί άνετα ένας τάφος, αυτή είναι η απλή θεωρία που υπάρχει. Οπότε όσοι λένε διάφορα?».

-Λέτε ότι δεν έχει συληθεί ο τάφος;

Κ. Περιστέρη: «Ε, από ό,τι βλέπουμε δεν υπάρχουν τέτοιες δυνατότητες. Θα δούμε. Και πάλι θέλει προσοχή, γιατί ποτέ δεν ξέρει κανείς τι θα δει, τι θα βρει μέσα και σε ποιο χρονικό διάστημα».

Οι εργασίες στον λόφο Καστά συνεχίστηκαν χθες με αμείωτους ρυθμούς, με επικέντρωση σε στερεώσεις και συντηρήσεις κυρίως της καμάρας επάνω και δίπλα από τις Σφίγγες. Γίνονται επίσης στερεώσεις των χρωμάτων που εντοπίστηκαν στο μαρμάρινο κιονόκρανο και στο επιστύλιο. Μέχρι στιγμής όλα βαίνουν ομαλά και η ανασκαφική ομάδα ετοιμάζεται για τα επόμενα βήματα.

Τι αναμένεται να γίνει από εδώ και πέρα; Κατά πάσα πιθανότητα θα προσπαθήσουν να αφαιρέσουν κι άλλο βάρος από το μνημείο, διά της μεθόδου των αποχωματώσεων. Τα θεμέλια του τάφου βρίσκονται στο φυσικό έδαφος του λόφου, το οποίο προσφέρει σχετική ασφάλεια. Και λέμε σχετική, επειδή τα εδάφη εκεί δεν είναι πετρώδη, αλλά μαργαϊκά, δηλαδή μετατρέπονται εύκολα σε «λάσπη». Ομως, επειδή επί του τάφου έχουν συσσωρευθεί τόνοι ποταμίσιας άμμου για τη δημιουργία του τύμβου, που ως φερτό υλικό δεν έχει καμία συνοχή, οι κινήσεις πρέπει να είναι προσεκτικές ώστε σε καμία περίπτωση ο θόλος να μην «καθίσει» ή η πρόσοψη να μη γείρει προς τα έξω.

Οσο προχωρούν οι αποχωματώσεις, η ανασκαφική ομάδα θα πρέπει να έχει υπόψη της την ανασκαφή Λαζαρίδη που βρίσκεται στην άλλη πλευρά του λόφου και με βάση αυτή να κινείται. Πρόκειται για νεκροταφείο της Εποχής του Σιδήρου, όπως λέει στο «Εθνος» η αρχαιολόγος Χάιδω Κουκούλη, η οποία έχει εργαστεί χρόνια στην περιοχή και έχει χρηματίσει έφορος αρχαιοτήτων Καβάλας. Η συγκεκριμένη ανασκαφή του Δημήτρη Λαζαρίδη δεν ολοκληρώθηκε ποτέ λόγω έλλειψης χρημάτων και προσωπικού. Θα πρέπει να προστατευθεί σε κάθε περίπτωση, ιδίως οι ακατάσκαφοι τάφοι της. Και φυσικά θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε τυχόν σχέδια ανάδειξης.

Τα ανώτερα στρώματα, άλλωστε, είναι δυνατόν να κρύβουν και άλλα στοιχεία, όπως η νεκρική πυρά, και οι έρευνες καλό θα ήταν να επεκταθούν σε αυτά. Οι αρχαιολόγοι κατά την ανασκαφή των μακεδονικών τάφων δεν αποκλείουν γενικώς την είσοδό τους από την οροφή, ιδίως εάν βρεθεί άνοιγμα που έχει γίνει κατά το παρελθόν από τυμβωρύχους ή από κατάρρευση. Ισχυρή είναι βεβαίως και η περίπτωση εισόδου από την κανονική θύρα, η οποία σφραγίζεται μετά την τοποθέτηση του νεκρού.

Στην Αμφίπολη η αφαίρεση του προστατευτικού τοίχου μπροστά από τον τάφο προχωρεί με ιδιαίτερη προσοχή. Ενας λόγος είναι ότι πρέπει να διαπιστωθεί η ευστάθεια του τοίχου-πρόσοψης που βρίσκεται από πίσω. Δεύτερος και εξίσου σημαντικός είναι ότι τα χρώματα που τυχόν βρίσκονται στην πρόσοψη καταστρέφονται σχεδόν αμέσως μετά την έκθεσή τους στον αέρα και στο φως.

Η στερέωσή τους πρέπει να γίνει σε διάστημα ελάχιστων ημερών, ώστε να μην υπάρξει απώλεια. Επομένως, η καταβίβαση των λίθων του προστατευτικού τοίχου πιθανότατα θα συνεχιστεί, εφόσον οι αρχαιολόγοι αποφασίσουν από πού θα μπουν.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ

ΕΠΤΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ

Άλλοι επτά μακεδονικοί τάφοι έχουν βρεθεί στο παρελθόν στην περιοχή της Αμφίπολης, αλλά μόνο ένας από αυτούς ήταν ασύλητος. Εναν μάλιστα από τους τάφους, τον πιο τελευταίο, είχε ανασκάψει και είχε φέρει στο φως το 2004 η Κατερίνα Περιστέρη, που είναι επικεφαλής των ανασκαφών σήμερα στον τύμβο Καστά, όπου έχει αποκαλύψει μέχρι τώρα τον εντυπωσιακό περίβολο και τον νέο μακεδονικό τάφο.

Τρεις μακεδονικούς τάφους αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη του καθηγητή Δημήτρη Λαζαρίδη, ο οποίος πραγματοποίησε ένα μεγάλο ανασκαφικό έργο στην περιοχή για λογαριασμό της Αρχαιολογικής Εταιρείας από το 1956 μέχρι και το 1985, όταν πέθανε.

Το 1960 ο αείμνηστος αρχαιολόγος έφερε στο φως στο ελληνιστικό νεκροταφείο στην ανατολική πλευρά της πόλης τον μεγαλύτερο και τον πιο εντυπωσιακό από τους μακεδονικούς τάφους -τον «Μακεδονικό Τάφο 1» που χρονολογείται από το 300 π.Χ.-, ο οποίος ήταν ασύλητος και στο εσωτερικό του βρέθηκαν ένα χρυσό στεφάνι από φύλλα ελιάς, χρυσά δακτυλίδια κ.ά., που σήμερα φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Καβάλας, στην αίθουσα που είναι αφιερωμένη στις ανασκαφές της Αμφίπολης. Ο «Μακεδονικός Τάφος 1» βρέθηκε από τον Δ. Λαζαρίδη ανατολικά του δρόμου Θεσ/νίκης - Δράμας. Εχει ταφική οδό, προθάλαμο με μια νεκρική κλίνη και θάλαμο με δύο νεκρικές κλίνες σε σχήμα Γ. Στις κλίνες του θαλάμου υπάρχει ζωγραφική διακόσμηση με διονυσιακά θέματα. Το μήκος του ξεπερνά τα 11 μέτρα και είναι ο μεγαλύτερος γνωστός τάφος «μακεδονικού τύπου» της Αμφίπολης.

Ο ίδιος ο Δ. Λαζαρίδης σημείωνε για τον τάφο: «Είναι κτισμένος με μεγάλους πωρόλιθους και καλύπτεται από τεχνητό τύμβο. Καμαροσκεπής διάδρομος μήκους 5,30 μ. και πλάτους 1,60 μ., οδηγεί στους κατεστραμμένους προθάλαμο και νεκρικό θάλαμο, συνολικού μήκους 11,30 μ. Στη γωνία βρίσκονται δύο κτιστοί με πωρόλιθους και ασβεστοκονίαμα τάφοι, διακοσμημένοι εξωτερικά με ζωγραφιές διονυσιακών παραστάσεων...».

Κοντά στον δημόσιο δρόμο, στη θέση που είναι γνωστή με το όνομα Μάντρες, αποκαλύφθηκε πάλι από τον Δ. Λαζαρίδη το 1961 ο «Μακεδονικός Τάφος 2», κτισμένος από πλίνθους πωρολίθου, ο οποίος καλυπτόταν από τύμβο. Ο τάφος βρέθηκε συλημένος και τα λίγα πήλινα ευρήματα που αποκαλύφθηκαν στο δάπεδο του θαλάμου -τμήματα λύχνων, μελαμβαφών πυξίδων και θήλαστρου με διακόσμηση «δυτικής κλιτύος»- μπορούν να τον χρονολογήσουν πιθανώς στο β' μισό του 3ου αιώνα μ.Χ.

Ο πρώτος μακεδονικός» τάφος αποκαλύφθηκε στην περιοχή (Παλαιοκώμη) το 1894 από τον Γάλλο αρχαιολόγο P. Perdizet και χρονολογείται από τα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Είναι υπόγεια καμαροσκεπής οικοδομή, με διάδρομο, προθάλαμο και νεκρικό θάλαμο. Καλύπτεται με τεχνητό τύμβο περιμέτρου 120 μ. και ύψους 4 μ. Είναι κτισμένος με ψευδοϊσόδομη τοιχοποιία από λιθόπλινθους πωρόλιθους. Εσωτερικά είναι επικαλυμμένος με λεπτό κονίαμα. Η είσοδος, πλάτους 1,03 μ., έκλεινε με μαρμάρινη δίφυλλη πόρτα. Στην εξωτερική πλευρά έχει ανάγλυφους κύκλους, κεφαλές καρφιών και ρόπτρο όπως η ξύλινη πόρτα.

Εκτός από τους παραπάνω επτά τυπικούς μακεδονικούς τάφους, στην περιοχή, έξω και γύρω από τα τείχη της Αμφιπόλεως, αποκαλύφθηκαν και περίπου 400 υπόγειοι λαξευτοί μακεδονικοί τάφοι, κιβωτιόσχημοι, καραμοσκεπείς ή απλώς λακκοειδείς τάφοι αλλά και ταφές με καύση σε τεφροδόχα αγγεία του 4ου αιώνα έως και τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ.

Βρέθηκαν επίσης πάρα πολλά κτερίσματα μεγάλης αξίας και κοσμήματα λεπτότατης τέχνης, όπως δακτυλίδια, περιδέραια, ενώτια, στεφάνια και προτομές γυναικείων θεοτήτων.

Επίσης ανασύρθηκαν πολλά αγγεία διαφόρων τύπων, ερυθρόμορφη πελίκη, μελανοβαφείς κάνθαροι και επιτύμβιες ανάγλυφες και ενεπίγραφες στήλες διαφόρων τύπων του 4ου και του 3ου αιώνα π.Χ.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ, 23 Αυγούστου 2014

22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Δύσκολο να έχει συληθεί 

ο τάφος στην Αμφίπολη

Για έναν "μοναδικό τάφο όχι μόνο στον ελλαδικό χώρο αλλά και τα Βαλκάνια", ένα "οικουμενικό μνημείο", μίλησε η προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη,  υποδεχόμενη, σήμερα, στην Αρχαία Αμφίπολη, εννεαμελές κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής την υπεύθυνη για θέματα Πολιτισμού του κόμματος, βουλευτή Άννα Χατζησοφιά.

Βγαίνει ένα μνημείο σημαντικό όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά έχει παγκόσμιο ενδιαφέρον, τόνισε η κ. Περιστέρη, ενημερώνοντας για τη μέχρι στιγμής εξέλιξη του έργου το κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ, στο οποίο επετράπη να φτάσει έως την απαγορευτική μπάρα πριν από την αρχαιολογική ανασκαφή.

"Πρέπει οπωσδήποτε η Πολιτεία να αξιοποιήσει την ανασκαφή αυτή στο έπακρο. Δηλώνουμε ότι είμαστε αλληλέγγυοι και συμπαραστάτες στο έργο σας" υπογράμμισε, από την πλευρά της, η κ. Χατζησοφιά, ευχαριστώντας την επικεφαλής της ανασκαφής για την ενημέρωση.

Σε δηλώσεις της, η επικεφαλής της ανασκαφής στον τύμβο Καστά επιβεβαίωσε ότι η περίβολος του ταφικού μνημείου είναι έργο του Δεινοκράτη, όπως και ο τάφος, και χρονολογούνται το 325-300 π.Χ., ενώ διέψευσε τις πληροφορίες περί τριών τάφων, κρυμμένων πίσω από την είσοδο, λέγοντας πως πρόκειται για "παραφιλολογία".

Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ εάν έχουν βρεθεί τα κεφάλια των Σφιγγών, η αρχαιολόγος απάντησε αρνητικά, διευκρινίζοντας ότι "τα κεφάλια είναι ένθετα, άρα το πιθανότερο είναι να βρίσκονται πίσω".

Σε ό,τι αφορά τα μέχρι στιγμής ευρήματα, σημείωσε: "Ήδη έχουμε τα σκαλοπάτια, το δάπεδο και τον τοίχο σφράγισης, ο οποίος είναι πολύ στέρεος και πρέπει σιγά σιγά να τον αφαιρέσουμε και να βρούμε όλη την πρόσοψη. Οι Σφίγγες φαίνονται, η μία και το ένα μέρος της άλλης, γιατί έχουν αφαιρέσει κάποιες πέτρες στα ρωμαϊκά χρόνια και δεν μπόρεσαν να πάνε μακριά με έναν τέτοιο τοίχο σφράγισης".

Διατύπωσε δε, την εκτίμηση πως "είναι δύσκολο να έχει συληθεί ένας τέτοιος τάφος", τονίζοντας παράλληλα πως απαιτείται μεγάλη προσοχή. "Είμαστε σαν τους χειρουργούς. Πάμε σιγά σιγά. Η ανασκαφή θα μας δείξει τι έχουμε μέσα" ανέφερε χαρακτηριστικά.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Χαστούκι στον Γκρούεφσκι

■ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ του ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη δρομολογεί εξελίξεις στις σχέσεις μας με τα Σκόπια χωρίς εμείς να κάνουμε ή να υπαινιχθούμε το παραμικρό, και αυτό έχει τη σημασία του. Τα ευρήματα του μπορεί να προκαλέσουν τεράστιες πολιτικές παρενέργειες στον πρωθυπουργό Γκρούεφκσι, ο οποίος έχει βασίσει την πολιτική κυριαρχία του στο κρατίδιο στο ιδεολόγημα του μακεδονισμού. Αν αυτό αποδειχθεί ψέμα. τότε το γειτονικό κρατίδιο, οι κάτοικοι του και ο ίδιος ο ηγέτης τους θα περάσουν μια πρωτοφανή κρίση ταυτότητας με ανυπολόγιστες συνέπειες.

■ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ του πανικού που φέρνει ο Μέγας Αλέξανδρος είναι οι δηλώσεις που έκανε σε τοπικά μέσα ο νούμερο ένα αρχαιολόγος τους Πάσκο Κούτζμαν. (ΦΩΤΟ, με 4 ρολόγια)  Αφού δεν κατέστη δυνατό να παραβλέψει την αξία του ταφικού μνημείου, προσπερνά την αμηχανία του για το γεγονός με το... επιχείρημα ότι η ανακάλυψη έγινε σε ελληνικό έδαφος, προσφεύγοντας στον αλυτρωτισμό! Ούτε λίγο ούτε πολύ δήλωσε ότι η Αμφίπολη Σερρών είναι εδαφικό τμήμα της... «Μακεδονίας» τους.

Καλύτερη υπηρεσία στην ελληνική εξωτερική πολιτική δεν θα μπορούσαν να προσφέρουν. Θυμίζω ότι ένας από τους τρεις όρους που είχε θέσει (και είχαν γίνει αποδεκτοί) ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς σε εκείνη την περίφημη Σύνοδο Κορυφής του 1991 στον Χανς Ντίτριχ Γκένσερ και στους λοιπούς είναι πως προϋπόθεση για την αναγνώριση του κρατιδίου είναι να πάψει ο αλυτρωτισμός.

■ ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ στην Αμφίπολη, που αργά η γρήγορα θα επιδράσουν στο εσωτερικό των Σκοπίων, έρχονται σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για τον Νίκολα Γκρούεφκσι. Η αξιωματική

αντιπολίτευση των σοσιαλδημοκρατών που εξέλεξε 43 βουλευτές απέχει αυτή την περίοδο από το Κοινοβούλιο και οι βουλευτές της, με εξαίρεση τριών, αποποιήθηκαν της έδρας τους. Προσθέστε τώρα στην πολιτική ανωμαλία και τα συγκλονιστικά νέα για την Αμφίπολη και έχετε το παζλ.

■ ΘΥΜΙΖΩ ότι ο πρωθυπουργός -σε αντίθεση με τους προκατόχους του στο Μέγαρο Μαξίμου Γιώργο Παπανδρέου και τον Λουκά Παπαδήμο, οι οποίοι τον συνάντησαν σε Πρέσπες και Βρυξέλλες αντιστοίχως- έχει από την αρχή στον πάγο τον Γκρούεφκσι και έχει ανταλλάξει μαζί του επιστολές με βαρύ περιεχόμενο.

ΠΗΓΗ: Από την στήλη «ΕΓΚΥΡΕΣ ΠΗΓΕΣ...» που υπογράφει ο Κ. (Μανώλης Κοττάκης) στην εφημερίδα «δημοκρατία», 22 Αυγούστου 2014.

22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Τα ΜΜΕ της FYROM συνεχίζουν την άθλια

προπαγάνδα τους με σχόλια αρχαιολόγου...

Με κομμένη την ανάσα παρακολουθούν και στα Σκόπια τις προσπάθειες των αρχαιολόγων να ανακαλύψουν τι περιέχει ο τάφος στην Αμφίπολη και φαίνεται ότι τρέμουν τη μεγάλη αποκάλυψη. Γι' αυτό σπεύδουν να προλάβουν τους αρχαιολόγους και να καρπωθούν όσα μπορούν από τη σπουδαία ανακάλυψη λέγοντας ότι γίνεται στην Αμφίπολη της «Μακεδονίας»!

Ούτε λίγο ούτε πολύ λένε, δηλαδή, ότι η Αμφίπολη είναι «μακεδονική», έχοντας στον νου τους όμως τη Μακεδονία που οραματίζονται οι ίδιοι. Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στη γειτονική χώρα είναι η προκλητική δήλωση του πλέον ονομαστού αρχαιολόγου των Σκοπίων Πάσκο Κούζμαν.

Ο Σκοπιανός αρχαιολόγος Πάσκο Κούζμαν είναι ο πρώην επικεφαλής της δημόσιας υπηρεσίας προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας και αποτελεί μια... ξεχωριστή περίπτωση, καθώς στο παρελθόν έχει καταδικαστεί για αρχαιοκαπηλία! Ο Κούζμαν καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης τριών ετών για έκδοση παράνομων αδειών σχετικά με αρχαιολογικές ανασκαφές, όμως αυτό δεν τον εμπόδισε από το να θεωρείται ένας από τους βασικούς εμπνευστές του σχεδίου για την ανάπλαση της κεντρικής πλατείας των Σκοπίων που συμπεριλαμβάνει την κατασκευή τεράστιων αγαλμάτων όπως του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Φιλίππου Β΄.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «δημοκρατία» 22 Αυγούστου 2014

21 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014

Τι αποκαλύφθηκε σήμερα στην Αμφίπολη

Τι βρήκαν οι αρχαιολόγοι κάτω από τη βάση των Σφιγγών

- Διακόσμηση με μπλε και κόκκινο χρώμα στο μνημείο

Νέα, σημαντικά ευρήματα έφεραν στο «φως» και σήμερα οι ανασκαφικές εργασίες στο ταφικό μνημείο, στον Τύμβο Καστά από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στην Αμφίπολη.

Έπειτα από την απομάκρυνση των μαρμάρινων πλακών από το μνημείο, η οποία αποκάλυψε ολόκληρες τις μαρμάρινες Σφίγγες, που βρέθηκαν στην είσοδο του Τάφου, την Πέμπτη απομακρύνθηκαν, με άκρα προσοχή, χώματα τα οποία βρίσκονταν πίσω από τα αγάλματα, σε βάθος περίπου, δυο μέτρων, και σε πλάτος ανάλογο της εισόδου του τάφου (4.50 μ).

Ετσι, προχώρησε, στο μεγαλύτερο τμήμα της η αποχωμάτωση του εσωρραχίου της θόλου.

Oι αρχαιολόγοι συνέχισαν τις εργασίες τους με την αφαίρεση πέντε λιθόπλινθων, από την έκτη σειρά του τοίχου σφράγισης, με τη βοήθεια μηχανικού μέσου και μετά την απομάκρυνσή τους, αποκαλύφθηκε κάτω από τη βάση των Σφιγγών, το ανώτερο τμήμα του μαρμάρινου θυρώματος.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, καλύπτεται με fresco σε μίμηση ιωνικού επιστυλίου και φέρει διακόσμηση με κόκκινο, μπλε και μαύρο χρώμα.

Επίσης, κάτω από το ιωνικό επιστύλιο, αποκαλύφθηκαν δυο ιωνικά επίκρανα των παραστάδων της θύρας, επίσης επικαλυπτόμενα με fresco και επιζωγραφισμένα με τα ίδια χρώματα.

Σημειώνεται ότι οι εργασίες θα συνεχιστούν αύριο με προτεραιότητα την στερέωση και συντήρηση των σημερινών ευρημάτων.